Արևելագիտության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող, էներգետիկ աշխարհաքաղաքականության և միջազգային անվտանգության հարցերով մասնագետ Արմեն Մանվելյանի խոսքով՝ Հայաստանի առաջին կառավարությունը չէ, որ բանակցություններ է վարում Իրանի հետ սպառման համար գազ ձեռք բերելու շուրջ: Նա Tert.am-ի հետ զրույցում նման դիտարկում արեց՝ անդրադառնալով փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի հայտարարությանը՝ կապված իրանական գազի ձեռքբերման հետ:
«Պարբերաբար են եղել նման խոսակցություններ, նախկինում էլ, սակայն հիմնական խնդիրը, որին բախվում են կողմերը, գնի շուրջ համաձայնության հասնելն է: Որպես կանոն՝ դժվար է մի ընդհանուր գնային քաղաքականություն ստանալ: Գազի շուկան, ի տարբերություն նավթի շուկայի, համակարգված չէ: «Միջազգային գին» ասված հասկացողությունը շատ հարաբերական է: Այս պայմաններում տարբեր երկրներ գազը ձեռք են բերում տարբեր պայմաններով՝ պայմանավորված նաև քաղաքական հարաբերություններով»,- ասաց նա:
Իրանցիները, ըստ Արմեն Մանվելյանի, հրաժարվում են ռուսական գնով գազ վաճառել, որպես օրինակ, վերցնում են միջին եվրոպականը և իրենց բանակցություններում ոչ միայն Հայաստանի, այլ նաև ՝այլ հարևան երկրների դեպքում էլ առաջարկում են այդ գինը:
Հիշեցնենք, որ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը Իրան կատարած այցից հետո հայտարարել էր, որ Հայաստանը Իրանի հետ բանակցում է սպառման համար գազ ձեռք բերելու նպատակով: Նա նշել էր նաև, որ սպառման համար բանակցվող գազը ձեռք կբերվի որևէ ապրանքի դիմաց:
Արմեն Մանվելյանը նշեց, որ ամենայն հավանականությամբ, մեր կողմից տրվող ապրանքը էլեկտրաէներգիան է:
«Իսկ «գազ՝ էլեկտրաէներգիայի դիմաց» սխեման արդեն վաղուց կա, պայմանավորվածությունը ձեռք է բերվել Ռոբերտ Քոչարյանի օրոք: Այդ սխեման իր հետաքրքրությունն ունի այնքանով, որ Հայաստանի էներգետիկ անվտանգության ամենակարևոր պայմաններից մեկն է, և ինչ-որ ճգնաժամերի դեպքում այդ համակարգը կարող է թույլ չտալ, որ Հայաստանում կրկնվեն 1990-ականները»,- ասաց նա:
Նշյալ սխեմայում, ըստ էներգետիկայի հարցերով փորձագետի, առաջանում են որոշակի տեխնիկական խնդիրներ:
«Հայաստանից դեպի Իրան էլեկտրաէներգիայի տարանցման հզորությունները բավարար չեն: Հիմա կառուցվում է 3-րդ բարձրավոլտ գիծը, որի շահագործման դեպքում միայն Հայաստանը հնարավորություն կունենա 3 անգամ ավելացնել էլեկտրաէներգիայի արտահանումը»,- ասաց նա:
Հայկական կողմի՝ Իրանից սպառման նպատակով գազ ձեռք բերելու մասին հայտարարությունը, ըստ Արմեն Մանվելյանի, առավել շատ «մեսիջ» է՝ ուղղված Մոսկվային:
«Իմ տեղեկատվությամբ՝ Մոսկվայի հետ շատ բարդ բանակցություններ են հիմա ընթանում գազի գնի շուրջ: Սա մի տեսակ մեսիջ է՝ ուղղված Մոսկվային, որ այդ բանակցություններում ինչ-որ առաջընթաց լինի, որ գոնե եղած գնի շուրջ պայմանավորվածություն ձեռք բերվի, երեք տարով երկարացնի: Հակառակ դեպքում, շատ հնարավոր է, որ հունվարի 1-ից ռուսական գազի գինը նորից բարձրանա»,- նկատեց նա:
Արմեն Մանվելյանի խոսքով՝ գուցե սիմվոլիկ ծավալով Հայաստանը փորձի իրանական գազ ձեռք բերել, փորձել Հայաստանում վաճառել: «Տեսականում դա հնարավոր է, բայց պրակտիկ դաշտում կան բազմաթիվ տեխնիկական և այլ խնդիրներ»,- ասաց նա:
Ամենակարևորն այստեղ, ըստ նրա, պետք է հաշվի առնել Ռուսաստանի հետ այս ոլորտում ունեցած մեր խնդիրները:
«Կրեմլի աչքերով՝ ներկայումս մեզ առաջարկված գազի գինը քաղաքական է, այլ ոչ թե՝ տնտեսական: Ռուսների տեսակետից՝ այն տնտեսական առումով արդարացված չէ: Նրանք կարծում են, որ Հայաստանին շատ էժան գազ են տալիս, և դրա համար Հայաստանը պետք է շնորհակալ լինի իրենից: Մեզ համար էլ կարևոր է, որ այս ոլորտում գնային քաղաքականությունը կայուն լինի: Երբ ամեն տարի գազի գինը տատանվում է, առաջանում են լուրջ տնտեսական խնդիրներ, ինչի առջև այսօր արդեն Հայաստանի կառավարությունը կանգնած է»,- ասաց նա:
Գազի մատակարարման, գնի ոլորտում ՀՀ նոր իշխանությունների վարած քաղաքականությունը, ըստ փորձագետի, ի սկզբանե սխալ է եղել:
«Լրջագույն սխալներ թույլ տվեցին, ինչը հանգեցրեց գազի գնի թանկացմանը: Դեռ անցյալ տարի ինչ-որ հանձնաժողով էին ստեղծել, որը հայտարարում էր, որ գազի գինը կարելի է նվազեցնել, իսկ դա հնարավոր չէր: Հետո «Գազպրոմ Արմենիայում» սկսվեցին հարկային ստուգումներ և այլն, որ ստիպեն գինը իջեցնել: Շատ փնթի աշխատանք էր: Հիմա էլ Իրանի հետ բանակցությունների մասին խոսելով՝ փորձում են իրավիճակը շտկել, բայց դժվար է ասել, թե որքանով կստացվի,- ասաց նա՝ մատնանշելով, որ Իրանն էլ հիմա գտնվում է պատժամիջոցների տակ, որոնց «մեխը» հենց էներգետիկ ոլորտն է:
«Իրանի հետ բանակցությունների գնալն էլ բավականին խնդրահարույց է ԱՄՆ-ի հետ մեր ունեցած հարաբերությունների առումով»,-ասաց Արմեն Մանվելյանը:
17:53
17:36
17:18
17:03
16:46
16:23
16:09
14:15
14:04
13:27
13:08
12:48
12:24
12:08
11:45
11:22
10:38
10:17
10:02
00:00
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | |
| 29 | 30 | ||||||
09:44
09:33
09:15
09:01
09:56
09:49
09:36
09:31
09:15
09:02
09:45
09:36
09:27
09:15
09:01
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
