Օրեր առաջ Սյունիքի մարզի սահմանապահ Շուռնուխ գյուղ էին ժամանել մոտ 10 ԼԳԲՏ-ականներ՝ խմբակային հավաք կազմակերպելու անվան տակ: Գյուղի անդորրն ու հասարակական կարգը խախտելու, խուլիգանական դրսեւորումների եւ գյուղացիների պատվն ու արժանապատվությունը վիրավորելու համար էլ շուռնուխցի կանայք եւ դեռահաս երեխաները վրդովվել եւ անցել էին ինքնապաշտպանության՝ դուրս հրավիրելով ԼԳԲՏ-ականներին իրենց գյուղից: Միջադեպին խառնվել է ոստիկանությունը, Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակը, դե իսկ ԱՄՆ դեսպանատունը հերթական անգամ խառնվելով Հայաստանի ներքին գործերին՝ իրեն իրավունք է վերապահել ճնշում գործադրել իրավապահների վրա իր հայտարարությամբ: Դեսպանատունը մասնավորապես նշել էր.«Դատապարտում ենք ատելության շարժառիթով ցանկացած հանցագործություն, այդ թվում՝ օգոստոսի 3-ին տեղի ունեցած բռնություններով ուղեկցված հարձակումը 9 հայ ԼԳԲՏ-ի ակտիվիստների վրա»: Իսկ թե ինչ էր եղել իրականում, «Իրավունքը» ուշագրավ մանրամասներ պարզեց հենց տեղում՝ Շուռնուխում:
«ԵՍ ՄԱՅՐ ԵՄ, ԵՍ ԷԼ ԻՐԱՎՈՒՆՔ ՈՒՆԵՄ ՊԱՇՏՊԱՆԵԼՈՒ ԻՄ ՓՈՔՐԻԿՆԵՐԻ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԸ»
Նրանք, ովքեր, ըստ ԱՄՆ դեսպանատան, «հարձակվել են» ԼԳԲՏ-ականների վրա, պարզվեց, որ ոչ թե գլադիատորներ են, ինչպես փորձ է արվում ներկայացնել, այլ իրենց նամուսով ու թասիբով հայուհիներ՝ գրկի երեխաներով: Ավելին՝ ԱՄՆ դեսպանատունը ճիշտ է, ոչ միայն հարձակում է եղել, այլեւ սադրանք, բայց հենց ԼԳԲՏ-ականների կողմից: Շուռնուխեցի ՀԱՍՄԻԿ ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆԸ մեզ հետ զրույցում պատմեց, որ միջադեպի օրը իր փոքրիկների հետ զբոսնելիս է եղել եւ տեսել, որ գյուղացիները համախմբվել են գյուղի կենտրոնում ու որոշել իրենց համագյուղացի ԼԳԲՏ-ական Հայկ Հակոբյանենց տունը տեղավորված համասեռամոլներին խաղաղ ձեւով գյուղից հեռացնեն:
«Սիրով միացա ու փորձեցինք խաղաղ ձեւով, գեղեցիկ իրենց դուրս կանչել , բայց ոչ մեկը չեկավ, ներսուդուրս էին անում, անընդհատ հեռախոսներով զանգում էին չգիտեմ ում: Իսկ մենք ընդամենը պահանջում էինք, որ իրենք խաղաղ ձեւով այստեղից հեռանան: Հետո դուրս եկան, սկսեցին վիրավորել, 3-ամյա եւ 8-ամյա երեխաներիս հետ կանգնած էի, երեխաս առաջ էր գնում, ձեռքը բռնեցի, այդ ԼԳԲՏ-ական աղջիկներից մեկը ձեռքը պարզած ինձ ասաց՝ անամոթի մեկը, դու ի՞նչ ես կանգնել այստեղ քֆուր-քյաֆար էլ լսում ես: Նախ նա աղջիկ արմատ, ինչո՞ւ էր քֆուր –քյաֆար տալիս, եթե ամաչում էր երեխաներից: Դրա համար էլ պատասխանեցի՝ ես ՀՀ ազատ քաղաքացի եմ, բնակվում եմ արյան գնով պաշտպանված գյուղում ու իրավունք ունեմ կանգնել այնտեղ, որտեղ ուզում եմ ու ոչ մեկ ոչ մի բարոյական իրավունք չունի ինձ զրկելու իմ ազատ տեղաշարժվելու իրավունքից: Ո՞ւմ եմ վնասել, ոչ մեկին չեմ վիրավերել, ընդամենը լսողի դերում եմ եղել: Բայց եթե պետք լինի կխառնվեմ, որովհետեւ ես մայր եմ, իրավունք ունեմ պաշտպանելու իմ փոքրիկների իրավունքները, եթե ոչ մեկ ի վիճակի չէ պաշտպանելու», - պատմում է Հ. Հարությունյանը:
«ԻՆՉՈ՞Ւ ՄԱՐԴՈՒ ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ՊԱՇՏՊԱՆԸ ՄԵԶ ՉԻ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒՄ»
Հ. Հարությունյանը ցավով նշեց, թե այնպիսի տպավորություն է, որ իրենք զրկված են մարդու իրավունքների պաշտպանից. «Մենք իրավունքներ չունե՞նք, մեր երեխաները իրավունքներ չունե՞ն, ինչո՞ւ մարդու իրավունքների պաշտպանը մեզ չի պաշտպանում՝ ի՞նչ ենք արել մենք: ԼԳԲՏ-ականնեերն իրավունք ունեն մարդուն անպատվե՞ն, հետո կանգնեն ասեն՝ մենք չենք արել կամ լավ ենք արե՞լ: Ի՞նչ բարոյական իրավունքով: Ես որ մեկի չեմ վիրավորել, ինձ վիրավորողին էլ պատասխան եմ տալիս: Մի՞թե ես իրավունք չունեմ իմ երեխային հանել զբոսանքի: Էլի եմ ասում՝ մենք ընդամենը պահանջել ենք մեր գյուղից հեռանան: Շատ տհաճ է, մենք տարբեր հասակի երեխաներ ունենք, ինչքան էլ փորձենք հեռու պահել մեր երեխաներին, որ իրենց չգցեն էդ ջրի մեջ, բնականաբար, երեխային հետաքրքիր է լինելու, թե ինչ կատարվում այդ տանը, ինչ են անում: Իսկ մենք չենք ուզում, մենք տղա ենք բերել, որ մեր հայ ազգի բանակը շատանա, ոչ թե համասեռամոլները շատանան: Չեմ հասկանում՝ Հայաստանում բարոյականությո՞ւնն է առաջինը, թե՞ համասեռամոլությունը, մենք էլ նրանց պես դառնա՞նք, որ հարգանքի արժանանանք, որ մարդու իրավունքների պաշտպանը մեզ պաշտպանի: Չի՛ կարելի մարդու իրավունքներն այսպես ոտնահարել»:
Տիկին Հասմիկը նաեւ ասաց, որ միջադեպից մեկ օր առաջ ԼԳԲՏ-ականները գիշերվա ժամը՝ 2-3-ին շակալի ձայներ են հանել, որը տարածվել է ամբողջ գյուղով. «Իմ 3-ամյա որդիս իրենց ձայնից արթնացել է, սկսել լացել, ես էլ երեխայի ձայնից եմ արթնացել: Երեխաս ասում է՝ մամա վախենում եմ, մինչեւ ժամը 6-ը իմ երեխան չի քնել, ինչո՞ւ իմ երեխայի հոգեկան վիճակը ոչ մեկի չի վերաբերո՞ւմ, թե համասեռամոլներն իրավունքներ ունեն, մենք չունե՞նք»:
«ՀԱՅԱՍՏԱՆՈՒՄ ԼԳԲՏ-ԱԿԱՆՆԵՐԻ ՕՐԵՆՔՆ ԸՆԴՈՒՆՎԱԾ ՉԻ ՈՒ ՉԻ ԷԼ ԸՆԴՈՒՆՎԵԼՈՒ»
Ի դեպ, եւս մեկ հատկանշական փաստ արձանագրենք: Հայտնի դարձավ, որ Շուռնուխը ոչ թե ամենաանհանդուրժող, այլ ամենահանդուրժող գյուղն է, որովհետեւ տարիներ շարունակ նրանց կողքին է ապրել ԼԳԲՏ-ական Հայկ Հակոբյանն՝ իր ծնողներով: Իսկ թե ինչո՞ւ նախկինում նման միջադեպեր չեն եղել, տիկին Հասմիկը մանրամասնեց. «Երեք հոգով էլ են եկել, վեց հոգով էլ են եկել, ընդհանրապես նեղություն չեն տվել, սովորականի նման են իրենց պահել, նորմալ հագուկապով են եղել, ձայներ չեն հանել, մեզ չեն խանգարել: Դե պատկերացրեք այս անգամ արդեն ինչ աստիճանի է եղել, որ գյուղացիներով բռնկվել ենք: Մինչեւ այսօր չենք կարողանում մենք հանդարտվենք: Ասում են՝ ինչո՞վ են խանգարում նրանք ձեզ, իմ երեխան իրենց ձայներից լացում է, վախենում է, չի՞ խանգարում: Իմ երեխան հարցնում է՝ համասեռամոլությունն ի՞նչ է, ի՞նչ բացատրեմ իմ երեխային՝ ուտելո՞ւ է, թե՝ խմելո՞ւ է, ինչպե՞ս կիսվեմ իմ երեխայի հետ, ինչպե՞ս հասկացնեմ, որ իմ երեխան այդ ուղին չբռնի: Ուզում եմ իմ երեխան մեծանա ազնիվ մարդ, մենք դա չենք ընդունում, մեր Հայաստանում այդ ԼԳԲՏ-ականների օրենքն ընդունված չի ու չի էլ ընդունվելու: Եթե որեւիցե տեղ ընդունել են, խնդիր չկա, թող գնան այնտեղ, ինչ ուզում են, ինչպես ուզում են, անեն: Մենք իրենց չենք վիրավորում, ոչ էլ սպառնում ենք, այլ խնդրում ենք՝ մեր երեխաներից հեռո՛ւ մնացեք: Ինչ ուզում են անեն, մեր Սյունյաց հողը ոտք թող չդնեն նման մարդիկ, ուղղակի խնդրում ենք, մենք խուսափում ենք նման մարդկանցից, շատ վտանգավոր են, ազդում են երեխայի հոգեբանության վրա: Առանց այն էլ ամեն առումով ճնշված են մեր երեխաները, նրանք այսօր պետք է տրամադրվեն, որ մեծանան զինվոր են դառնալու, ոչ թե ձգտեն տեսնել, թե ինչ են անում ԼԳԲՏ-ականները: Եթե նայեն, հետո էլ ուզելու են մի անգամ փորձել, եթե փորձեն, ես պետք է կործանվեմ: Էլ իմ ապրելն ո՞ւմ է պետք, եթե հայ ազգի համար երեք զինվոր եմ բերել, բայց իմ երեխան բանակին չծառայի, այլ ԼԳԲՏ-ականներին ծառայի», - հուզված ընդգծեց շուռնուխեցի մայրը:
«Գյուղի վերեւում Հայկենց ընտանիքը օբյեկտ ունի: Եթե իրենք հասկացող, խելացի մարդ լինեին, թող իրենց ընկերներով բարձրանային վերեւ, ուզում էին թող երեք ամիս մնային, ինչ ուզում էին անեին, մեզ նեղություն թող չտային: Այնտեղ ոչ մարդկային շունչ կա, ոչ բնակվող, իրենք կլինեին ու անտառները, ուզում են լոգանք ընդունեն, ուզում են մերկ ու կիսամերկ ման գան, միայն թե մեր երեխաների աչքչից հեռու լինեն», - շեշտում է Հ. Հարությունյանը:
«Բոմժեր, փչացածներ, պոռնիկներ, ինչ հայհոյանք ասես չէին ասում մեր հասցեին: Ինչ ուզում են անեն, բայց թող մեզ չվիրավորեն ու այստեղ համասեռամոլություն չտարածեն», - հավելեց Շուռնուխի բնակիչ ՇՈՒՇԱՆԻԿ ՄԻՐԶՈՅԱՆԸ:
Շուռնուխեցի եւս մի մայր՝ ՍՅՈՒԶԱՆՆԱ ԱՎԱՆԵՍՅԱՆՆ էլ պատմեց, թե ինչպես էին ԼԳԲՏ-ականները վիրավորանքներ հնչեցնում իրենց ամուսինների հասցեին, ապա ընդգծեց. «Մենք իրենց չէինք քարկոծում, իրենք հրահրեցին: Իրենք հայտարարել են, թե մենք քարերով փիս ծեծել ենք, բայց չենք ծեծել, սղում, ընկնում էին, մենք նույնիսկ խաբար չենք եղել, թե ինչու են մի քանիսը հիվանդանոցում հայտնվել»:
Ս. Ավանեսյանն անդրադառնալով երեխաների իրավունքներին՝ ասաց. «Գյուղում ամեն րոպե հո չենք կարող երեխաներին հսկել: Մենք վախենում ենք մեր երեխաների համար: Երեխաները կտնեսնեն նրանց վարքագիծը, կհեղափոխվեն: Բա մեր երեխաներն իրավունք չունե՞ն պաշտպանված լինելու: Իրենք, եթե առաջ են ընկնում, ուրեմն՝ իրավունք ունեն, մենք չունե՞նք»:
ԳՅՈՒՂԱՑԻՆԵՐԻՆ ՎԻՐԱՎՈՐՈՒՄ ՈՒ ՍՊԱՌՆՈՒՄ ԵՆ ԼԳԲՏ-ԱԿԱՆԻ ԾՆՈՂՆԵՐԸ
Միջադեպից հետո էլ պարզվում է՝ ԼԳԲՏ-ական համագյուղացի Հայկ Հակոբյանի ծնողներն են սկսել անհանգստացնել շուռնուխցիներին: Գյուղի բնակիչ ՎԱՐՎԱՌԱ ԱԼԵՔՍԱՆՅԱՆԸ պատմեց, որ գյուղացի կանայք ոչ թե քարկոծել, այլ ասել են՝ հեռացե՛ք, ԼԳԲՏ-ականներն էլ չէին ուզում հեռանային. «Երեխաս եկավ, ասաց՝ մամա, բա գիտես Կարինե տոտայենց տանը (նկատի ունի համագյուղացի
ԼԳԲՏ-ական Հայկ Հակոբյանի մորը, - հեղինակ) համասեռամոլներ են հավաքված, երեխաներով ուզում ենք գնանք, այստեղից լարենք: Ես էլ ասացի՝ գործ չունեք, երեխաս էլ, թե՝ չէ, մամա, լրիվ երեխեքովս հավաքվել ենք, որ իրենց լարենք այստեղից: Դրանից մեկ օր առաջ էլ ԼԳԲՏ-ականները լույսերն անջատած, մոմերը վառած, մինչեւ գիշերվա 2-ը ահավոր ձայներ էին հանում: Հիմա էլ Գարուշ Հակոբյանը ((նկատի ունի համագյուղացի ԼԳԲՏ-ական Հայկ Հակոբյանի հորը, - հեղինակ) զանգել է Հասմիկին ու անշնորք խոսքեր ասել, թե մոմեր վառես, կգամ ճակատիդ կթքեմ: Իմ հարեւանուհին՝ Կարինեն էլ այդ միջադեպից հետո՝ ինձ զանգել է ու սեռական հայհոյանքներ է հասցրել, ինչ է թե ասել եմ, որ մոմերը վառել են ամբողջ գիշեր ձայներ են հանել, չենք քնել: Ինչի՞ համար է ինձ վիրավորում, պատճառը ո՞րն է: Ինքը թող առաջինն իր երեխու դաստիարակությամբ զբաղվի, նոր ուրիշներին վիրավորի: Իր տղան համասեռամոլ է, համասեռամոլներին բերել է լցրել տունը, զանգում է ինձ է անվայել բառեր ասում, ինչի՞ համար: Ես պատիվ եմ պահանջում, տեսնեմ ինչո՞ւ եմ ես անբարոյական, բայց ինքը տնից դուրս է եկել, անբարոյականներին լցրել իրենց տունը, մի հատ էլ մեզ է սպառնում»:
«ՄԵՐ ԱՆՈՒՆՆ Է ԴՈՒՐՍ ԵԿԵԼ, ԲԱՅՑ «ԿԱՄԱԶԻ» ՎԱՐՈՐԴՆԵՐԸ ԿԱՆԳՆԵԼ ԵՆ ՈՒ ԴՐԱՆՑ ԾԵԾԵԼ»
Ի դեպ, տիկին Վարվառան ուշագրավ բացահայտում արեց նաեւ բուն միջադեպից. «Տղաս ասում է՝ երբ նրանց դուրս էինք անում գյուղից, մի հատ «Կամազ» է կանգնել ճանապարհի վրա ու մեջներից էն երկար մազերով տղա ԼԳԲՏ-ականին քացով-մացով ծեծել է, հետո նստել մեքենան ու գնացել: Մեր անունն է դուրս եկել, բայց «Կամազի» վարորդները կանգնել են ու դրանց ծեծել»:
Վ. Ալեքսանյանը եւս փաստեց, որ տարիներ շարունակ գյուղացիները հանդուրժել ու լռել են, թեպետ ԼԳԲՏ-ականներ բազմաթիվ անգամ եկել են իրենց գյուղ. «Հայկը միշտ էլ արտասահմանցիների է ընդունել իրենց տանը: Բայց, ամեն մեկը մեր գյուղում իր ընտանիքով է զբաղված, չեն նայում, թե հարեւանի տանը ինչ են անում: Նախկինում այսպես մեզ նեղություն չեն տվել»:
Շուռնուխ բնակիչ ՆԱՐԻՆԵ ԽՈՒՐՇՈՒԴՅԱՆՆ էլ խիստ վիրավորված էր տեղի ունեցած միջադեպից, նա միայն նշեց. «Մեզ ասում էին, թե որ ձեր տղամարդիկ շալվար են հագել, ձեր տղամարդիկ տղամա՞րդ են, այ բոմժեր, այ սովածներ, այ աղքատներ: Մեր տները քանդված են, բայց մենք արժանապատվություն ունենք»:
«ՄԵՐ ԵԿԵՂԵՑԻՆ ԸՆԴՀԱՆՐԱՊԵՍ ՉԻ ԸՆԴՈՒՆՈՒՄ ՆՄԱՆ ԲԱՆԵՐ, ՄԵՆՔ ՆԱՄՈՒՍՈՎ, ՊԱՏՎՈՎ ԱԶԳ ԵՆՔ»
Եզրափակելով թեման՝ տիկին Հասմիկը հավելեց, իրենք պայքարում են ոչ միայն իրենց երեխաների, այլ ամբողջ աշխարհի երեխաների իրավունքների համար. «Ես եւ մեր գյուղի կանայք բոլոր երեխաների պատվի համար եմ պայքարում, ոչ թե մենակ մեր երեխաների համար: Եթե մենք չմիջամտեինք, վաղը 30 ԼԳԲՏ-ական էլ էին մտնելու գյուղ: Թող իմ խնդրանքը հասնի հարգելի եւ շատ սիրելի պարոն Փաշինյանին, թող էս համասեռամոլները մեր երեխաներից հեռու լինեն, թող նրանց մուտքը Հայաստանում արգելվի, որովհետեւ նրանք ընդամենը մեր երեխաների կործանարարներն են, եկել են, որ կործանեն մեր երեխաների ապագան: Որոշներին թվում է, որ մենք Շուռնուխ գյուղում ենք ապրում, քանդված գյուղ է, ուրեմն՝ անմակարդակ ենք, հետամնաց ենք, ոչինչ չենք հասկանամ, մեր կրթությունը պակաս է: Այնպես չէ, որ մենք կիսամերկ տղամարդ ու կին ենք տեսել ու չգիտենք դա ինչ բան է, գյուղը օջախ է, եթե մտել են այստեղ, թող իրենց ավելորդություն թույլ չտան: Եթե մենք այսօր մեր գյուղի պատիվը չպահենք, ո՞վ է մեր պատիվը պահելու: Ոչ մեկ, որովհետեւ բոլորը թքած ունեն մեր պատվի, մեր նամուսի վրա: Դրա համար ասում են՝ եթե էլի մտնեն մեր գյուղ, շարունակելու ենք գեղեցիկ ձեւով դուրս հանել: Թող հարգեն մեր իրավունքները, մենք էլ մեր օրենքներն ունենք, քրիստոնյա ազգ ենք, մեր եկեղեցին ընդհանրապես չի ընդունում նման բաներ, մենք նամուսով, պատվով ազգ ենք:
Նյութը՝ ՀՐԱՆՏ ՍԱՐԱՖՅԱՆԻ
Նկարահանումը իրականացրեց` «Լույս» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոնի ղեկավար ՀԱՅԿ ԱՅՎԱԶՅԱՆԸ
Հ.Գ.- Առավել մանրամասն դիտե՛ք տեսանյութում.
22:03
18:02
17:03
16:45
15:38
15:25
12:56
12:43
12:33
12:14
11:43
11:28
11:15
10:45
10:23
10:03
09:39
17:33
16:22
12:04
12:43 23.06.25
16:22 22.06.25
16:45 23.06.25
15:25 23.06.25
09:39 23.06.25
10:03 23.06.25
12:33 23.06.25
11:15 23.06.25
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | |||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | |
| 30 | |||||||
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03
