Մեր զրուցակիցն է տնտեսագետ Վարդան Բոստանջյանը
Պարոն Բոստանջյան, Ֆինանսների փոխնախարարը հայտարարել է, որ Հարկային օրենսգիրքը դեռ չընդունված արդեն նախագծում փոփոխություններ են կատարվել. մասնավորապես, հրաժարվել են իրավաբանական, խորհրդատվական և հաշվապահական ծառայություն մատուցողներին ԱԱՀ-ով հարկելու գաղափարից. Նրանք կվճարեն շրջանառության հարկ։ Սա արդյոք հարցի լուծո՞ւմ է՝ հաշվի առնելով, որ կան տնտեսագետներ, որոնք ասում են, որ ամբողջ Հարկային օրենսգիրքը պետք է փոփոխվի։
Երբ մենք ընդունեցինք վերջին հարկային օրենսգիրքը, արդեն այդ ժամանակ բազմաթիվ մասնագետներ նշեցին, որ այդ փաստաթուղթը տվյալ դաշտը կանոնակարգելու առումով չի կարող արդյունավետության որևէ նշույլ ունենալ։ Բոլոր դեպքերում, միջազգային ֆինանսական կազմակերպությունների հորդորով, եթե չասեմ պահանջով, ընդունվել էր այդ օրենսգիրքը։ Հիմա նոր օրենսգիրքը իշխանափոխությունից հետո, բնականաբար ավելի շատ պոպուլիստական մոտեցումներից ելնելով, ամրագրեցին հետևյալը, որ մենք անցնենք համահարթեցված եկամտային հարկի՝ 23 տոկոս դրույքով։ Այդպիսի համահարթեցումն, իմ համոզմամբ, սխալ է, որովհետև եկամտային հարկ վճարողների ճնշող մեծամասնությունը, այսինքն՝ մինչև 150 հազար եկամուտ ունեցողները, այդ համահարթեցումից որևէ օգուտ չեն ստանում։ Օգուտ ստանում են միայն բարձր եկամուտ ունեցողները, որոնք արդեն ավելի փոքր պարտավորություններ պետք է կրեն։ Այսինքն՝ պետական եկամուտների այս փոքրացումը փոխհատուցելու համար իրենք գնում են ակցիզային հարկով հարկվող ապրանքների շարանը մեծացնելու ճանապարհով։ Այդ ապրանքների մեջ մտնում են նաև այնպիսի ապրանքներ, որոնք, ըստ էության, առաջին անհրաժեշտության ապրանքներ են, և դրանց լրացուցիչ հարկումը հարվածելու է սպառողներին։ Սխալը երկու կողմից է ստացվում։
Բացի դրանից, գործունեության որոշ տեսակներ, մասնավորապես, հաշվապահական, փաստաբանական գործունեությունը, խորհրդատվական գործունեությունը տեղափոխում էին ավելի մեծ՝ ավելացված արժեքի հարկման դաշտ, որն ըստ էության հղի էր հետևանքներով։ Հիմա ես հասկացա, որ վերջին քննարկումների ժամանակ մտածում են փոփոխությունների մասին, իսկ որոշներն էլ ասում են, որ հարկային դաշտը պետք է արմատապես ենթարկվի փոփոխության։ Որովհետև գործող հարկային քաղաքականության և հարկային վարչարարության արդյունքում ունենք հարկային բեռի ոչ հավասարաչափ բաշխվածություն, ինչը ենթադրում է տնտեսվարող սուբյեկտների ստվերային գործունեություն։ Ստվերային գործունեության պարագայում, բնականաբար, տնտեսական մրցակցությունն ու տնտեսական զարգացումը թերի է դառնում։ Այս պայմաններում, ցանկացած երկրում հաջողություն գրանցելու կարևոր գրավականը արդյունավետ հարկային քաղաքականության առկայությունն է, ինչին պետք է ձգտի կառավարությունը։
Վերջին ելույթներից մեկում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը տնտեսական հրաշքի հավանականության մասին խոսեց։
Ես հակված չեմ շահարկել տնտեսական հեղափոխություն կամ տնտեսական հրաշք արտահայտությունները։ Պետք է ուղիղ խոսել, որ տնտեսական հրաշք տեղի չի ունենում։ Եթե ինչ-որ տեղ իմիտախեղդ լինենք, թե իբր նման բան կա, առնվազն Հայաստանում նման բան չի կարող լինել։ Ավելի ճիշտ կլինի, որ մենք ընդհանրապես, կանոնակարգվածության համապատասխան մակարդակի պարագայում կարողանանք ձեռնամուխ լինել արդյունավետ գործունեության։ Իսկ այդպիսի գործունեությունը ցանկալի չի կոչել հեղափոխություն կամ հրաշք։ Այսպիսի գերադրական բառերի կիրառումը սուտ կերակուր է բազմաթիվ մարդկանց համար, որը հետո շուռ է գալու այդ բառերը բարձրաձայնողի դեմ։ Մեր Ազգային ժողովը ճնշող ձայներով հաստատել է կառավարության ծրագիրը, որը առ ոչինչ էր, սիրո խոսքերի շարան, որը մեխանիզմների, տեսլականների, հեռանկարի, չափելիության առումով բացարձակապես կտրուկ զարգացում չէր ենթադրում։ Այս պարագայում ես կարծում եմ, որ առավել շրջահայաց մոտեցումը այդպիսի բառերից ձերբազատվելն է և համապատասխան տնտեսական գործունեության համար բարենպաստ դաշտ ստեղծելը, որի համար առաջին հերթին պետք է սկսել հարկային քաղաքականության կատարելագործումից։
Իսկ հարկային այս փոփոխությունները նաև ներդրումնե՞րը կավելացնեն։
Ներդրումները պայմանավորված են բազմաթիվ գործոններով՝ հարկային օրենսդրությամբ, իրավական հիմքերով, ինստիտուցիոնալ առանձնահատկություններով։ Այդ բոլորի համար պետք է լինեն պայմաններ, որպեսզի ցանկացած գործունեություն իրականացնող, որին անվանենք ներդրող, հասկանա, որ չի առնչվելու ռիսկերի հետ, որոնք բնորոշ են ներդրումային գործունեությանը։ Միայն բարի խոսքերը բավարար չեն և բարի խոսքերը անհնար է, որ ապակողմնորոշեն ներդրողին։ Ներդրողին չի հետաքրքրում՝ քեզ մոտ հեղափոխություն է տեղի ունեցել, մտքի փողոփոխություն է ենթադրվում։ Այդ ամբողջը լիրիկա է։ Ներդրողը մտածում է, թե որքանով են ստեղծված պայմաններն ու միջավայրը դրական, ռիսկերից ձերբազատված՝ իր գործունեությունը նորմալ կազմակերպելու տեսանկյունից։
18:45
18:27
17:31
17:07
16:02
15:09
14:55
14:38
14:22
13:47
13:22
12:41
12:22
12:03
10:45
10:29
09:44
09:17
00:00
00:00
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | |||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | |
| 30 | |||||||
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03
