Հայ-ռուսական հարաբերությունն այսօր ունի ռազմավարական վերանայման անհրաժեշտություն, ռուսական Նեզավիսիմայա Գազետա պարբերականում հրապարակված իր հոդվածում գրում է Վատիկանում Հայաստանի նախկին դեսպան Միքայել Մինասյանը: Նա ծավալուն հոդվածով անդրադարձել է հայ-ռուսական հարաբերության վերանայման անհրաժեշտությանն ու ներկայացրել այդ առնչությամբ իր մոտեցումները: Ըստ նրա, հարաբերության ռազմավարական վերանայումը պետք է միտված լինի ապագային: Մինասյանի խոսքով, անհրաժեշտ է հարաբերության նոր ճարտարապետություն, որը հիմնված կլինի Հայաստանի իրական առաջնահերթությունների եւ Ռուսաստանի ռեգիոնալ քաղաքականության ճշգրիտ եւ հավասարակշռված համադրության վրա:
Հոդվածագրի կարծիքով, հայ-ռուսական ներկայիս հարաբերությունը հիմնված է առավելապես պատմական հայացքի վրա, ինչը չի արտացոլում ձեւավորված, առաջացած ժամանակակից նոր իրողություններն ու մարտահրավերները եւ չունի դրանց առնչությամբ արդյունավետ եւ համարժեք պատասխաններ:
«Քաղաքական պրագմատիզմը, սակայն, պահանջում է հետսովետական փուլում հայ-ռուսական հարաբերության դինամիկայի սթափ վերլուծություն՝ առանցքային խնդիրները վեր հանելու համար, որոնք անուշադրության մատնելը կարող է վնասել հայ-ռուսական հարաբերության կենսունակությանն ապագայում», գրում է Մինասյանը:
«Եթե ավագ սերնդի մոտ հայ-ռուսական հարաբերությունը շարունակում է առաջացնել կարոտաբաղձություն, ապա շատերը, որ երիտասարդ են, ելնելով ազգային շահերի եւ ազգային ինքնիշխանության մասին անձնական պատկերացումներից, տարբեր իրադարձությունների հախուռն ազդեցության ներքո եկել են իռացիոնալ եւ ավերիչ մտահանգման, որոնք ակնհայտ արտացոլվում են հետեւյալ ոգով ձեւակերպումներում. «Իսկ ուր պետք է փախչեք մեր ազդեցության գոտուց, թուրքերը ձեզ կոչնչացնեն», որոնք տարածված են ռուսական շրջանակներում: Մյուս կողմից, հայկական շրջանակներում առկա է համոզվածությունը, որ «Ռուսաստանի հետ անլուծելի խնդիրների դեպքում Հայաստանն անշուշտ կտուժի, բայց Ռուսաստանը , կորցնելով ամբողջ հարավային Կովկասը»:
Այն մասին, թե ինչ նշանակություն է տալիս հայ-ռուսական հարաբերությանը երիտասարդ սերունդը, չնայած քաղաքական իրողություններին, վկայում են սոցիոլոգիական հարցումները, համաձայն որոնց հայաստանյան երեխաների շրջանում Ռուսաստանը ընկալվում է գործնականում այնպես, ինչպես Ֆրանսիան, Գերմանիան, Միացյալ Նահանգները կամ Իտալիան, իսկ ռուսաստանցի երեխաների աչքերում Հայաստանը գործնականում ընկալվում է այնպես, ինչպես Սլովակիան, Ուզբեկստանը, Ադրբեջանը կամ Թուրքիան: Եվ այստեղ մեր ընդհանուր մեղքն է:
Միքայել Մինասյանը գրում է այն մասին, որ երկու երկրները երբեմն պատկերացրածից ավելի մեծ նշանակություն են տալիս արտաքին քաղաքականության հավասարակշռվածությանը, ինչն ըստ նրա հաճախ բերում է պարադոքսալ երեւույթների եւ արտաքին քաղաքականության տեսանկյունից հնացած հայեցակարգերի: «Ունենալով դաշնակցային հարաբերություն Ռուսաստանի հետ, Հայաստանի Հանրապետությունը հավասարակշռությունն ապահովում է ուժի այլ կենտրոնների հետ հարաբերությամբ: Ռուսաստանը, իր հերթին, իր ռեգիոնալ քաղաքականության համատեքստում նույնպես, հավասարակշռում է Հայաստանի հետ հարաբերությունն Ադրբեջանի հետ գործակցության զարգացմամբ: Արդյունքում ստացվում է անտրամաբանական պատկեր, որից չի շահում թե Հայաստանը, թե Ռուսաստանը», գրում է Վատիկանում նախկին դեսպանը:
Նրա կարծիքով, հայ-ռուսական հարաբերության նոր ճարտարապետությունը պետք է որոշակի տրանսֆորմացիաների միջոցով տեղափոխվի պատմական հարթությունից ապագայի հարթություն, հիմքում ունենալով երկու ժողովուրդների ազգային շահերը, քաղաքական պրագմատիզմը եւ անցյալի դասերը:
«Այդ դասերից մեկը եւ մեր օրերի իրական քաղաքականությունը լուռ, բայց համոզիչ վկայում է, որ ոչինչ այդքան արդյունավետ, ամբողջական եւ երկարատեւ չի երաշխավորել մեր ռեգիոնում Ռուսաստանի լեգիտիմ կենսական շահերի պաշտպանությունը, որքան բացարձակապես հուսալի, ուժեղ, անվտանգ եւ զարգացող հայկական պետականությունը: Նույն կերպ ոչ մի այլ բան չի կարող երաշխավորել Հայաստանի Հանրապետության եւ հայ ժողովրդի անվտանգ եւ ամբողջական գոյություն», քան նոր բովանդակություն եւ հեռանկար ստացած հայ-ռուսական դաշնակցությունը, զերծ կործանիչ կարծրատիպերի եւ մոտեցումների ազդեցությունից, որոնք ոչ մի ընդհանուր բան չունեն հայ ժողովրդի շահերի հետ», գրում է Միքայել Մինասյանը:
Ըստ նրա, դա պետք է ապացուցի, որ Ռուսաստանի հետ սերտ գործակցությունը Հայաստանի ազգային ինքնիշխանության մարտահրավեր չէ, այլ հակառակը՝ այսօր միակ իրատեսական ճանապարհը, որ ստեղծում է ազգային ինքնիշխանության կոնցեպտը անհրաժեշտ եւ իրական բովանդակությամբ համալրելու անհրաժեշտություն, երաշխիք է դրա հիմքերը ամրապնդելու եւ հավերժ զարգացման համար, ինչպես նաեւ արցախյան կարգավորման իրականությունից բխող պարադիգմը բացելու հնարավորություն:
«Դաշնակցային հարաբերության տրանսֆորմացվող ճարտարապետությունը պետք է դառնա աջակցության, վստահության եւ պաշտպանվածության նոր եւ հզոր ազդակ տարբեր երկրներում ապրող եւ տարբեր դժվարությունների հանդիպող մեր հայրենակիցների համար, ինչպես դա եղավ Մերձավոր Արեւելքում: Դա կլինի հաղորդագրություն այն մասին, որ Հայրենիքը միշտ կողքին է, կանգնած է նրանց պաշտպանության դիրքում, ընդ որում ոչ թե խոսքով, այլ գործով, բազմակի ուժեղացած հայ-ռուսական դաշնակցության, ավելի կենսունակ մեթոդների եւ ռեսուրսների շնորհիվ», եզրակացնում է Վատիկանում նախկին դեսպանը:
Ըստ նրա, հայ-ռուսական ռազմավարական դաշնակցային հարաբերության նոր ճարտարապետությունը պետք է երկու ժողովուրդների ռեսուրսները միավորի «երկու պետություն՝ մեկ նպատակ» բանաձեւով:
«Այն կարող է եւ պետք է լինի հարաբերությունների օրինակելի մոդել եւ արդյունքում դառնալ՝ ինչպես մեր ռեգիոնում, այնպես էլ դրա շրջանակից դուրս, հաջող օրինակ այն բանի, թե ինչ կարելի է սպասել Ռուսաստանի հետ հարաբերությունից, երբ հարաբերության հիմքում ընկած է փոխադարձ վստահությունը, սեփական շահերի սառը եւ պրագմատիկ գնահատումը եւ բացառապես ու միայն սեփական երկրի եւ քաղաքացիների շահին ծառայելու քաղաքական կամքը», եզրակացնում է Մինասյանը, շարունակելով, որ իր հերթին էլ Ռուսաստանն այսօր քան երբեւէ ունի այդպիսի դաշնակցային հարաբերության կարիք, որը կարող է լինել հպարտության աղբյուր:
«Մոդել, որը հնարավոր է ցուցանել մերձակա շրջապատին եւ աշխարհին այնպես, ինչպես տասնամյակների ընթացքում աշխարհը հղում է անում Միացյալ Նահանգների եւ Իսրայել Պետության հաջող օրինակին», եզրափակում է հոդվածը Միքայել Մինասյանը:
16:48
16:32
16:13
15:58
15:48
15:36
15:17
14:22
13:29
13:14
12:48
12:35
12:16
11:55
11:35
11:21
11:18
11:05
10:57
10:45
11:55 19.06.25
13:29 19.06.25
13:14 19.06.25
11:21 19.06.25
10:26 19.06.25
15:48 19.06.25
10:57 19.06.25
16:13 19.06.25
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | |||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | |
30 |
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03