Երեխային տանե՞լ դպրոց, թե՞ չտանել․ այս է խնդիրը

21.08.20 | 09:29

Բազմաշերտ, շատ լուրջ խնդիր է, որն ունի և՛ առողջապահական, և՛ սոցիալական, և՛ կրթական բաղադրիչ։ NEWS.am-ի հետ զրույցում այսպես է արձագանքում երկու երեխաների ծնող Արմինե Վահանյանը՝ ուսումնական հաստատություններում դասերին դիմակներով մասնակցելու որոշմանը, ինչի մասին օրերս հայտնեց ԿԳՄՍ նախարար Արայիկ Հարությունյանը։ Տիկին Վահանյանի դուստրը, որը 4-րդ դասարան է փոխադրվել, շատ է ուրախացել դպրոցների վերաբացելու հանգամանքով, որովհետև ընկերներին է տեսնելու, մինչդեռ մայրը մտավախություն ունի։

«Մեկ շաբաթ առաջ ամուսինս բարձր ջերմություն ուներ, օքսիմետրով ստուգեցինք՝ թթվածնային հագեցվածությունը 98 տոկոս էր, հետո դիմակը դրեց, 5 րոպեից ստուգեց՝ թթվածնային հագեցվածությունը 88 էր իջել։ Հիմա ես դա պրոեկտում եմ երեխաներիս վրա։ Տարրական դասարանի աշակերտների համար շատ դժվար է դիմակները մաքուր պահել, նույնիսկ, եթե հակահամաճարակային բոլոր կանոնները պահպանվեն, այդ դիմակը երեխայի դեմքին է, իր մոտ թթվածնային քաղց է, ուղեղը թթվածին չի ստանալու և երեխայի ընկալումը թուլանալու է։ Ի՞նչ գիտելիք է երեխան տուն բերելու, շատ կասկածելի է»,- նկատում է տիկին Վահանյանը՝ հավելելով, որ հավանականությունը մեծանում է՝ վարակը կարող են տուն բերել, չէ որ կոնտակտավոր են։

Թերապևտ-սրտաբան, Ներքին հիվանդությունների բժշկության հայկական ասոցիացիայի նախագահ Լամարա Մանուկյանը NEWS.am-ի հետ զրույցում նախ ընդգծում է՝ եթե մարդը առողջ է ու դիմակ է դնում, ապա չեն կարող ինչ-որ առողջական խնդիրներ առաջանալ, իհարկե չհաշված բացառությունները, օրինակ՝ ամռան տապին շնչառությունը իսկապես դժվարանում է։ Այնուամենայնիվ, տիկին Մանուկյանը շեշտում է, որ դպրոցներում դիմակ դնելուն դեմ է, որովհետև փակ տարածությունում տևական ժամանակ դիմակ դնելը կբերի դժվար ընկալողականության։

«Այսինքն՝ անպայման կլինի թթվածնային քաղց, որը կբերի դժվար ըմբռնման։ Սրանք անպայման կնկատվեն հատկապես տարրական դասարանների աշակերտների մոտ։ Ինչ վերաբերում է բարձր դասարանների աշակերտներին, ապա այլ խնդիր է առաջանում, որ նրանք չեն կրելու, ուսուցիչները պարտադրելու են և անախորժություններ են առաջանալու ու դասապրոցեսը խաթարվելու է»,- նկատում է թերապևտ-սրտաբանը ու հավելում, որ ուսուցչի և աշակերտի միջև հաղորդակցության ընթացքում միմյանց տեսնելն է կարևոր, ինչպես նաև բառերի արտասանությունը ճիշտ ընկալելը, չէ որ դիմացինը, երբ դիմակով է խոսում բառերը պարզ չեն լսվում։

Արմինե Վահանյանը շարունակում է թվարկել այն խնդիրները, որոնք կարող են առաջանալ այս որոշման հետևանքով։ Ընդունում է՝ ինքը կկարողանա ամեն օր մի քանի դիմակ գնել, բայց դա ոչ բոլորն են կարող անել, ինչը հավելյալ ֆինանսական բեռ է լինելու ծնողների համար։ Ասում է՝ դեռ չեն պարզաբանել, դիմակը ծնողնե՞րն են գնելու, թե՞ դպրոցը կտրամադրի։

«Այսօր, երբ մարդիկ օրվա հացի խնդիր են լուծում, դա իսկապես շատ լուրջ խնդիր է լինելու»,- ասաց տիկին Վահանյանը։

Ինչ վերաբերում է կրթական բաղադրիչին, ապա ըստ նրան հասած տեղեկությունների՝ եթե 30-ից ավելի աշակերտ ունեցող դասարանները կիսվեն, ապա 1 դասաժամը, որը 45 րոպե է ևս կկիսվի։

«Այսինքն՝ երբ ուսուցիչը պիտի 45 րոպե դաս բացատրեր, հիմա առանձին երկու անգամ 20-ից 25 րոպե դաս կանի, ու կվարձատրվի 45 րոպեի համար, որպեսզի ուսուցչին հավելյալ չվճարեն։ Մարդկանց մոտ տագնապ է առաջանում՝ ինչո՞ւ, որովհետև մինչև այս պահը լիարժեք ինֆորմացիա չունենք թե՛ դպրոցների պարագայում, թե՛ այլ ուսումնական հաստատությունների։ Տպավորություն է, որ նախարարությունն ընդհանրապես չգիտի՝ ի՞նչ պետք է անի, կոպիտ ասած՝ ցեցը գցեց ուսումնական հաստատությունների գրպանը, դե ինքներդ որոշեք, թե ինչ եք ուզում անել»,- ասաց տիկին Վահանյանը։

Թե՛ թերապևտ-սրտաբանը, թե Արմինե Վահանյանը ընդգծում են, որ աշնանն այսպես թե այնպես վարակը նոր թափ է առնելու։ Բժշկուհին ասում է՝ միևնույն է դիմակը ամբողջությամբ չի կանխարգելելու հիվանդությունը։

«Այսինքն՝ դպրոցում դիմակ դնելն անիմաստ է լինելու և երեխաներին ավելորդ անհարմարություններ են պատճառելու»,- նկատում է նա ու հավելում, որ չի հասկանում նաև, թե ինչո՞ւ չեն բոլորը սեպտեմբերի մեկից հաճախում ուսումնական հաստատություներ, միեւնույն է, դրանով էլ չեն կանխարգելելու։

«Չեմ հասկանում նաև մինչև դպրոց գնալը 14 օր մեկուսանանալու նախարարի կոչը, ի՞նչ է նշանակում։ Օրինակ, մարդիկ հանգստյան տներում են, ո՞նց մեկուսանան։ Տեսեք, եթե հիվանդությունը պետք է արտահայտվի, ուրեմն պետք է արտահայտվի՝ անկախ նրանից ես կմեկուսանամ, թե ոչ։ Ի սկզբանե էլ դա հնարավոր չէր կանխել, դրա համար էլ այսպես տարածվեց»,- շեշտեց բժշկուհին։

Մասնագետին արդեն բազմաթիվ ծնողներ են դիմել, մտավախությունները ներկայացրել, որոնց մի մասը գուցե չափազանցված է, մի մասն էլ՝ տեղին։ Այժմ գլխավոր հարցը սա է՝ երեխային տանե՞լ դպրոց, թե՞ ոչ․ պատասխանը երկու երեխաների ծնող Արմինե Վահանյանը չունի․

«Ես հիմա երկմտանքի մեջ եմ, չգիտեմ՝ երեխաներիս ուղարկե՞մ դպրոց, թե՞ չուղարկեմ։ Սա ասում եմ և՛ առողջության, և կրթության որակի առումով։ Ինքն այդ վիճակում ի՞նչ է ընկալելու, կամ եթե 20, 25 րոպե դաս են անելու, մինչև դասարանը հավաքեն, «շողուլի» բերեն, դասն ավարտվելու է, ի՞նչ են յուրացնելու երեխաները»,- հարցնում է տիկին Վահանյանը, մյուս կողմից էլ նկատում, որ կորոնավիրուսը կրթական համակարգի խնդիրները վերհանեց, և փաստացի հեռավար ուսուցման կարգին անպատրաստ էին թե՛ ուսանողները, թե՛ մանկավարժական անձնակազմը։

https://news.am