Lragir.am-ը գրում է. Մեր զրուցակիցն է Միջազգային և անվտանգության հարցերի ինստիտուտի տնօրեն Ստյոպա Սաֆարյանը
Պարոն Սաֆարյան, Սերժ Սարգսյանն օրերս հայտարարել էր, որ Հայաստանի 4-րդ նախագահը պետք է լինի անկուսակցական, քաղաքականությամբ զբաղված չլինի։ Արդյոք այս քայլով իշխանությունը չի ուզում նախագահի պաշտոնն ապաքաղաքականացնել:
Ինձ իսկապես զարմացրեց արված հայտարարությունը։ Օտար լեզուների իմացությունը լավ է, հանրաճանաչ լինելը լավ է, բայց թե ինչ է հասկանում պարոն Սերժ Սարգսյանը քաղաքականությամբ զբաղված չլինի ասելով, սա բավական աբսուրդային է։ Հայաստանում անգամ գյուղապետի պաշտոնը քաղաքական է, անգամ գյուղապետը պետք է հասկանա, թե ինչ է քաղաքականությունը։ Ցավալիորեն միշտ ներկայացվել է, որ գյուղապետը լավ մենեջեր է, հասանք նրան, որ անգամ վարչապետի մասին են նույնն ասում, որ երկրի վարչապետը պետք է լինի լավ մենեջեր, մինչդեռ վարչապետը ամենաառանցքային քաղաքական պաշտոններից մեկն է։ Էլ չասեմ, որ Ազգային ժողովն են ապաքաղաքականացրել և գործարարներ, և օլիգարխներ մտցնելով։ Արդյունքում բանը հասել է նրան, որ Հայաստանի Հանրապետության նախագահը պետք է քաղաքական չլինի։ Այդ դեպքում Հայաստանում ի՞նչը պետք է քաղաքական լինի։ Հայաստանի Հանրապետությունն օֆի՞ս է, թե՞ պետություն։ Պետության կառավարումն իրականացնում են քաղաքական մարդիկ, քաղաքականությունից հասկացող մարդիկ։ Հետևաբար այդ առաջադրված պայմանը հակաքաղաքագիտական, հակաքաղաքական է, և այս առումով, Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունից այն տողատակն է զգացվում, որ ուզում է ՀՀ նախագահը լինի մարդ, որը քաղաքական ամբիցիաներ չունենա։ Այսինքն երբևէ չհավակնի իրեն տեսնել այլ ավելի բարձր պաշտոններում։
Եթե խորհրդարանական կառավարման դեպքում փաստացի ուժի կենտրոնը դառնում է կառավարությունն ու վարչապետը, քիչ էր մնում նախագահական իր հաղորդագրության մեջ նշեր, որ այդ մարդը երբևիցե իր մտքի ծայրով չպետք է անցկացնի, որ ինքը կարող է վարչապետ լինել։ Սա, ճիշտն ասած, անհասկանալի է։ Ես կարծում եմ, որ ՀՀ նախագահը նաև կուսակցական պետք է լինի, որովհետև եթե ՀՀԿ-ն ընտրություններում «շահել է» իշխանություն ձևավորելու իրավունքը, ինչո՞ւ են մտածում, որ երկրի նախագահը պետք է անկուսակցական լինի։
Կարծիք կա, որ նպատակ կա վերահսկելի ինչ-որ մեկին պահել դաշտում, քանի որ որքան շատ լինեն ապաքաղաքական դեմքերը, այնքան հեշտ կլինի կառավարումը։
Բայց դա կտրում է քաղաքականության և իշխանության կապը։ Ապաքաղաքական մարդ դնել երկրի նախագահի պաշտոնում, Ազգային ժողովում կամ կառավարությունում, նշանակում է քաղաքական համակարգը կտրել իշխանությունից, ինչը անհնար ու անիմաստ է։ Այն տպավորությունն է, որ Սերժ Սարգսյանը մի կողմից ուզում է, որ այդ մարդն իր հեղինակությամբ համախմբող ֆունկցիա կատարի, այսինքն չլինի կոնկրետ որևէ կուսակցության անդամ, այլ այնպիսի մեկը, որն ինչ-որ չափով ընդունելի կլինի նաև մյուս քաղաքական ուժերի կողմից։ Մյուս կողմից, ուզում է, որ այդ մարդը որևէ քաղաքական ամբիցիա չունենա ու քաղաքականությամբ զբաղված չլինի։ Ես մի քիչ դժվար եմ պատկերացնում, որ մարդը մինչև 2018 թվականի ապրիլը քաղաքականությամբ չի զբաղվել և հանկարծ 2018-ից հետո, լինելով շատ հանրահայտ թե երկրի ներսում, թե դրսում, տիրապետելով լեզուների, հանկարծ որոշելու է քաղաքականությամբ զբաղվել։ Սա միայն հեքիաթում կարող է պատահել, որ նա կարող է անթերի կառավարում իրականացնել կամ ներկայացնել երկիրը։
Ապրիլից առաջ Գագիկ Ծառուկյանը վարչապետի պաշտոնում Սերժ Սարգսյանի թեկնածության հետ կապված հայտարարում է, որ անփոխարինելիներ չկան։ Սերժ Սարգսյանն էլ է հայտարարում, որ ինքը դեռ չի կողմնորոշվել, սակայն ՀՀԿ-ում գրեթե բոլորը կողմնորոշված են։ Ձեր կարծիքով, այս հարցում ինտրիգ մնացե՞լ է, թե ոչ։
Սերժ Սարգսյանը փորձում է անորոշությունը պահպանել, բայց կարծեք թե այդքան էլ անորոշություն չէ։ Մենք մի առիթով ստեղծված իրավիճակը բնութագրեցինք որպես ավելի շատ մրցակցության պատրանք ի դեմս Կարեն Կարապետյանի, չհերքելով, որ նա կցանկանար մնալ վարչապետի պաշտոնում, բայց իրականում, ինչպես տեսնում ենք, բոլոր որոշումները մի անձ է կայացնում։ Ու որքան էլ այդ անձը դեռ չի հայտարարել իր պլանների ու մտադրությունների մասին, այնուամենայնիվ դրանից իրականությունը չի փոխվում ոչ այսօր, ոչ էլ վաղը։ Պարզապես, բոլորը գիտեն խաղի այդ կանոնը, որովհետև տեսեք, հեռացող նախագահը նույնիսկ առաջադրում է նոր նախագահի չափանիշներ, թե ով է լինելու, իսկ դա ոչ ոք չի էլ համարձակվել նշել, թե ով պետք է լինի, ինչ աչքերով, ինչ բոյով պետք է լինի, գանգուր մազերով, թե ճաղատ։ Հեռացող նախագահն իրեն թույլ է տալիս նշել, թե ինչ չափանիշների պետք է բավարարի նոր նախագահը։ Հիմա, քանի որ ապրիլը մոտենում է, որքան էլ բոլոր խաղացողները գիտեն, որ իրենք չեն որոշելու, թե ով որտեղ է լինելու, իրենք չեն էլ առարկելու Սերժ Սարգսյանի առաջադրած չափանիշներին ու որոշումներին, բոլոր դեպքերում փորձում են առեւտրի ինչ-որ դաշտ ստեղծել, որ իրենց ևս ինչ-որ բան պետք է տրվի ապրիլին։ Խաղը սրա մասին է։
Այդ խաղը կհանգեցնի՞ ինչ-որ ինտրիգների, թե՞ այս հարաբերական խաղաղ վիճակը կմնա։
Հաշվի առնելով Հայաստանի իշխանության ապաքաղաքական վիճակը, որը նոր բան չէ, չի կարելի, իհարկե, բացառել տարօրինակ կամ անսպասելի զարգացումներ, բայց նաև համենայնդեպս որոշակի ֆորս մաժորների կամ անկանխատեսելի զարգացումների հիմքեր այս պահին տեսանելի չեն։ Ֆորս մաժորները հենց դրա համար են, որ նախապես չեն ծրագրվում ու կանխատեսվում։ Բայց այս պահին, համենայնդեպս, որևէ նշան չկա, որ ընդդիմությունը կարող է խախտել ՀՀԿ-ի կամ Սերժ Սարգսյանի պլանները, կամ լուրջ հակակշիռ դառնալ։ Ոչ մի նշան չկա, որ հասարակությունը կարող է, այսպես ասած, անակնկալ մատուցել իր ինքնակազմակերպման, ընդվզման միջոցով։ Կարծեք թե բոլոր այն խմբերը, որոնք կարող էին միջադեպեր ստեղծել, ինչպես ասենք «Սասնա ծռերը», «ապահով» վայրերում են։ Այնպես որ, ինչ-որ արտառոց զարգացումների հիմքեր այս պահին տեսանելի չեն, և չենք կարող ասել, թե ինչը կարող է խախտել Սերժ Սարգսյանի պլանները։
14:02
12:33
12:04
11:11
18:33
18:15
17:47
17:23
17:09
11:47
11:25
11:04
10:35
10:17
09:58
09:44
09:36
09:25
09:16
09:02
17:23 21.12.24
10:17 21.12.24
11:04 21.12.24
18:15 21.12.24
11:25 21.12.24
17:47 21.12.24
12:04 22.12.24
12:33 22.12.24
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | |||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | |
30 | 31 |
09:58
09:44
09:36
09:25
09:16
09:02
09:36
09:28
09:14
09:02
09:53
09:36
09:27
09:02
09:58
09:45
09:33
09:15
09:02
09:58
09:44
09:35
09:14
09:02
09:52
09:36
09:28
09:14
09:14
09:02
09:53
09:17
09:02
09:52
09:37
09:27
09:14
09:02
09:46
09:37
09:26
09:15
09:15
09:02
09:44
09:35
09:26
09:13
09:02
09:17