ARM | RUS |

Ինչպես ենք ավելացնելու Հայաստանի բնակչությունը, երբ ամբողջ աշխարհում հակառակ միտումն է

27.08.20 | 19:47

Եկեք անկեղծ լինենք։ Մենք շատ լուրջ ժողովրդագրական խնդիր ունենք՝ Հայաստանի բնակչությունը վերջին տասնամյակների ընթացքում չի աճում։ Սակայն նույնն է իրավիճակը ողջ աշխարհում։
Բերեմ շատ կոնկրետ թվեր։ Վաշինգտոն նահանգի Սիեթլի համալսարանին առընթեր գործող առողջության ցուցանիշների և գնահատման ինստիտուտի տվյալներով՝ մարդկության հեռանկարը սա է՝ մոտ կես դար հետո՝ 2064 թվականին, Երկրի բնակչության թիվը կհասնի իր գագաթնակետին և կկազմի 9,7 միլիարդ, բայց հետո կսկսի անկում ապրել և այս դարավերջին ողջ մոլորակում կապրի 8,8 միլիարդ մարդ։

Այս հաշվարկների հիմքում ընկած է շատ պարզ մի ցուցանիշ՝ ծնելիությունը։ 1950 թվականին, այսպես ասենք, միջին տարիքի կինը լույս աշխարհ էր բերում ավելի քան չորս երեխա։ Հիմա՝ երկուսուկես երեխա։ Երբ այդ թիվը նվազում է 2,1 –ից, անխուսափելիորեն սկսվում է բնակչության նվազումը։ Ու այդ նվազումը կարող է պարզապես ահավոր լինել։ Տեսեք՝ ամերիկյան այդ ինստիտուտի հաշվարկներով՝ Ճապոնիայի բնակչությունը, որն այժմ կազմում է մոտ 120 միլիոն, կկրճատվի ավելի քան երկու անգամ և ընդամենը մի փոքր կգերազանցի 50 միլիոնը։ Իտալիայի բնակչությունն այժմ կազմում է ավելի քան 60 միլիոն։ Պատկերացրեք՝ դարավերջին Իտալիայում ապրելու է ընդամենը 28 միլիոն մարդ։ Երկու անգամ նվազելու է Հարավային Կորեայի, Թաիլանդի, Իսպանիայի և Պորտուգալիայի բնակչությունը։ Գիտեք, իհարկե, որ աշխարհի ամենամեծ բնակչությունն ունեցող երկրում՝ Չինաստանում, ժամանակին կիրառվում էր մեկ երեխայի սահմանափակումը, հետո վերացվեց։ Ինչու։ Որովհետև կանխատեսումներն այսպիսին են՝ այո, մոտ հինգ տարի շարունակ երկրի բնակիչների թիվը դեռ կավելանա և կհասնի մոտ մեկուկես միլիարդի, բայց հետո կտրուկ անկում է լինելու և այս դարի վերջին Չինաստանի բնակչությունը կկազմի ընդամենը 730 միլիոն։

Մասնագետների համընդհանուր կանխատեսումը սա է։ 195 երկիր կա հիմա աշխարհում, դրանցից 183-ում բնակչությունը մինչև 2100 թվականը կրճատվելու է։ Բայց կան բացառություններ։ Խոսքը հիմնականում Աֆրիկայի մասին է։ Սահարա անապատից դեպի հարավ գտնվող երկրներում բնակչությունը կավելանա մոտ երեք անգամ։ Իսկ միայն Նիգերիայում կապրի մոտ 800 միլիոն մարդ, այսինքն՝ ավելի շատ, քան Չինաստանում։ Բայց առաջատարը բոլոր դեպքերում կլինի Հնդկաստանը։

Սակայն աֆրիկյան երկրները իրոք բացառություններ են։ Ընդ որում՝ Աֆրիկայի դեպքում էլ պարզ չէ՝ արդյոք այսօրվա միտումները կշարունակվեն։ Որովհետև Աֆրիկան զարգանում է։ Իսկ մասնագետները փաստում են՝ նվազող ծնելիությունը ողջ աշխարհում հիմնականում պայմանավորված է նրանով, որ կանայք ավելի ու ավելի մեծ հնարավորություն են ստանում բարձրագույն կրթություն և նորմալ վարձատրվող աշխատանք ստանալու։ Այսինքն՝ ինչպես նշում են որոշ փորձագետներ՝ ցածր ծնելիությունն իրականում կանանց անձնական հաջողության պատմությունն է։

Հիմա այս ամենի հետևանքների մասին։ Առաջին հայացքից թվում է, թե մեր մոլորակի բնակիչների թվի կրճատումը շատ շահեկան է հենց մոլորակի համար՝ ավելի քիչ ենք վնաս տալու՝ անտառ քիչ ենք հատելու, ածխաթթու գազ քիչ ենք արտանետելու , ավելի քիչ ձուկ ենք բռնելու, մի խոսքով՝ բնությունը շահելու է։ Բայց սա հարցի ընդամենը մի կողմն է։ Իրականում ցածր ծնելիության պատճառով մարդկությունն, այսպես ասենք, ծերանում է, իսկ դա հսկայական սոցիալական խնդիր է։

Այս տարի Հայաստանի կառավարությունը կենսաթոշակները բարձրացրեց 10 տոկոսով։ Շատ լավ է, բայց բոլորն էլ հասկանում են, որ նույնիսկ այդ թոշակով տարեց մարդը չի կարող հոգալ իր կարիքները։ Այդ խղճուկ գումարը ձմեռային ամիսներին իսկի կոմունալ վճարումների համար չի բավականացնում։ Իսկ համաշխարհային վիճակագրական սպասվող տվյալներն այսպիսին են՝ 2100 թվականին մինչև 5 տարեկան երեխաների թիվը, որն այժմ կազմում է մոտ 700 միլիոն, կկրճատվի մինչև 400 միլիոն, այնինչ 80-ն անց մարդկանց թիվը, որը հիմա 150 միլիոնի էլ չի հասնում, կավելանա մի քանի անգամ և կկազմի 860 միլիոն։ Բա սրա տակից ինչպես ենք դուրս գալու։


armeniasputnik.am


Կտրած-ծակած վերքերով բուժօգնության է դիմել 5 քաղաքացի

Կտրած-ծակած վերքերով բուժօգնության է դիմել 5 քաղաքացի

15:14

Եղանակը Հայաստանում. շոգը դեռ չի նվազի

Եղանակը Հայաստանում. շոգը դեռ չի նվազի

14:50

«Սրբազան պայքարի» բերման ենթարկված ակտիվիստներն ազատ են արձակվել. ՆԳՆ

«Սրբազան պայքարի» բերման ենթարկված ակտիվիստներն ազատ են արձակվել....

14:39

Ողբերգական դեպք` Կոտայքում. Ջրաբերի ավազի հանքում հայտնաբերվել է տղամարդու մարմին

Ողբերգական դեպք` Կոտայքում. Ջրաբերի ավազի հանքում հայտնաբերվել է տղամարդու...

14:25

470 մլն դրամի փողերի լվացման և ձեռնարկատիրական գործունեությանն ապօրինի մասնակցելու մեջ մեղադրվող Հովիկ Աբրահամյանի վերաբերյալ նախաքննությունն ավարտվել է

470 մլն դրամի փողերի լվացման և ձեռնարկատիրական գործունեությանն ապօրինի մասնակցելու մեջ մեղադրվող...

14:05

Կամչատկայում երկրաշարժն ամենաուժեղն է եղել դիտարկումների ողջ ընթացքում

Կամչատկայում երկրաշարժն ամենաուժեղն է եղել դիտարկումների ողջ...

13:45

Պաշտպանի աջակցությամբ Արցախից տեղահանված քաղաքացու սոցիալական աջակցության հարցը լուծվել է

Պաշտպանի աջակցությամբ Արցախից տեղահանված քաղաքացու սոցիալական աջակցության հարցը լուծվել...

13:28

Լևոն Արոնյանը «Esports World Cup 2025» շախմատի մրցաշարի քառորդ եզրափակչում է

Լևոն Արոնյանը «Esports World Cup 2025» շախմատի մրցաշարի քառորդ եզրափակչում...

13:05

Գառնի համայնքի սեփականության իրավունքն է վերականգնվել «Բազալտե երգեհոն»-ի տարածքում օտարված հողամասի նկատմամբ

Գառնի համայնքի սեփականության իրավունքն է վերականգնվել «Բազալտե երգեհոն»-ի տարածքում օտարված...

12:33

Կոնյակի արտահանման հարցն էապես լուծվել է. Պապոյան

Կոնյակի արտահանման հարցն էապես լուծվել է. Պապոյան

12:06

Իշխանությունը «ամրոցի դարպասները» բացելուց է խոսում, իսկ դա ոչ թե տնտեսական զարգացման, այլ ՀՀ ներխուժման մուտքն է. Աբրահամյան

Իշխանությունը «ամրոցի դարպասները» բացելուց է խոսում, իսկ դա ոչ թե տնտեսական զարգացման, այլ ՀՀ...

11:33

9 տարեկան երեխա էր կորել

9 տարեկան երեխա էր կորել

11:04

Սևանում վթարային ջրանջատում կլինի

Սևանում վթարային ջրանջատում կլինի

10:33

Էլեկտրաէներգիայի անջատումներ՝ Երևանում ու մարզերում

Էլեկտրաէներգիայի անջատումներ՝ Երևանում ու մարզերում

10:02

Քրեակատարողական հիմնարկներում ավելացել է հայտնաբերված արգելված իրերի քանակը

Քրեակատարողական հիմնարկներում ավելացել է հայտնաբերված արգելված իրերի...

18:36

Վահագն Խաչատուրյանը եռօրյա աշխատանքային այցով մեկնել է Սյունիք

Վահագն Խաչատուրյանը եռօրյա աշխատանքային այցով մեկնել է...

18:04

2025 թ. առաջին կիսամյակում Լոռիում քրեական վարույթներով վերականգնվել է 14 միլիոն դրամի վնաս, դատական ակտերով՝ 3 միլիոն դրամ

2025 թ. առաջին կիսամյակում Լոռիում քրեական վարույթներով վերականգնվել է 14 միլիոն դրամի վնաս,...

17:33

Վթարի հետևանքով որևէ զինծառայող մարմնական վնասվածք չի ստացել. ՊՆ

Վթարի հետևանքով որևէ զինծառայող մարմնական վնասվածք չի ստացել....

17:03

Երբ իրականանա հայադավ եռյակի համատեղ ծրագրած նենգ սցենարը, ուրեմն, իրոք, մենք արժանի ենք և՛ այս վիճակին, և՛ ազգակործան պատուհասի վարչապետությանը. Ռուբեն Հակոբյանի նամակը՝ ՔԿՀ-ից

Երբ իրականանա հայադավ եռյակի համատեղ ծրագրած նենգ սցենարը, ուրեմն, իրոք, մենք արժանի ենք և՛ այս...

15:44

Հայաստան անունով հայկական պետության գոյության համար անհրաժեշտ է դաշնակից, իսկ ՌԴ-ից բացի՝ այլ դաշնակից ՀՀ-ն ունենալ չի կարող. Միհրան Հակոբյան

Հայաստան անունով հայկական պետության գոյության համար անհրաժեշտ է դաշնակից, իսկ ՌԴ-ից բացի՝ այլ...

15:28

RIOmall
Artioli
երկերքչրքհնգուրբշբթկրկ
123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031

Հայկական մամուլ

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ն հավաքում է տեղեկություններ մի խումբ հոգևորականների վերաբերյալ

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ն հավաքում է տեղեկություններ մի խումբ հոգևորականների...

09:44

«Ժողովուրդ». Արարատ Միրզոյանը արտոնյալ է ՔՊ թիմում, բայց հետ քաշված

«Ժողովուրդ». Արարատ Միրզոյանը արտոնյալ է ՔՊ թիմում, բայց հետ...

09:23

«Փաստ». Կյանքը «լավացել է», իսկ ժողովուրդը դա ամենևին չի զգում

«Փաստ». Կյանքը «լավացել է», իսկ ժողովուրդը դա ամենևին չի...

09:02

«Ժողովուրդ». Ռեկտորի շրջանակը փորձում է պարզել` ով է «ներկայացրել» իրավիճակը

«Ժողովուրդ». Ռեկտորի շրջանակը փորձում է պարզել` ով է «ներկայացրել»...

09:28

«Ժողովուրդ». Դատական նիստերը հետաձգում են, որ վաղեմության ժամկետով Ջալալ Հարությունյանին ազատեն պատասխանատվությունից

«Ժողովուրդ». Դատական նիստերը հետաձգում են, որ վաղեմության ժամկետով Ջալալ Հարությունյանին ազատեն...

09:13

«Փաստ». Մոպեդները կդառնան պարտադիր ապահովագրման ենթակա տրանսպորտային միջոց. նախագիծ

«Փաստ». Մոպեդները կդառնան պարտադիր ապահովագրման ենթակա տրանսպորտային միջոց....

09:34

«Հրապարակ». Չի մերժում, բայց համոզում է

«Հրապարակ». Չի մերժում, բայց համոզում է

09:18

«Փաստ». Իսկ այլ երկրներում հնարավո՞ր է հարսանիք օպերային թատրոնում կամ մարզադաշտում

«Փաստ». Իսկ այլ երկրներում հնարավո՞ր է հարսանիք օպերային թատրոնում կամ...

09:03

«Իրավունք». ՔՊ-ում երեկ թեժ է եղել. ՔՊ-ական կանայք, կոնկրետ «դեբոշ են» սարքել

«Իրավունք». ՔՊ-ում երեկ թեժ է եղել. ՔՊ-ական կանայք, կոնկրետ «դեբոշ են»...

09:55

«Փաստ». Սյունիքի մարզի չորս դպրոց միաձուլվում է

«Փաստ». Սյունիքի մարզի չորս դպրոց միաձուլվում է

09:48

«Իրավունք». ՔԿ–ից 590 հազար դոլար հափշտակողը նախարարի կուրսեցի՞ն է

«Իրավունք». ՔԿ–ից 590 հազար դոլար հափշտակողը նախարարի կուրսեցի՞ն...

09:36

«Ժողովուրդ». Ինչ է կատարվում իրավապահ համակարգում. պատգամավորը 1 տոննա կոկաինը տեսնելու գրություն է ուղարկել ՔԿ

«Ժողովուրդ». Ինչ է կատարվում իրավապահ համակարգում. պատգամավորը 1 տոննա կոկաինը տեսնելու գրություն...

09:28

«Փաստ». Փաշինյանի տեսլականը՝ չզինվել և չդիմադրել Ադրբեջանի ագրեսիային

«Փաստ». Փաշինյանի տեսլականը՝ չզինվել և չդիմադրել Ադրբեջանի...

09:02

«Փաստ». Օխլոկրատիայի հետևանքը... օդիոզ իշխանություն

«Փաստ». Օխլոկրատիայի հետևանքը... օդիոզ իշխանություն

09:55

«Փաստ». Նորից շարունակում են հարվածել բանակի հիմքերին

«Փաստ». Նորից շարունակում են հարվածել բանակի հիմքերին

09:49

«Ժողովուրդ». ՊԲ նախկին հրամանատարին տեղափոխել են Վարդաշենի մեկուսարան. քրեական գործը դատարանում է

«Ժողովուրդ». ՊԲ նախկին հրամանատարին տեղափոխել են Վարդաշենի մեկուսարան. քրեական գործը դատարանում...

09:35

«Հրապարակ». Հավաքների «մասսովկա» ՔՊ–ականներն են ապահովում

«Հրապարակ». Հավաքների «մասսովկա» ՔՊ–ականներն են...

09:18

«Փաստ». Իրան-Հայաստան դաշինքը կփոխի ստատուս-քվոն Հարավային Կովկասում

«Փաստ». Իրան-Հայաստան դաշինքը կփոխի ստատուս-քվոն Հարավային...

09:02

«Ժողովուրդ». 71 քաղաքացի վճարել է 15 մլն դրամ՝ պարտադիր զինվորական ծառայություն չանցնելու համար. թվեր

«Ժողովուրդ». 71 քաղաքացի վճարել է 15 մլն դրամ՝ պարտադիր զինվորական ծառայություն չանցնելու համար....

09:19

«Հրապարակ». «Զենքը դրել են գլխիս, ասել՝ դիր»

«Հրապարակ». «Զենքը դրել են գլխիս, ասել՝ դիր»

09:02

«Փաստ». Ճշգրտումներ զինծառայողների և նրանց ընտանիքների անդամների ամենամսյա պարգևավճարի վճարման կարգում

«Փաստ». Ճշգրտումներ զինծառայողների և նրանց ընտանիքների անդամների ամենամսյա պարգևավճարի վճարման...

09:49

«Փաստ». Բյուջեի միջոցներով համերգ՝ «ընտրյալների» համա՞ր

«Փաստ». Բյուջեի միջոցներով համերգ՝ «ընտրյալների»...

09:34

«Հրապարակ». Կնոջ թիկունքում քարոզարշավն ու ուղեկցող շրջիկ տգետները

«Հրապարակ». Կնոջ թիկունքում քարոզարշավն ու ուղեկցող շրջիկ...

09:18

«Ժողովուրդ». «Հեռացման իրավունքները». վիրավորանք, զրպարտություն պարունակող լրագրողական աշխատանքները կջնջվեն համացանցից

«Ժողովուրդ». «Հեռացման իրավունքները». վիրավորանք, զրպարտություն պարունակող լրագրողական...

09:03

«Ժողովուրդ». ՀՀ զբոսաշրջության ոլորտը նպատակ ունկ 20% աճ գրանցել, սակայն 2025-ի առաջին եռամսյակում 9.6%-ով նվազել է

«Ժողովուրդ». ՀՀ զբոսաշրջության ոլորտը նպատակ ունկ 20% աճ գրանցել, սակայն 2025-ի առաջին...

09:55

«Հրապարակ». Հրահանգ է իջել, որ ուղերձներում նպատակահարմար չէ անդրադառնալ Շուշիի ազատագրմանը

«Հրապարակ». Հրահանգ է իջել, որ ուղերձներում նպատակահարմար չէ անդրադառնալ Շուշիի...

09:42

«Հրապարակ». Կրակն են ընկել «ապօրինի գույքի» ձեռը

«Հրապարակ». Կրակն են ընկել «ապօրինի գույքի» ձեռը

09:35

«Հրապարակ». Արցախի նախագահի թեկնածուների փնտրտուք է

«Հրապարակ». Արցախի նախագահի թեկնածուների փնտրտուք է

09:17

«Ժողովուրդ». 34 մլն դրամ ջազի միջազգային օրվա առթիվ. որքան գումար է ծախսվել միջոցառման համար եւ ինչպես

«Ժողովուրդ». 34 մլն դրամ ջազի միջազգային օրվա առթիվ. որքան գումար է ծախսվել միջոցառման համար եւ...

09:02

Շուշիի ազատագրման տարեդարձը մսխված է, սակայն ոչինչ անվերադարձ կորսված չէ. Սերժ Սարգսյան

Շուշիի ազատագրման տարեդարձը մսխված է, սակայն ոչինչ անվերադարձ կորսված չէ. Սերժ...

09:45

«Ժողովուրդ». Փաշինյանը նպատակ ունի վերից վար փոխել ՔՊ վարչությունը

«Ժողովուրդ». Փաշինյանը նպատակ ունի վերից վար փոխել ՔՊ...

09:35

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանի ախրանան կրկին դեսանտ է իջեցրել Սյունիքում

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանի ախրանան կրկին դեսանտ է իջեցրել...

09:27

«Հրապարակ». ՄԱՊ–ի Ալիկի գործարանում կադրային ջարդ է

«Հրապարակ». ՄԱՊ–ի Ալիկի գործարանում կադրային ջարդ է

09:09

«Փաստ». Կառավարության որոշումը դեռ չկա, բայց «պրոցեսները» գնում են

«Փաստ». Կառավարության որոշումը դեռ չկա, բայց «պրոցեսները» գնում...

09:53

«Ժողովուրդ». Սամվել Շահրամանյանի թիմը չի պատրաստվում «զիջել դիրքերը». ընտրությունները կարող են կուլմինացիոն լինել

«Ժողովուրդ». Սամվել Շահրամանյանի թիմը չի պատրաստվում «զիջել դիրքերը». ընտրությունները կարող են...

09:45

«Փաստ». Գիշերներն ինչո՞ւ են ջուրն անջատում

«Փաստ». Գիշերներն ինչո՞ւ են ջուրն անջատում

09:36

«Հրապարակ». ՔՊ-ական կանայք թեժ մրցակցության մեջ են

«Հրապարակ». ՔՊ-ական կանայք թեժ մրցակցության մեջ են

09:28

«Ժողովուրդ». Ուղիղ սպառնալիքներ, քննարկում իրավապահ համակարգում. թիրախում «Հայաստան» խմբակցության երկու պատգամավորներ են

«Ժողովուրդ». Ուղիղ սպառնալիքներ, քննարկում իրավապահ համակարգում. թիրախում «Հայաստան» խմբակցության...

09:15

«Հրապարակ». Դատել են Հայկ Սարգսյանին ու Դիանա Գասպարյանին

«Հրապարակ». Դատել են Հայկ Սարգսյանին ու Դիանա...

09:02

Ո՞վ կընտրվի ԲԴԽ անդամ.ԱԺ նիստն` ուղիղ

Ո՞վ կընտրվի ԲԴԽ անդամ.ԱԺ նիստն` ուղիղ

10:02

«Հրապարակ». ԱԺ-ում ծնունդ էին նշում ե՛ւ իշխանականները, ե՛ւ ընդդիմադիրները

«Հրապարակ». ԱԺ-ում ծնունդ էին նշում ե՛ւ իշխանականները, ե՛ւ...

09:52

«Իրավունք». Փաշինյանը Ավինյանին հրահանգել է ոչ մի դեպքում Նոր Նորքի թաղապետին չկպնել

«Իրավունք». Փաշինյանը Ավինյանին հրահանգել է ոչ մի դեպքում Նոր Նորքի թաղապետին...

09:44

«Հրապարակ». Գյումրիում իշխանությունը խլելու օպերացիաներ են սկսել

«Հրապարակ». Գյումրիում իշխանությունը խլելու օպերացիաներ են...

09:35

«Ժողովուրդ». 6 գնում 1 օրում՝ Մարտունու մշակույթի տան համար. քաղաքապետ Հովեյանի կասկածելի գործարքները

«Ժողովուրդ». 6 գնում 1 օրում՝ Մարտունու մշակույթի տան համար. քաղաքապետ Հովեյանի կասկածելի...

09:17

«Ժողովուրդ». Ինչու է Նարեկ Գրիգորյանն իր աղջկա անունը Սմայլիկ դրել եւ բողոքում ԱԺ ամբիոնից

«Ժողովուրդ». Ինչու է Նարեկ Գրիգորյանն իր աղջկա անունը Սմայլիկ դրել եւ բողոքում ԱԺ...

09:02

«Ժողովուրդ». Միջնորդել են հրթիռները նորից փորձաքննության ենթարկել

«Ժողովուրդ». Միջնորդել են հրթիռները նորից փորձաքննության...

09:55

«Փաստ». Ավելի քան 2,5 մլն դիտում. ո՞րն է Ռոբերտ Քոչարյանի ֆենոմենը

«Փաստ». Ավելի քան 2,5 մլն դիտում. ո՞րն է Ռոբերտ Քոչարյանի...

09:44

«Հրապարակ». Փաշինյանի վիճակն ավելի է բարդացել

«Հրապարակ». Փաշինյանի վիճակն ավելի է բարդացել

09:33

«Հրապարակ». Չգիտեն՝ ինչ անեն Փաշինյանի հետ

«Հրապարակ». Չգիտեն՝ ինչ անեն Փաշինյանի հետ

09:23

«Փաստ». Ասում են՝ մենք հզոր ենք, տեսեք՝ էսա ինչ ենք անում, իսկ ընտրություններում էլի նույն արդյունքն է

«Փաստ». Ասում են՝ մենք հզոր ենք, տեսեք՝ էսա ինչ ենք անում, իսկ ընտրություններում էլի նույն...

09:03