ԵՄ-Ադրբեջան գազային համաձայնությունն ու միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունների արձագանքը
20.07.22 | 11:09
-
-
ԵՄ-Ադրբեջան գազային փոխհարաբերությունները տեղափոխվեցին նոր փուլ. նրանց միջև էներգետիկ ոլորտում ռազմավարական գործընկերության փոխըմբռնման արդեն երրորդ հուշագիրը ստորագրվեց: Ռուսաստանի և Ուկրաինայի միջև շարունակվող պատերազմի ֆոնին Բաքուն առաջին անգամը չէ, որ հայտարարել է, որ պատրաստվում է ավելացնել գազի մատակարարումը դեպի Եվրոպա՝ որպես այլընտրանք ռուսական գազին: Նրանց կողմից արված հայտարարություններն ու Ադրբեջանի հետ հուշագրի ստորագրումը տարբեր մեկնաբանությունների տեղի տվեց: Քննադատական ալիք բարձրացրին Միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունները, ինչի մասին գրեց Բրիտանական
The Guardian-ը` հղում անելով Human Rights Watch իրավապաշտպան կազմակերպությանը:
Human Rights Watch-ի Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի գծով տնօրեն Ֆիլիպ Դամը նշել է, որ Ադրբեջանը նավթն ու գազն օգտագործում է ԵՄ-ին հիմնարար իրավունքների հարցերում լռեցնելու համար:
«Իրականությունն այն է, որ Ադրբեջանական իշխանությունները հայտնի են նրանով, որ քաղացիական ակտիվիստների հարցերը լուծում են, հատկապես, երբ հարցը վերաբերվում է կոռուպցիային, նավթին և գազին»,-նշել է ֆիլիպ Դամը:
Human Rights Watch-ի տվյալներով՝ մարտ ամսին ընդդիմության մոտ 40 առաջնորդ և լրագրողներ ադրբեջանական բանտերից ազատ են արձակվել, բայց դեռ տասնյակները մնում են անազատության մեջ: Կազմակերպության ունեցած տվյալներով՝ այդ մարդիկ ենթարկվում են խոշտանգումների:
Բրիտանական The Guardian-ը, հղում անելով Human Rights Watch իրավապաշտպան կազմակերպությանը, գրել է, որ ԵՄ-ը չպետք է հուշագիր կամ երկկողմ համաձայնագիր կնքեր Ադրբեջանի հետ՝ առանց քաղաքական բարեփոխումների պահանջ ներկայացնելու։ Միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպության գնահատմամբ` ԵՄ-ը Բաքվից պետք է պահանջեր ազատ արձակել բազմաթիվ քաղբանտարկյալներին, փոխել հասարակական կազմակերպությունների և լրատվամիջոցների խիստ սահմանափակումների վերաբերյալ օրենքները։
Նշենք, որ 2022 հուլիս 18-ին Բաքվում Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենի և Իլհամ Ալիևի հանդիպումից հետո, վերջինս հայտարարությամբ հանդես եկավ՝ նշելով, որ Բրյուսելի հետ կյանքի կոչված էներգետիկ ծրագրերը արդեն իսկ լիովին փոխել են Եվրոպայի էներգետիկ քարտեզը:
«Այսօրվա հուշագիրը, որը երրորդն է, առանձնահատուկ ճանապարհային քարտեզ է ապագայի համար: Ես վստահ եմ, որ սա ձեռքբերումների սկիզբն է, քանի որ մենք կյանքի ենք կոչել նախկինում ծրագրված բոլոր նախագծերը», - ասել է Ալիևը՝ հավելելով, որ աշխատում են Եվրամիություն-Ադրբեջան նոր համաձայնագրի շուրջ, ինչը առաջիկա ամիսների համար է և մեծ ներդրում կլինի իրենց երկկողմ համագործակցության մեջ:
Հուշագրի ստորագրմանը հաջորդող ասուլիսի ժամանակ Ալիեւի կողքին կանգնած՝ ֆոն դեր Լյայենն ասել է, որ ԵՄ-ն դիվերսիֆիկացվում է՝ հրաժարվելով Ռուսաստանից, ավելացնելով, որ ուրախ է, որ Ադրբեջանը մտնում է հուսալի գործընկերների շարք։ «Դուք իսկապես կարեւոր էներգետիկ գործընկեր եք մեզ համար, եւ դուք միշտ հուսալի եք եղել»։
«Մինչև Ուկրաինայի նկատմամբ զավթողական պատերազմը Ռուսաստանը վստահելի էներգետիկ գործընկեր չէր: Այդ պատճառով էլ Եվրամիությունը կենտրոնացել է Ռուսաստանից բացի, էներգիայի հավելյալ աղբյուրների դիվերսիֆիկացիայի վրա և սկսել է աշխատել ավելի հուսալի գործընկերների հետ: Ուրախ եմ, որ Ադրբեջանը նրանց շարքում է, ում մենք վստահում ենք», - նշել է նա:
Արմինե Բրսոյան