ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանն այցով եղել է Իրանում: Ինչպես հարկն է, նրան ընդունել է Իրանի կառավարության ղեկավար` նախագահ Հասան Ռոհանին: Դե, համագործակցության փոխադարձ հավաստիացումներն ու բարիդրացիական համագործակցությունը զարգացնելու պատրաստակամութան մասին հայտարարությունները ցանկացած հայ-իրանական բանակցությունների ավանդույթն է, անկախ մեր բանակցությունների մակարդակից: Նշեմ, որ Հայաստանի և Իրանի ԶԼՄ-ները շատ լայնորեն էին լուսաբանում Մ. Գրիգորյանի այցն ու բանակցությունները Թեհրանում: Հետևաբար, ես չեմ կրկնելու տեղեկատվական հաղորդագրությունների էությունը: Ի վերջո, անշուշտ, կար նաև բանակցություններi այնպիսի հատված, որը չի լուսաբանվել հայկական և իրանական լրատվամիջոցներում:
Այնուամենայնիվ, կան երկու հարցեր, որոնց մասին անհնար է լռել: Փոխադարձ երկկողմանի խոստումները լավ բան են, դրանք քիչ չէին Երևանի և Թեհրանի միջև 1992 թվականից ի վեր: Միայն մեկ (մեծ հաշվով միայն մեկը) խոստումը վերածվեց իրականության` Հայաստանի և Իրանի նախագահների միջև լիարժեք փոխըմբռնման շնորհիվ, այն ժամանակ Ռոբերտ Քոչարյանի ու Մահմուդ Ահմադինեժադի, այժմ մենք ունենք Իրան-Հայաստան գազամուղը և գործում է փոխշահավետ բարտերային գործարք․ գազը՝ էլեկտրականության փոխարեն: Եվ ահա 2019թ. հուլիսին նախագահ Ռոհանին, ըստ էության, կրկնեց Հայաստանի փոխվարչապետին այն, ինչ արդեն մի անգամ ասել էր նախագահ Սերժ Սարգսյանին 2016 թվականի վերջում: Այս երկու հարցերն առանձնացնում եմ վերջին 3-4 տարիների ընթացքում մեր երկրների միջև քննարկված բոլոր հարցերից, չնայած որ մյուս մեկնաբանները, հնարավոր է, կարող են չհամաձայնվել ինձ հետ: 1) Ռոհանին «կարևորեց Թեհրանի և Երևանի միջեև բանկային համագործակցության ամրապնդման կարևորությունը». 2) Ռոհանին «ընդգծել է, որ փոխադարձ հաշվարկներում ազգային արժույթներին անցումը կհանգեցնի երկու երկրների միջև առևտրի ծավալների ավելացմանը»: Նրանց համար, ովքեր հանկարծ որոշելու են ինձ չհավատալ, որպես տեղեկանք․ այդ տողերը IRNA իրանական պաշտոնական գործակալության հաղորդումներից են (տես https://ru.irna.ir/news/83380291/ Ռոհանի – Իրանը - լի է - Հայաստանի – հետ – հարաբերությունները – ամրապնդելու - վճռականությամբ):
Այս երկու առաջարկները, իսկ Արևելքում ավելի զորեհ գործընկերոջ կողմից այդպիսի առաջարկները գրեթե պահանջներ են համարվում, ներառված էին նաև «տնային աշխատանքների» ցանկում, որոնք նախագահ Ռոհանի 2016թ. վերջին թողել էր նախագահ Սերժ Սարգսյանին: 2019թ. իրանական կողմը կրկնել է այդ պահանջները Հայաստանին։ Դա նշանակում է, որ 2017-18թթ. Հայաստանը ոչ մի քայլ չի մոտեցել բանկային ոլորտում և, մասնավորապես, փոխադարձ հաշվարկների ոլորտում Իրանի պահանջների իրականացմանը: Չընդառաջելով ավելի զորեհ գործընկերոջ առաջարկ-պահանջներին` կարելի է՞ արդյոք ակնկալել, որ հայ-իրանական հարաբերությունները կունենան խոստումնալից և դրական ապագա: Իմ կարծիքով`ոչ: Ժամանել Իրան և փորձել ինչ-որ «սեփականը» պնդել․ դե պարզ է, թույլ պետությունները միշտ էլ այդպես են վարվում: Այնուամենայնիվ, եթե պատասխան պահանջներ են դրվում ձեր առաջ, ապա զիջեք, խորամուխ եղեք առաջարկների էության մեջ: Իսկ եթե չեք ուզում կամ չեք կարող, ուրեմն հույս մի դրեք Իրանի բարեհաճությանը: Սա համաշխարհային քաղաքականության ընդհանուր «օրենքն» է, մեր կողմից չէ գրված, մենք էլ չենք այն փոխողը:
Բանկային համագործակցության ամրապնդումը նշանակում է. Հայաստանը հեռանում է իրանական բանկերի գործունեությունը սահմանափակելու ամերիկյան քաղաքականությանը հետևելուց: Սերժ Սարգսյանը չի համարձակվել դա անել, և ինչ, ինչ-որ մեկը հավատում է՞, որ էլ ավելի ամերիկամետ իշխանությունը Երևանում կկարողանա կատարել Ռոհանիի պահանջը: Ես նման բանի չեմ հավատում: Փոխադարձ հաշվարկներում ազգային արժույթներին անցումը նշանակում է, որ Հայաստանի և Իրանի միջև գոյություն ունեցող բոլոր գործարքներում ԱՄՆ դոլարից աստիճանական կամ ակնթարթային հրաժարում: Ակնթարթորեն, քանի որ Երևանի և Թեհրանի միջև երկկողմ առևտրի ծավալը չափազանց համեստ է, բացառությամբ «գազ՝ էլեկտրականության փոխարեն» գործարքի: Եվս մեկ անգամ կրկնեմ․ այն, ինչ չարեց Սերժ Սարգսյանը, արդյո՞ք կարող է անել էլ ավելի ամերիկամետ իշխանությունը։ ՈՉ։ Իրանը պահանջում է հրաժարվել դոլարից տնտեսության և առևտրի մեջ, դա ընդհանուր քաղաքական ուղին է, և Իրանը չի պատրաստվում որևէ մեկի համար բացառություն անել, Իրանը թքաց ունի «երևանյան ասֆալտի հեղափոխության» վրա: Ինչպես հաղորդում էր Mehr News գործակալությունը, հուլիսի 1-ին Իրանի արտգործնախարար Մոհամմադ Ջավադ Զարիֆը ելույթ է ունեցել արդյունաբերությանն ու հանքավայրերին նվիրված ազգային օրվա արարողությանը. «ԱՄՆ դոլարի դերը միջազգային գործարքներում նվազում է: Վերջերս Ռուսաստանն ու Չինաստանը համաձայնել էին իրենց գործողություններն իրականացնել առանց դոլարի: Անցյալ տարի Թուրքիայի հետ մեր առևտրի 35 տոկոսը կատարվել էր առանց դոլարի: Նույնիսկ Միացյալ Արաբական Էմիրություններն ու Հնդկաստանը, որոնք ԱՄՆ դաշնակիցներ են, որոշել են հրաժարվել դոլարից իրենց բիզնեսի մի մասում»: Ավելի վաղ՝ հունիսի 23-ին, նույն Mehr News-ը Զարիֆի մեկ այլ հայտարարությունն էր փոխանցում. «Ներկայումս մենք արժույթային բանակցություններ ենք վարում Թուրքիայի, Ռուսաստանի, Չինաստանի, Ադրբեջանի, Հնդկաստանի և որոշ այլ երկրների հետ, և մենք արդեն եկել ենք համաձայնության նրանցից մի քանիսի հետ և պատրաստվում ենք համաձայնության գալ ևս մի քանիսի հետ»։ «Mehr News»-ը ուղեկցել է այս տեղեկատվությունը հիշեցումով. «Երկկողմանի արժույթային պայմանագրերը հանդիսանում են դոլարային առևտրից հրաժարվելու մեխանիզմ։ Պետությունների միջև արժույթային փոխանակման համաձայնագիրը կարող է հեռանկարային առումով կրճատել ԱՄՆ դոլարի ազդեցությունը համաշխարհային էներգետիկ և այլ շուկաներում»:
Այսպիսով, Մ. Գրիգորյանին հասցեագրված Ռոհանիի խոսքերը դա «հայ հեղափոխության» և, մասնավորապես, Հայաստանի կառավարության «չընդունելը» չէ: Այդպիսին է Իրանում ընդհանուր քաղաքական և տնտեսական միտումը` ցտեսությունն դոլարին: Եթե դու համաձայն ես Իրանի հետ, խնդրեմ, կլինի համագործակցություն բոլոր ոլորտներում, սկսած էներգետիկայից: Համաձայն չե՞ս: Դե, այդ դեպքում`«լսիր,ով ե՞ս դու - դե հաջողություն»: Անձնական ոչինչ չկա, միայն բիզնես և ... պատերազմ:
11:35
11:21
11:03
11:02
10:45
10:45
10:32
10:12
09:52
09:44
09:33
09:14
09:02
19:21
16:26
16:07
14:06
13:33
13:06
12:55
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | |
| 29 | 30 | ||||||
09:52
09:44
09:33
09:14
09:02
09:52
09:44
09:32
09:15
09:01
09:46
09:33
09:16
09:02
09:42
09:32
09:14
09:01
09:35
09:17
09:01
09:56
09:44
09:36
09:25
09:14
09:02
09:44
09:33
09:15
09:01
09:56
09:49
09:36
09:31
09:15
09:02
09:45
09:36
09:27
09:15
09:01
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
