1in.am.- Մեկ տարի առաջ այս օրը Երևանում հեղափոխություն էր՝ մշակութային, քաղաքակրթական հեղափոխություն, որ տեղի էր ունենում հորդառատ անձրևի տակ Երևանի կենտրոնում՝ Հանրապետության հրապարակում:
Մի քանի տասնյակ հազար հայաստանցիներ, նաև Հայաստանի հյուրեր Վրաստանից, Ռուսաստանից, այլ երկրներից, թրջվում էին SOAD համերգն ունկնդրելով, ազատության, արժանապատվության, պայքարի, ապագայի հնչյունները կլանելով: Մեկ տարի առաջ այս օրը Հանրապետության հրապարակում ձևավորվել էր ապագա Հայաստանի, Հայաստանի ապագայի մոդելը՝ իր համարձակ, աշխարհի առաջ բաց հասարակությամբ, երիտասարդությամբ, այլ երկրների համարձակ ու բաց երիտասարդների հետ սերտ հաղորդակցությամբ՝ միևնույն վայրում, միևնույն նպատակով, նույն հայացքով:
Եվ այդ ամենը Հայոց ցեղասպանության հերթական տարելիցի շեմին, ապրիլի 24-ին նախորդող օրը: Մի տարեթիվ, մի օրացուցային օր, որն անկասկած խորհրդանշական ահռելի իմաստ ունի հայության համար, և այդ իմաստով մի կողմից անկման կետ լինելով, մյուս կողմից՝ ըստ էության վերածվում էր մեկնակետի, որտեղ արձանագրվում էր ամենակարևորը 21-րդ դարում՝ զոհը զոհ էլ կմնա, եթե արդարություն չպահանջի ստեղծելով, ստեղծագործելով, աշխարհին իր մասնակցությունը ընդլայնելով, տարածելով, ամրացնելով, խորացնելով:
Մեկ տարի առաջ Երևանում այդ մտածողության, արժեքների հեղափոխությունն էր, որը սակայն, երբ հետ հայացք ենք ձգում այդ անցնող տարվան, մնաց կիսատ, հենց Հանրապետության հրապարակում էլ մնաց, անձրևից հետո չորացավ, այլևս չջրվեց: Ոչ ոք չջրեց այդ հեղափոխությունը, թողեցին որ չորանա, չստանա համահասարակական ընթացք, բնույթ: Պարզ է, թե ինչու: Որովհետև արժեքների այդ հեղափոխությունը արդեն ինքն էր հորդառատ անձրև դառնալու Հայաստանի համար՝ կոնֆորմիզմի, գանձագողության, զոռբայության, գավառականության անապատի վերածված Հայաստանի համար: Դառնալու էր հորդառատ անձրև, որն անապատը վերածելու էր գրավիչ այգու: Իսկ դա իշխանափոխության, համանման այլ քաղաքական կարգախոսները չեն, որոնք արդեն դարձել են այնքան սովորական, որքան մոծակները ճահճի ափերին:
Դա արդեն ոչ թե իշխանության, այլ տեսակի փոփոխության խնդիր էր, որն արդեն անկասելի է, որը ենթակա չէ ավանդական պաթետիկ մանիպուլյացիաների: Այդ իսկ պատճառով իշխող համակարգի համընդհանուր ջանքով Հանրապետության հրապարակի այդ հեղափոխության ընթացքը, տարածումը կասեցվեց: Պետք է արձանագրել սակայն, որ այստեղ պատասխանատվություն ունեն նաև հեղափոխության մասնակիցները, քանի որ, մեծ հաշվով, նրանց ահռելի մասն էլ չի գործադրել հետագա ջանք, չի փորձել ընդլայնել սահմանները, տարածել այն ամբողջ հանրապետությամբ: Եվ սա ևս խնդիր է՝ հանրային պատասախանատվության խնդիրը, որն ունի լիարժեք ձևակերպման և լուծման կարիք:
Այս հարցերն այս օրերին արդիականանում են ոչ միայն իրադարձությունների զուտ տարեդարձի կապակցությամբ, որ անցել է այդ լուսավոր դրվագից՝ զոհի կերպարի թոթափման և անմեղ միլիոնավոր զոհերի հիշատակը արդեն ստեղծելով ամրագրելու և արդարությանը ստեղծելով հետամուտ լինելու այդ պատմական դրվագից ուղիղ մեկ տարի: Բանն այն է, որ ճակատագրի հեգնանքով, թե նախախնամության կամքով, այդ մեկ տարին անցնում է մի իրավիճակում, երբ Հայաստանը կրկին հեղափոխական մթնոլորտում է, և կրկին հեղափոխությունը թակում է հենց արժեքների և մտածողության դուռը: Դժբախտաբար, թակում է պատերազմով՝ քառօրյա պատերազմով, որը, սակայն, բացել է շատ աչքեր ու ականջներ:
Որևէ մեկը չի կարող, իհարկե, պնդել, բայց հարց տալ անկասկած կարող է՝ արդյո՞ք Հայաստանն ու դրա շուրջ զարգացումները լիովին այլ չէին կարող լինել մեկ տարի անց՝ այն դեպքում, երբ Հանրապետության հրապարակի հեղափոխությունը չմնար կիսատ և առաջ շարժվեր այնքան ու այնպես, որ հանգեցներ ամենակարևորներից մեկին՝ Հայաստանում ինքնիշխան կամքի և այդ կամքով կառավարվող պետականության հաստատմանը: Համենայնդեպս, անկասկած է, որ այդ դեպքում ոչ միայն Հայաստանում, այլ նաև դրա շուրջ թե՛ քաղաքական, թե՛ տնտեսական, թե՛ այլ զարգացումներ Հայաստանի ու Լեռնային Ղարաբաղի վրա կունենային բոլորովին այլ և հաստատ առավել անվտանգ կամ նվազ վտանգավոր և սպառնալից ազդեցություն:
Դժբախտաբար, այսօր ունենք այն, ինչ ունենք՝ մի քանի տասնյակ զոհերի գնով պահպանված անվտանգություն, բայց միաժամանակ պահպանված արժանապատվություն և վերածնված հնարավորություն:
Զոհելով իրենց կյանքը՝ այդ մարդիկ տվել են պետությունը, պետականությունը, ինքնիշխանությունը վերածնելու հնարավորություն: Բայց դա օգտագործելու համար պետք է գոնե այս հեղափոխությունը չմնա կիսատ, ծավալվի մարդկանց մտքերում, հոգիներում, դառնա մտածողություն, արժեք, ուղենիշ, վարք, խիղճ և վերջապես՝ իրավունք, օրենք, ազատություն և պետականություն:
Մեկ տարվա ընթացքում արժեհամակարգային երկու հեղափոխություն բաց թողնող ազգերը կարող են այդ բացթողնման համար վճարել շատ թանկ, նույնիսկ երկու ցեղասպանությամբ: Մենք դրա իրավունքը չունենք, մեր քառօրյա պատերազմի զոհերը մեզ չեն թողել այդ իրավունքը, մեզ այդ իրավունքը չեն թողել նրանցից շատերի լուսավոր մանուկները, որոնց հայրերին մենք պահպանել չկարողացանք, ու հիմա ապագան փրկել մենք պարտավոր ենք:
Մեզ դրա երևի վերջին իրավունքն է թողել պատմությունը, ընդ որում՝ ծանր գնով պահպանված իրավունքը, քանի որ մենք մեկ տարի առաջ լողալու փոխարեն նախընտրեցինք ջրից չոր դուրս գալու տարբերակը:
13:03
11:12
10:10
20:45
20:08
18:33
16:09
15:52
15:35
15:18
14:45
14:29
14:04
13:19
12:53
12:38
12:14
11:45
11:22
11:03
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | ||
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | |
| 28 | 29 | 30 | 31 | ||||
09:56
09:45
09:33
09:17
09:02
10:06
09:53
09:45
09:33
09:24
09:12
09:02
10:08
09:58
09:47
09:33
09:25
09:17
09:02
09:59
09:45
09:37
09:26
09:14
09:08
09:56
09:45
09:33
09:26
09:13
09:01
09:58
09:45
09:34
09:27
09:13
09:01
09:58
09:47
09:33
09:25
09:15
09:01
09:58
09:46
09:34
09:25
09:16
09:02
09:02
