Մոսկվայի ու Անկարայի ոչ այնքան հարթ ու ոչ առանց կնճիռների գործընկերությունը, այդ թվում՝սիրիական հարցում, կշարունակվի. Tert.am-ի հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց ռուսաստանցի արևելագետ, Կովկասի հարցերով փորձագետ Անդրեյ Արեշևը։ Նա նշեց, որ այդուհանդերձ Թուրքիայի առաջնորդների ներկայիս հայտարարություններն ու թուրքական մամուլի հոդվածներն ընդգծում են թուրք- իրանա-ռուսական բանակցային ձևաչափի ծայրահեղ խախուտ լինելը:
-Պարո՛ն Արեշև, մինչ ընդամենը մի քանի օր առաջ Անկարայում 1-ին դեմքերի մակարդակով մեծամասշտաբ տնտեսական ու քաղաքական պրոյեկտների մասին հայտարարվեց՝ ռուսական ներդրումներով 20 միլիարդանոց նոր ատոմակայանից մինչև Հարավային հոսք, միջազգային լրահոսից տեղեկանում ենք, որ Թուրքիան ողջունում է Արևմտյան կոալիցիայի Սիրիային ուղղված հարվածները, այն դեպքում, երբ Իրանն ու ՌԴ-ն սա որակում են միջազգային իրավունքի կոպտագույն խախտում:
Չե՞ք համարում, որ Թուրքիայի այս հայտարարությունը նման կարևոր հարցի վերաբերյալ մեջքից հարված էր:
-Զերծ կմնայի զգացմունքային տարաբնույթ արտահայտություններից, առավել ևս, որ Թուրքիայի քաղաքականությունը բավականաչափ կանխատեսելի էր: Եվ սիրիական հակամարտության բոլոր փուլերում թուրքական ղեկավարությունը Բաշար ալ Ասադի ղեկավարությանը ոչ միայն կողմ չէր, այլև բազմիցս արտահայտվել էր նրա հեռանալու մասին: Այնպես որ, այս հարցում որևէ սենսացիա չեմ տեսնում, և Թուրքիայի առաջնորդների ներկայիս հայտարարություններն ու թուրքական մամուլի հոդվածներն ընդգծում են թուրք- իրանա-ռուսական բանակցային ձևաչափի ծայրահեղ խախուտ լինելը: Ձևաչափ, որն ուղղված է Սիրիայում իրավիճակի կայունությանը: Դրանով հանդերձ, բավական է նայել քարտեզին՝ հասկանալու համար, թե Ռուսաստանի համար որքանով կարևոր է Թուրքիայի հետ փոխգործակցությունն ու փոխազդեցությունն այս իրավիճակում, երբ սիրիական ռազմական թատերաբեմը բավականաչափ հեռու է Ռուսաստանի սահմաններից և, առաջին հերթին, պայմանավորված է սևծովյան նեղուցներով՝ լոգիստիկայով: Այնպես որ, համարում եմ, որ այս առումով Մոսկվայի ու Անկարայի ոչ այնքան հարթ ու առանց կնճիռների գործընկերությունը, այդ թվում՝սիրիական հարցում, կշարունակվի և, անկասկած, էլ ավելի կխճողվի Թուրքիայի արևմտյան դաշնակիցների կողմից տարաբնույթ ռազմական գործողությունների պատճառով, որոնք ուղղված են սիրիական ղեկավարությանը իշխանությունից հեռացնելուն:
-Բայց չէ՞ որ սա միակ և առաջին հակասությունը չէ՝ մի կողմից ՌԴ-ի ու Իրանի, և մյուս կողմից՝ Թուրքիայի միջև: Հիշենք, որ մինչ ՌԴ-ն ու Իրանը խոսում են, որ թուրքերը Աֆրինը պետք է հանձնեն Սիրիայի կառավարական ուժերի վերահսկողությանը, Էրդողանն ասում է՝ մենք գիտենք՝ ում և երբ հանձնել Աֆրինը: Փաստորեն, ստացվում է, որ ՌԴ-ն ու Թուրքիան նման կարևոր հարցերում մշտապես հակասություններ ունեն:
-Այդ հակասությունները օբյեկտիվ են և ոչ մի տեղ չեն կորել, բայց, ըստ իս, շատ կարևոր է այդ հակասություններն էլ ավելի չսրելը և այն բացահայտ թշնամանքի չհասցնելը: Մենք տեսել ենք 2015 թվականի վերջը, երբ ռուս-թուրքական հարաբերություններում նման միջադեպ եղավ և թե ինչպես այն անդրադարձավ Սիրիայում ռազմական կոնֆլիկտի վրա ներգործության առումով: Այդ իսկ պատճառով ես այլընտրանք չեմ տեսնում երկու երկրների միջև ժամացույցները մշտապես ուղղելուն և թեկուզ ոչ հեշտ բանակցություններին այն հարցերում, որոնք վերաբերում են սիրիական կոնֆլիկտին: Ես կարծում եմ և մոտ ապագայում չեմ բացառում Սիրիայի դեմ Թուրքիայի հյուսիսատլանտյան դաշնակիցների նոր ռազմական գործողությունները և հույս ունեմ, որ թուրքական օդակայանները չեն օգտագործվի այդ թռիչքների համար:
-Նկատի ունեք Թուրքիայում գտնվող ամերիկյան «Ինջերլի՞քը»:
-Այո, առաջին հերթին «Ինջերլիքը», որն այս անգամ օբյեկտիվ վերահսկողության տվյալներով, այնուամենայնիվ, չի օգտագործվել (Սիրիայի վրա արևմտյան կոալիցիայի արձակած հրթիռակոծության ) ժամանակ: Իհարկե, արևմտյան դաշնակիցները կարող են ճնշում գործադրել Թուրքիայի վրա՝ օգտագործելով Հյուսիսատլանտյան դաշինքում ընդհանուր անդամակցության շրջանակում առկա բոլոր լծակները, որպեսզի Սիրիայում արևմտյան կոալիցիայի գործողությունների նկատմամբ Թուրքիայի վերաբերմունքը լինի ոչ միայն քաղաքական -դիվանագիտական, այլև պրակտիկ հարթության մեջ: Մենք գիտենք, որ սա հղի է ամենակարևոր հետևանքներով և այս առումով, ըստ իս, ռուս-թուրքական-իրանական երկխոսությանը չկա այլընտրանք:
-Իսկ եթե արևմտյան գործընկերները ճնշում գործադրեն Թուրքիայի վրա, մասնավորապես՝ ԱՄՆ-ը, և հասնի իր նպատակին, սա չի՞ նշանակում, որ այդ ձևաչափի վերջը կգա:
-ԱՄՆ-Թուրքիա հարաբերությունները, հիմա, ինչպես գիտեք, բավականաչափ բարդ են, ներառյալ Անկարայի ու Վաշինգտոնի՝ Քրդական հարցի նկատմամբ դիրքորոշումների տարբերությունը: Եվ այս առումով, կարծում եմ՝ կսկսվի և կշարունակվի առևտուրը, որում Անկարան կփորձի իր համար շահեկան պայմանների հասնել Սիրիայում ապագա դիրքավորումներում: Կարծում եմ՝ սա Ռուսաստանի շահերին չի համապատասխանում:
-Բոլոր այս կանխատեսումների ու հնարավոր զարգացումների պայմաններում համարո՞ւմ եք, որ ՌԴ-Թուրքիա-Իրան այս ձևաչափը կարող է պահպանվել։
-Այս առումով, կարծում եմ, որ ո՛չ Իրանի, ո՛չ ՌԴ-ի, ո՛չ Թուրքիայի շահերից չի բխում այս երկխոսության մեխանիզմի դադարեցումը, այլապես հնարավոր եմ համարում Սիրիայում էլ ավելի մեծ սրացումները:
tert.am
11:23
11:09
10:47
10:34
10:15
10:10
09:55
09:36
09:29
09:19
09:02
23:14
18:42
18:33
16:45
12:09
11:38
10:26
23:47
23:33
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | 2 | 3 | |||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
09:56
09:45
09:37
09:26
09:17
09:02
09:53
09:38
09:27
09:13
09:02
09:58
09:45
09:35
09:27
09:13
09:04
09:59
09:46
09:37
09:25
09:14
09:02
09:56
09:45
09:36
09:23
09:09
09:56
09:42
09:25
09:13
09:02
09:58
09:44
09:36
09:27
09:13
09:02
09:45
09:36
09:25
09:16
09:02
09:58
09:45
09:37
09:23
09:14
09:02