Դժվար է կանխատեսել Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղության պայմանագրի հեռանկարները․ Սիլաեւ

10.09.22 | 16:58

Դժվար է կանխատեսել Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղության պայմանագրի հեռանկարները։ Այս մասին NEWS.am-ի հետ զրույցում ասաց ՌԴ ԱԳՆ համակարգում գործող միջազգային հետազոտությունների ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող, ինստիտուտի քաղաքական հետազոտությունների վերլուծական լաբորատորիայի տնօրեն Նիկոլայ Սիլաեւը։

Նախ, ռուսաստանցի քաղաքագետն իր գնահատականը տվեց Բրյուսելում Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարների հանդիպումներին՝ մեկնաբանելով այն հայտարարությունը, որ երկու երկրների արտգործնախարարներն աշխատելու են խաղաղության պայմանագրի նախնական տեքստի վրա։

«Վստահ եմ, որ երկու կողմերն էլ նախնական տեքստեր ունեն։ Հարցն այն է, թե որքանով են այդ տեքստերը համապատասխանում միմյանց: Բաքուն շահագրգռված է հնարավորինս շատ միջնորդներ ունենալ՝ դիվանագիտական մանեւրումների համար։ Իսկ թե ինչու է Երեւանը վստահ, որ որքան շատ միջնորդներ, այնքան լավ, պետք է հարցնել հայ քաղաքական գործիչներին»,-նշեց Սիլաեւը։

Նրա խոսքով՝ այժմ ղարաբաղյան կարգավորման գործընթացում ներգրավված կողմեր չկան, որոնք կառաջարկեն այն հետաձգել։

«Բոլորը կարգավորում են ուզում, կամ գոնե ասում են, որ կարգավորում են ուզում։ Հարցն, ի վերջո, այն է, թե կոնկրետ ինչպիսի՞ն է լինելու այդ կարգավորումը։ Եթե Բաքուն ու Երեւանը հավատում են, որ ԵՄ-ի հետ ավելի արագ է լինելու կարգավորումը, թող փորձեն»,-ասաց քաղաքագետը։

Նա նաեւ կարծիք հայտնեց, թե ինչու են Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարները 4-րդ անգամ հանդիպում միայն Բրյուսելում, մինչդեռ վերջին հանդիպումը ռուսական կողմի միջնորդությամբ տեղի է ունեցել մեկ տարի առաջ։

«Ռուսաստանի նախագահը չի հանդիպում հանուն հանդիպման։ Հավանաբար, նկատել եք, որ յուրաքանչյուր հանդիպման ավարտին ընդունվում են համաձայնեցված արդյունքները։ Որքան գիտեմ, Բրյուսելում նման արդյունքներ չկան։ Այսինքն՝ կողմերը դուրս են գալիս ու հայտարարում, որ ինչ-որ բան պայմանավորվել են, բայց տեքստ չկա։ Ուստի Բրյուսելում հանդիպումներն ավելի ինտենսիվ են, քան Մոսկվայում»,- ընդգծեց քաղաքագետը։

Ռուսաստանցի փորձագետը նաեւ կարծիք հայտնեց տեսանելի ապագայում Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղության պայմանագրի ստորագրման հնարավորության մասին։

«Հայաստանի համար կարեւոր է ամրագրել այն դիրքորոշումը, որ Ղարաբաղի կարգավիճակի խնդիր կա։ Ադրբեջանի համար կարեւոր է ամրագրել այն դիրքորոշումը, որ Ղարաբաղի կարգավիճակի հարց գոյություն չունի։ Իհարկե, հնարավոր կլինի գտնել ինչ-որ դիվանագիտական ձեւակերպում, որը ինչ-որ բան կասի հայ բնակչության, Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում հայկական արմատների մասին, բայց ինձ համար դժվար է պատկերացնել, որ կողմերը կգտնեն նման ձեւակերպում մոտ ապագայում։ Կարծում եմ՝ շատ բան կախված է նրանից, թե ինչպես կավարտվի հատուկ ռազմական գործողությունը Ուկրաինայում, եւ ինչ արդյունքներ կունենա ողջ հետխորհրդային տարածքը։ Շատ բան կախված է նրանից, թե որքան ուժեղ կլինի եւ որքան կտեւի Եվրոպայում տնտեսական ճգնաժամը։ Շատ բան կախված է նրանից, թե առաջիկա տարիներին Ռուսաստանի հարաբերություններն Իրանի եւ Թուրքիայի հետ ինչպես կզարգանան։ Այստեղ այնքան բարդ հանգամանքներ կան, որ շատ դժվար է կանխատեսել Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղության պայմանագրի հեռանկարները։ Կողմերի ներկայիս դիրքորոշումից դժվար է եզրակացնել, որ նրանք պատրաստ են ստորագրել նման փաստաթուղթ»,-եզրափակեց Սիլաեւը։