Սահմանադրական դատարանի անդամներին օրենքով ներկայացվող տարբերակը չի կրկնօրինակում որևէ երկրի կարգավորում, այլ հետապնդում է միայն մեր իրողությանը հատուկ խնդրի լուծման նպատակ, այն է՝ կյանքի կոչելու 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխություններով ամրագրված՝ նոր Սահմանադրական դատարան ունենալու սահմանադրի տեսլականը:
Այս մասին Tert.am-ի հարցմանն ի պատասխան տեղեկացրել են Արդարադատության նախարարությունից` անդրադառնալով հարցին, թե որ երկրներում է կիրառվել առաջարկվող նախագծի կարգավորումը, ըստ որի` մինչև հոկտեմբերի 31-ը հրաժարական ներկայացրած Սահմանադրական դատարանի դատավորները պահպանում են իրենց հրաժարականի պահին ունեցած աշխատավարձը մինչև իրենց պաշտոնավարման տարիքը լրանալը, իսկ հետո ստանում են օրենքով նախատեսված կենսաթոշակ:
Սահմանադրական դատարանի անդամներին օրենքով ներկայացվող տարբերակը չի կրկնօրինակում որևէ երկրի կարգավորում, այլ հետապնդում է միայն մեր իրողությանը հատուկ խնդրի լուծման նպատակ, այն է՝ կյանքի կոչելու 2015 թվականի սահմանադրական փոփոխություններով ամրագրված՝ նոր Սահմանադրական դատարան ունենալու սահմանադրի տեսլականը:
«Առաջարկվող մոդելի և միջազգային կառույցների կողմից քննադատված կարգավորումների միջև առկա է էական տարբերություն. Արդարադատության նախարարության կողմից ներկայացված մոդելը հիմնված է կամավորության սկզբունքի վրա»,-ասված է պատասխանում:
Արդարադատության նախարարությունից նշում են նաև, որ դատավորների վաղ կենսաթոշակի անցնելու կառուցակարգերը բաժանվում են երկու խմբի՝ կամավոր և հարկադրական: «Տարբեր երկրներում գործում են նշված կառուցակարգերի տարբեր ձևաչափեր. հարկադրական կառուցակարգերը, որպես կանոն, կապված են դատական համակարգի փոփոխությունների (օրինակ՝ Հունգարիա, Լեհաստան) կամ այնպիսի հիվանդություն ձեռք բերելու հետ, որի հետևանքով այլևս ի վիճակի չէ կատարելու իր լիազորությունները, կամավորները՝ կենսաթոշակային համակարգի փոփոխության հետ (օրինակ՝ Իռլանդիայում 2012 թվականին կատարված փոփոխությունը, որը թույլ էր տալիս 65 տարին լրացած դատավորներին վաղ կենսաթոշակի անցնել), դատավորների բարեվարքության գնահատման կառուցակարգի ներդրման հետ (օրինակ՝ Ուկրաինայում 2014 թվականից գործող կարգավորումը) և այլն»,-նշված է պատասխանում և ներկայացվում է, Վրաստանի, Ռուսաստանի, Ուկրաինայի , Դանիայի, Ավստրալիայի օրինակները:
Ինչ վերաբերում է դատավորի վաղ կենսաթոշակի անցնելու հարկադրական կառուցակարգերին, ապա նախարարությունից նշում են, որ վերջին տարիներին ամենաշատը քննարկված այդպիսի նախաձեռնություններից են Հունգարիայի 2012 թվականի և Լեհաստանի 2018 թվականի համապատասխան օրենսդրական գործընթացները: Մասնավորապես, Հունգարիայում 2012 թվականի հունվարի 1-ից ուժի մեջ մտած Հունգարիայի հիմնարար օրենքի համաձայն՝ դատավորների և դատախազների կենսաթոշակի անցնելու տարիքը 70-ից փոխվեց 62-ի (աստիճանաբար բարձրանալով մինչև 65)՝ պարտադրելով նրանց 70-ի փոխարեն կենսաթոշակի անցնել 62 (65)-ում: Փոփոխությունը հանգեցրեց 274 դատավորների և դատախազների հարկադրական կենսաթոշակի անցնելուն, սակայն երկիրը հետո փոխեց կարգավորումը՝ առաջարկելով նշված անձանց վերականգնել իրենց պաշտոններում կամ փոխհատուցում տրամադրել նրանց։ Լեհաստանում 2018 թվականի ապրիլի 3-ին ուժի մեջ մտած Գերագույն դատարանի մասին օրենքում կատարված փոփոխությունները նախատեսում էին երկրի գերագույն դատարանի դատավորների 40%-ի հարկադրական վաղ կենսաթոշակի անցնելը: Դատավորների վաղ կենսաթոշակի անցնելու՝ վերը ներկայացված մոդելները ԵՄ և ԵԽ կառույցների, այդ թվում՝ ՄԻԵԴ կողմից խնդրահարույց են որակվել դատարանների անկախության, դատավորների անփոփոխելիության սկզբունքի խախտման և տարիքի հիմքով խտրականության (Եվրոպական հանձնաժողով) տեսանկյունից: Հատկանշական է, սակայն, որ բոլոր քննադատությունները վերաբերում են դատավորների հարկադրական վաղ կենսաթոշակի անցնելու պայմանին։
«Դատավորի վաղ կենսաթոշակի անցնելու կառուցակարգը գործում է Ավստրիայում, որի հիմքերից մեկը կարող է լինել երկու տարի անընդմեջ դատավորի գործունեության գնահատականի՝ սահմանված պահանջներին անհամապատասխանությունը կամ այլ հանգամանքները, որոնք հաստատում են, որ դատավորն այլևս չի համապատասխանում դատավորի ընդունելության պահանջներին: Այս դեպքում նրան տրվում է գրավոր ծանուցում առ այն, որ նա պետք է դիմի վաղ կենսաթոշակի անցնելու համար ծանուցումը ստանալու պահից մեկ ամսվա ընթացքում»,-նշում է նախարարությունը:
Արդարադատության նախարարությունը նկատել է, որ առաջարկվող մոդելի և միջազգային կառույցների կողմից քննադատված կարգավորումների միջև առկա է էական տարբերություն, քանի որ Արդարադատության նախարարության կողմից ներկայացված մոդելը հիմնված է կամավորության սկզբունքի վրա:
«Քննարկման առարկա նախագծերի փաթեթը միջազգային փորձաքննության կներկայացվի շրջանառության և հանրային քննարկման արդյունքներով լրամշակվելուց հետո»,-ասված է պատասխանում:
12:06
11:33
11:00
16:33
16:04
15:35
15:05
14:35
14:16
13:48
13:33
13:14
10:33
10:03
09:33
23:35
22:13
21:45
18:52
18:37
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | |||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | |
| 30 | |||||||
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03
