ARM | RUS |

Իրաքյան Քուրդիստանի տրոհումը

09.07.16 | 11:51

Աշխարհում նավթի գների անկման պատճառով կասկածի տակ է դրվում Իրաքի քրդերի երազանքը՝ ունենալ անկախ պետություն:
Երեք տարի առաջ իրաքյան քրդական կառավարության (KRG) ղեկավար Մասուդ Բարզանիի լեգիտիմությունը ճանաչվում էր միջազգային հանրության կողմից: Իրաքի քրդերը ստանում էին աջակցություն միջազգային հանրության կողմից :
Բարզանին նույնիսկ հանդիպել է ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի հետ Վաշինգտոնում : Սակայն այսօր իրավիճակը բոլորովին այլ է:
Միջազգային շուկայում նավթի գների անկումը կարող եմ ասել, առաջին հերթին ազդել է իրաքյան Քուրդիստանի տնտեսության վրա:
Երեք տարի առաջ քրդական այս միավորման մայրքաղաքը Էրբելիը հավկանություն ուներ դառնալու «նոր Դուբայ» , սակայն այն ասօր նմնան է լքված շինհրապարակի: Իրաքյան Քրդստանի հետագա գոյատևաման ճակատագիրն անգամ կասկածի տակ է դրել Քրդական կառավարության փոխվարչապետը:

«Աշխարհում տնտեսական ճգնաժամը Քրդաստանի գոյատևման համար սպառնալիք է », - ասել է KRG-ի փոխվարչապետ Քուբադ Թալաբանիին՝ ելույթ ունենալով Վաշինգտոնում:

Դեռեւս 2011 թ.-ից Բաղդադը Թուրքիաին սկսեց նավթ վաճառել ՝ օգտագործելով Քուրդիստանի տարածքը: Այնուհետև ռազմական ճանապարհով Էրբիլը կարողացավ նավթի սև շուկայում ձեռք բերել գերակայություն Իրաքում և նավթը վաճառել Թուրքիային, կամ Թուրքիայի տարածքով այլ երկրի: Նավթի բարձր գների ժամանակ սա Իրաքյան Քուրդիստանի համար ամենաբարենպաստ ժամանակաշրջանն էր սեփական տնտեսություն և բանակ ուենենալու համար: Սակայն նավթի գների անկաման հետ զուգահեռ KRG-ն այլևս ի վիճակի չէ անգամ 1.5 միլիոն քաղծառայողի աշխատավարձ վճարել:
Պլանավորման նախարարությունը հայտարարեց, որ շուրջ 4000 շինարարական նախագծեր արդեն դադարեցվել են ֆինանսների բացակայության պատճառով:
Իրաքյան Քուրդիսանն այսօր ունի լարված ներքին քաղաքական կյանք: Քրդական կառավարությունում երեք ազդեցիկ կուսակցությունները. 1) Բարզանիի կուսակցությունը՝ Քրդստանի Դեմոկրատական կուսակցություն (KDP), 2)Իրաքի նախկին նախագահ Ջալալ Թալաբանինի` Քուրդիստանի հայրենասիրական միություն (PUK), 3)Նաուշիրվան Մուստաֆայի՝ Շարժում հանուն փոփոխության (Գորան) կուսակցությունը, սա Թալաբանիինի կուսակցությունից ինը տարի առաջ անջատված կուսակցություն է: Կան նաև երկու իսլամիստական կուսակցություն՝ Քուրդիստանի իսլամական միությունը (Yekgirtu) և Քրդստանի իսլամական խմբավորումը(Komal Islami), սակայն այս երկուսը չունեն այդքան մեծ ազդեցություն, ինչպես նախորդ երեքը:
Բարզանիի նախագահության ավարտը 2013 թ.-ին էր, աակայն այն երկարաձգվել ևս երկու տարով, որից հետո 2015թ. օգոստոսին, կրկին երկարաձգվել է պաշտոնավարման ժամկետը՝ նկատի ունենալով տարածաշրջանում ԻԼԻՊ-ի ռազմական սպառնալիքը և երկրի տնտեսական վիճակը՝ նախագահական ընտրություններ կազմակերպելու համար անհրաժեշտ ֆինանասկան միջոցների բացակայություն: Երկար ժամանակ խմորումներ էին գնում ներքաղաաքական կյանքում, որի արդյունքում Գորնաը և PUK-ը՝ չգալով համաձայնության լքում են Քրդական կառավարությունը, ինչպես նաև Էրբիլը և իրենց իշխանությունն հաստատում Սուլեյմանիենում, որտեղ Թալաբանին ունի ուժեղ ազդեցություն:
Շատ հնարավոր է, որ այդ քաղաքական քաոս կարող է վերածվել Քուրդիստանի տրոհման և ինքնավարության ներսում ստեղծվի ինքնավարություն: Բարզանին կարող է վերահսկել Էրբիլ և Դուհոք շրջանները, իսկ Թալաբանին՝ Սուլեյմանիե և Քիրքուք շրջանները: Քաղաքական ուժերը, բացի կառավարման հետ խնդիրներ ունենալուց, նաև խնդիրներ ունեն Սիրիայի և Թուրքիայի քրդերին աջակցելու հարցում:

Կարեն Հովհաննիսյան


Եկեղեցանվեր հայորդու՝ ազգային բարերար Սամվել Կարապետյանի դեմ իրականացվեց անօրինական հետապնդում. Կաթողիկոս

Եկեղեցանվեր հայորդու՝ ազգային բարերար Սամվել Կարապետյանի դեմ իրականացվեց անօրինական հետապնդում....

17:33

Ինչ հաջողվեց ներկա իշխանություններին.Կարապետյանի բանտից նամակը

Ինչ հաջողվեց ներկա իշխանություններին.Կարապետյանի բանտից...

16:22

Բագրատ Սրբազանի ուղերձը՝ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնից

Բագրատ Սրբազանի ուղերձը՝ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնից

12:04

Ուղիղ.Սուրբ Էջմիածնի տոն. Ուխտագնացություն դեպի Մայր Աթոռ

Ուղիղ.Սուրբ Էջմիածնի տոն. Ուխտագնացություն դեպի Մայր...

10:03

Պետք է կանգնենք մեր եկեղեցու թիկունքին․ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյան

Պետք է կանգնենք մեր եկեղեցու թիկունքին․ Հրանտ...

18:34

Միրզոյանը Կալասի հետ քննարկել է իրադրությունը տարածաշրջանում, այդ թվում՝ Իրանի հարցը

Միրզոյանը Կալասի հետ քննարկել է իրադրությունը տարածաշրջանում, այդ թվում՝ Իրանի...

16:32

«Nissan»-ը վերածվել է մոխրակույտի. 3 վիրավոր կա

«Nissan»-ը վերածվել է մոխրակույտի. 3 վիրավոր կա

15:58

Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի՝ Խոր Վիրապից դուրս գալու հիշատակության օրն է

Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչի՝ Խոր Վիրապից դուրս գալու հիշատակության օրն...

15:38

Սամվել Կարապետյանի նամակը դատաիրավական համակարգի դիագնոզն է․ Աբրահամյան

Սամվել Կարապետյանի նամակը դատաիրավական համակարգի դիագնոզն է․...

15:13

Պետք է վերականգնել եղբայրական հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ. Գագիկ Ծառուկյան

Պետք է վերականգնել եղբայրական հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ. Գագիկ...

13:24

Թուրքիայի նախագահին հրավիրելու եմ Հայաստան. Փաշինյան (Տեսանյութ)

Թուրքիայի նախագահին հրավիրելու եմ Հայաստան. Փաշինյան...

13:09

Ջրաշենում վագոն-տնակ է այրվել, երեք մարտական հաշվարկ է մեկնել

Ջրաշենում վագոն-տնակ է այրվել, երեք մարտական հաշվարկ է...

12:48

Առաջիկա շաբաթներին կհասկանանք՝ ինչ զիջումների են համաձայնել ՀՀ դե-ֆակտո կառավարողները. Թյուրքագետ

Առաջիկա շաբաթներին կհասկանանք՝ ինչ զիջումների են համաձայնել ՀՀ դե-ֆակտո կառավարողները....

12:32

Այսօր ամենաերկար ցերեկն է լինելու

Այսօր ամենաերկար ցերեկն է լինելու

12:13

Շուտով դատարանները անկախ են լինելու․ Սամվել Կարապետյանը հայտարարություն է տարածել

Շուտով դատարանները անկախ են լինելու․ Սամվել Կարապետյանը հայտարարություն է...

10:10

Մեր ընտանիքը միշտ եղել է, կա և կլինի հայ ժողովրդի և Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու կողքին. Էթերի ԿարապետյանՄեր ընտանիքը միշտ եղել է, կա և կլինի հայ ժողովրդի և Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու կողքին. Էթերի Կարապետյան

Մեր ընտանիքը միշտ եղել է, կա և կլինի հայ ժողովրդի և Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու կողքին. Էթերի...

17:39

Ընդդիմադիրները ՔՊ-ականների հետ կմեկնեն Ֆրանսիա

Ընդդիմադիրները ՔՊ-ականների հետ կմեկնեն Ֆրանսիա

16:26

Նիկոլի արածը պարզ է՝ Հայաստանի թրքացում, իսկ մենք ի՞նչ ենք անում. դիմադրելու՞ ենք, թե՞ խոնարհաբար համակերպվելու. Շարմազանով

Նիկոլի արածը պարզ է՝ Հայաստանի թրքացում, իսկ մենք ի՞նչ ենք անում. դիմադրելու՞ ենք, թե՞ խոնարհաբար...

16:04

ՀՀ տարածքից սիգի ձկնկիթի արտահանումը ժամանակավորապես կարգելվի

ՀՀ տարածքից սիգի ձկնկիթի արտահանումը ժամանակավորապես...

15:48

Հայաստանի և Սփյուռքի բազմաթիվ հայ գործարարներ շարունակ լռում են Սամվել Կարապետյանի կալանավորման և նրա նկատմամբ իրականացվող ապօրինի հետապնդման վերաբերյալ. փաստաբան

Հայաստանի և Սփյուռքի բազմաթիվ հայ գործարարներ շարունակ լռում են Սամվել Կարապետյանի կալանավորման և...

15:33

RIOmall
Artioli
երկերքչրքհնգուրբշբթկրկ
1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
30

Հայկական մամուլ

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ն հավաքում է տեղեկություններ մի խումբ հոգևորականների վերաբերյալ

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ն հավաքում է տեղեկություններ մի խումբ հոգևորականների...

09:44

«Ժողովուրդ». Արարատ Միրզոյանը արտոնյալ է ՔՊ թիմում, բայց հետ քաշված

«Ժողովուրդ». Արարատ Միրզոյանը արտոնյալ է ՔՊ թիմում, բայց հետ...

09:23

«Փաստ». Կյանքը «լավացել է», իսկ ժողովուրդը դա ամենևին չի զգում

«Փաստ». Կյանքը «լավացել է», իսկ ժողովուրդը դա ամենևին չի...

09:02

«Ժողովուրդ». Ռեկտորի շրջանակը փորձում է պարզել` ով է «ներկայացրել» իրավիճակը

«Ժողովուրդ». Ռեկտորի շրջանակը փորձում է պարզել` ով է «ներկայացրել»...

09:28

«Ժողովուրդ». Դատական նիստերը հետաձգում են, որ վաղեմության ժամկետով Ջալալ Հարությունյանին ազատեն պատասխանատվությունից

«Ժողովուրդ». Դատական նիստերը հետաձգում են, որ վաղեմության ժամկետով Ջալալ Հարությունյանին ազատեն...

09:13

«Փաստ». Մոպեդները կդառնան պարտադիր ապահովագրման ենթակա տրանսպորտային միջոց. նախագիծ

«Փաստ». Մոպեդները կդառնան պարտադիր ապահովագրման ենթակա տրանսպորտային միջոց....

09:34

«Հրապարակ». Չի մերժում, բայց համոզում է

«Հրապարակ». Չի մերժում, բայց համոզում է

09:18

«Փաստ». Իսկ այլ երկրներում հնարավո՞ր է հարսանիք օպերային թատրոնում կամ մարզադաշտում

«Փաստ». Իսկ այլ երկրներում հնարավո՞ր է հարսանիք օպերային թատրոնում կամ...

09:03

«Իրավունք». ՔՊ-ում երեկ թեժ է եղել. ՔՊ-ական կանայք, կոնկրետ «դեբոշ են» սարքել

«Իրավունք». ՔՊ-ում երեկ թեժ է եղել. ՔՊ-ական կանայք, կոնկրետ «դեբոշ են»...

09:55

«Փաստ». Սյունիքի մարզի չորս դպրոց միաձուլվում է

«Փաստ». Սյունիքի մարզի չորս դպրոց միաձուլվում է

09:48

«Իրավունք». ՔԿ–ից 590 հազար դոլար հափշտակողը նախարարի կուրսեցի՞ն է

«Իրավունք». ՔԿ–ից 590 հազար դոլար հափշտակողը նախարարի կուրսեցի՞ն...

09:36

«Ժողովուրդ». Ինչ է կատարվում իրավապահ համակարգում. պատգամավորը 1 տոննա կոկաինը տեսնելու գրություն է ուղարկել ՔԿ

«Ժողովուրդ». Ինչ է կատարվում իրավապահ համակարգում. պատգամավորը 1 տոննա կոկաինը տեսնելու գրություն...

09:28

«Փաստ». Փաշինյանի տեսլականը՝ չզինվել և չդիմադրել Ադրբեջանի ագրեսիային

«Փաստ». Փաշինյանի տեսլականը՝ չզինվել և չդիմադրել Ադրբեջանի...

09:02

«Փաստ». Օխլոկրատիայի հետևանքը... օդիոզ իշխանություն

«Փաստ». Օխլոկրատիայի հետևանքը... օդիոզ իշխանություն

09:55

«Փաստ». Նորից շարունակում են հարվածել բանակի հիմքերին

«Փաստ». Նորից շարունակում են հարվածել բանակի հիմքերին

09:49

«Ժողովուրդ». ՊԲ նախկին հրամանատարին տեղափոխել են Վարդաշենի մեկուսարան. քրեական գործը դատարանում է

«Ժողովուրդ». ՊԲ նախկին հրամանատարին տեղափոխել են Վարդաշենի մեկուսարան. քրեական գործը դատարանում...

09:35

«Հրապարակ». Հավաքների «մասսովկա» ՔՊ–ականներն են ապահովում

«Հրապարակ». Հավաքների «մասսովկա» ՔՊ–ականներն են...

09:18

«Փաստ». Իրան-Հայաստան դաշինքը կփոխի ստատուս-քվոն Հարավային Կովկասում

«Փաստ». Իրան-Հայաստան դաշինքը կփոխի ստատուս-քվոն Հարավային...

09:02

«Ժողովուրդ». 71 քաղաքացի վճարել է 15 մլն դրամ՝ պարտադիր զինվորական ծառայություն չանցնելու համար. թվեր

«Ժողովուրդ». 71 քաղաքացի վճարել է 15 մլն դրամ՝ պարտադիր զինվորական ծառայություն չանցնելու համար....

09:19

«Հրապարակ». «Զենքը դրել են գլխիս, ասել՝ դիր»

«Հրապարակ». «Զենքը դրել են գլխիս, ասել՝ դիր»

09:02

«Փաստ». Ճշգրտումներ զինծառայողների և նրանց ընտանիքների անդամների ամենամսյա պարգևավճարի վճարման կարգում

«Փաստ». Ճշգրտումներ զինծառայողների և նրանց ընտանիքների անդամների ամենամսյա պարգևավճարի վճարման...

09:49

«Փաստ». Բյուջեի միջոցներով համերգ՝ «ընտրյալների» համա՞ր

«Փաստ». Բյուջեի միջոցներով համերգ՝ «ընտրյալների»...

09:34

«Հրապարակ». Կնոջ թիկունքում քարոզարշավն ու ուղեկցող շրջիկ տգետները

«Հրապարակ». Կնոջ թիկունքում քարոզարշավն ու ուղեկցող շրջիկ...

09:18

«Ժողովուրդ». «Հեռացման իրավունքները». վիրավորանք, զրպարտություն պարունակող լրագրողական աշխատանքները կջնջվեն համացանցից

«Ժողովուրդ». «Հեռացման իրավունքները». վիրավորանք, զրպարտություն պարունակող լրագրողական...

09:03

«Ժողովուրդ». ՀՀ զբոսաշրջության ոլորտը նպատակ ունկ 20% աճ գրանցել, սակայն 2025-ի առաջին եռամսյակում 9.6%-ով նվազել է

«Ժողովուրդ». ՀՀ զբոսաշրջության ոլորտը նպատակ ունկ 20% աճ գրանցել, սակայն 2025-ի առաջին...

09:55

«Հրապարակ». Հրահանգ է իջել, որ ուղերձներում նպատակահարմար չէ անդրադառնալ Շուշիի ազատագրմանը

«Հրապարակ». Հրահանգ է իջել, որ ուղերձներում նպատակահարմար չէ անդրադառնալ Շուշիի...

09:42

«Հրապարակ». Կրակն են ընկել «ապօրինի գույքի» ձեռը

«Հրապարակ». Կրակն են ընկել «ապօրինի գույքի» ձեռը

09:35

«Հրապարակ». Արցախի նախագահի թեկնածուների փնտրտուք է

«Հրապարակ». Արցախի նախագահի թեկնածուների փնտրտուք է

09:17

«Ժողովուրդ». 34 մլն դրամ ջազի միջազգային օրվա առթիվ. որքան գումար է ծախսվել միջոցառման համար եւ ինչպես

«Ժողովուրդ». 34 մլն դրամ ջազի միջազգային օրվա առթիվ. որքան գումար է ծախսվել միջոցառման համար եւ...

09:02

Շուշիի ազատագրման տարեդարձը մսխված է, սակայն ոչինչ անվերադարձ կորսված չէ. Սերժ Սարգսյան

Շուշիի ազատագրման տարեդարձը մսխված է, սակայն ոչինչ անվերադարձ կորսված չէ. Սերժ...

09:45

«Ժողովուրդ». Փաշինյանը նպատակ ունի վերից վար փոխել ՔՊ վարչությունը

«Ժողովուրդ». Փաշինյանը նպատակ ունի վերից վար փոխել ՔՊ...

09:35

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանի ախրանան կրկին դեսանտ է իջեցրել Սյունիքում

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանի ախրանան կրկին դեսանտ է իջեցրել...

09:27

«Հրապարակ». ՄԱՊ–ի Ալիկի գործարանում կադրային ջարդ է

«Հրապարակ». ՄԱՊ–ի Ալիկի գործարանում կադրային ջարդ է

09:09

«Փաստ». Կառավարության որոշումը դեռ չկա, բայց «պրոցեսները» գնում են

«Փաստ». Կառավարության որոշումը դեռ չկա, բայց «պրոցեսները» գնում...

09:53

«Ժողովուրդ». Սամվել Շահրամանյանի թիմը չի պատրաստվում «զիջել դիրքերը». ընտրությունները կարող են կուլմինացիոն լինել

«Ժողովուրդ». Սամվել Շահրամանյանի թիմը չի պատրաստվում «զիջել դիրքերը». ընտրությունները կարող են...

09:45

«Փաստ». Գիշերներն ինչո՞ւ են ջուրն անջատում

«Փաստ». Գիշերներն ինչո՞ւ են ջուրն անջատում

09:36

«Հրապարակ». ՔՊ-ական կանայք թեժ մրցակցության մեջ են

«Հրապարակ». ՔՊ-ական կանայք թեժ մրցակցության մեջ են

09:28

«Ժողովուրդ». Ուղիղ սպառնալիքներ, քննարկում իրավապահ համակարգում. թիրախում «Հայաստան» խմբակցության երկու պատգամավորներ են

«Ժողովուրդ». Ուղիղ սպառնալիքներ, քննարկում իրավապահ համակարգում. թիրախում «Հայաստան» խմբակցության...

09:15

«Հրապարակ». Դատել են Հայկ Սարգսյանին ու Դիանա Գասպարյանին

«Հրապարակ». Դատել են Հայկ Սարգսյանին ու Դիանա...

09:02

Ո՞վ կընտրվի ԲԴԽ անդամ.ԱԺ նիստն` ուղիղ

Ո՞վ կընտրվի ԲԴԽ անդամ.ԱԺ նիստն` ուղիղ

10:02

«Հրապարակ». ԱԺ-ում ծնունդ էին նշում ե՛ւ իշխանականները, ե՛ւ ընդդիմադիրները

«Հրապարակ». ԱԺ-ում ծնունդ էին նշում ե՛ւ իշխանականները, ե՛ւ...

09:52

«Իրավունք». Փաշինյանը Ավինյանին հրահանգել է ոչ մի դեպքում Նոր Նորքի թաղապետին չկպնել

«Իրավունք». Փաշինյանը Ավինյանին հրահանգել է ոչ մի դեպքում Նոր Նորքի թաղապետին...

09:44

«Հրապարակ». Գյումրիում իշխանությունը խլելու օպերացիաներ են սկսել

«Հրապարակ». Գյումրիում իշխանությունը խլելու օպերացիաներ են...

09:35

«Ժողովուրդ». 6 գնում 1 օրում՝ Մարտունու մշակույթի տան համար. քաղաքապետ Հովեյանի կասկածելի գործարքները

«Ժողովուրդ». 6 գնում 1 օրում՝ Մարտունու մշակույթի տան համար. քաղաքապետ Հովեյանի կասկածելի...

09:17

«Ժողովուրդ». Ինչու է Նարեկ Գրիգորյանն իր աղջկա անունը Սմայլիկ դրել եւ բողոքում ԱԺ ամբիոնից

«Ժողովուրդ». Ինչու է Նարեկ Գրիգորյանն իր աղջկա անունը Սմայլիկ դրել եւ բողոքում ԱԺ...

09:02

«Ժողովուրդ». Միջնորդել են հրթիռները նորից փորձաքննության ենթարկել

«Ժողովուրդ». Միջնորդել են հրթիռները նորից փորձաքննության...

09:55

«Փաստ». Ավելի քան 2,5 մլն դիտում. ո՞րն է Ռոբերտ Քոչարյանի ֆենոմենը

«Փաստ». Ավելի քան 2,5 մլն դիտում. ո՞րն է Ռոբերտ Քոչարյանի...

09:44

«Հրապարակ». Փաշինյանի վիճակն ավելի է բարդացել

«Հրապարակ». Փաշինյանի վիճակն ավելի է բարդացել

09:33

«Հրապարակ». Չգիտեն՝ ինչ անեն Փաշինյանի հետ

«Հրապարակ». Չգիտեն՝ ինչ անեն Փաշինյանի հետ

09:23

«Փաստ». Ասում են՝ մենք հզոր ենք, տեսեք՝ էսա ինչ ենք անում, իսկ ընտրություններում էլի նույն արդյունքն է

«Փաստ». Ասում են՝ մենք հզոր ենք, տեսեք՝ էսա ինչ ենք անում, իսկ ընտրություններում էլի նույն...

09:03