Ազգայնացումներ. սուբսիդիաներ. դրամական բաշխումներ. գնային սահմանափակումներ. շահութահարկեր. Եվրոպան վերադառնում է 20-րդ դարի տնտեսության, գրում է New York Times-ը։ Կառավարությունները դիմում են հնաոճ լուծումների, որոնք վաղուց համարվում էին վատ քաղաքականություն՝ հսկայական գումարներ հատկացնելով տարածաշրջանն ընդգրկող էներգետիկ ճգնաժամին՝ փորձելով կանխել քաղաքական, սոցիալական եւ տնտեսական ճգնաժամը: Ուկրաինայի պատճառով Ռուսաստանի հետ դիմակայությունն արագորեն շրջում է եվրոպական տնտեսական ուղղափառությունը՝ հազիվ տեսանելի այլախոհությամբ Բրյուսելում Եվրամիության շտաբ-բնակարանում, նեոլիբերալիզմի բաստիոնում, որը վերջերս խիստ խնայողությունների ռեժիմ պարտադրեց իր անդամներին, հատկապես Հունաստանին, նույնիսկ այն բանից հետո, երբ պարզ դարձավ, որ դա վնասակար է: Սակայն ԵՄ առաջնորդներն այսօր մեծ ընտրություն չունեն: Ռուսաստանը նվազագույնի է հասցրել բնական գազի մատակարարումները Եվրամիության երկրների մեծ մասին, մինչդեռ վառելիքի, հետեւաբար էլեկտրաէներգիայի արժեքը հասել է պատմական առավելագույնին եւ շարունակում է աճել: Ի պատասխան՝ ԵՄ կառավարություններն արդեն ավելի քան 350 միլիարդ դոլարի սուբսիդիաներ են տրամադրել սպառողներին, արդյունաբերությանը եւ կոմունալ ծառայություններին: Նախարարները պետք է հանդիպեն ուրբաթ օրը՝ ավարտելու ԵՄ-ի անմիջական միջամտությունը շուկաներում, որպեսզի ստանա գերշահույթ, սահմանափակի էլեկտրաէներգիայի գները եւ սուբսիդավորի կոմունալ ծառայությունները: «Կառավարության միջամտությունը կրկին մոդա է շատ լայն իմաստով», - ասել է Եվրասիա խորհրդատվական ընկերության Եվրոպայի տնօրեն Մուջթաբա Ռահմանը: «Խոսքն, իրոք, վերաբերում է անհավանական ծանր ձմռանը և 2023-ին հանրային աջակցություն ստանալուն՝ ռուսական ագրեսիան զսպելու, միջազգային լիբերալ կարգի, հակամարտությանը վերջ տալու համար», - ասաց նա: Հսկայական պետական ծախսերն ավելացնում են գրեթե տրիլիոն դոլար արժողությամբ խթանման փաթեթը, որն ընդունվել է վերջին տարվա ընթացքում՝ համաճարակի տնտեսական հետեւանքների դեմ պայքարելու համար, հիմնականում փոխառությունների միջոցով: Պարտքի բեռի ուռճացումը սովորաբար աղմուկ կբարձրացնի մի դաշինքում, որտեղ հարկաբյուջետային պահպանողականությունը տարիներ շարունակ գերիշխում է քաղաքականության մեջ: Ընդդիմության բացակայությունը հետեւանքն է այն բանի, թե որքան են քաղաքական գործիչները վախենում, որ եվրոպական սպառողները եւ բիզնեսը դժգոհ կլինեն էներգիայի աստղաբաշխական ծախսերից, ինչը կհանգեցնի սոցիալական հուզումների եւ քաղաքական քաոսի, ինչպես նաեւ ռեցեսիայի։ «Եվս մի քանի նման շաբաթ, եւ եվրոպական տնտեսությունը պարզապես կանգ կառնի»,- ասել է Բելգիայի վարչապետ Ալեքսանդր դը Կրոոն Bloomberg-ի հարցազրույցում։ «Սրա վտանգը դեինդուստրիալացումն ու հիմնարար սոցիալական հուզումների ռիսկն է»։ Դեռեւս թարմ են հիշողությունները ֆրանսիական «դեղին բաճկոնների» մասին, որն առաջ էր եկել էներգիայի հարկի ավելացման պատճառով։ «Դա ակնհայտ բացառիկ իրավիճակ է»,- ասել է գերմանացի տնտեսագետ, Եվրոպական քաղաքականության հետազոտությունների կենտրոնի տնօրեն Դանիել Գրոսը։ «Այն տարբերվում է գործազրկության մշտական կառուցողական աճից կամ սոցիալական նպաստներից, եւ դա հատուկ իրավիճակ է, որը հավերժ չի կարող տեւել»։ Եվրոպական ղեկավարները դրա հույսն ունեն, որովհետեւ ծախսերի մակարդակը դժվար կլինի պահել։ Գերմանիայի կառավարությունը կիրակի հայտարարել էր 65 մլրդ դոլարի աջակցության փաթեթի մասին, որը երրորդն է ներկա պահին, եւ որը ներառում է ուղիղ դրամական վճարներ առավել խոցելի սպառողներին եւ հարկային արտոնություններ էներգատար ձեռնարկություններին։ Բելգիայի կառավարությունը հատկացրել է 100-ական դոլար յուրաքանչյուր ընտանիքի՝ անկախ եկամուտից։ Հունաստանի կառավարությունը, որը հաջորդ տարի ընտրություններ է ունենալու, վերջին երեք ամսում հատկացրել է մոտ 7 մլրդ դոլար կամ իր տարեկան արտադրածավալի մոտ 4 տոկոսը էլեկտրաէներգիայի բոլոր հաշիվները ծածկելու համար։ Այդ ծախսերի մեծ մասի ֆինանսավորման համար երկիրն արդեն մտցրել է բնական գազից բացի այլ աղբյուրներ օգտագործող էներգետիկ ընկերությունների ավելորդ եկամուտների հարկ։ Տեղի է ունենում նաեւ շուկայական միջամտություն։ Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լյայենը հրապարակել է էներգետիկ ճգնաժամի հաղթահարման առաջարկ։ Այն քննարկվելու է ուրբաթ, էներգետիկայի նախարարների կողմից, եւ միությունը կարող է ընդունել ինտերվենցիոնիստական միջոցներ արդեն այս ամիս, մինչեւ եղանակը ցրտելը եւ ճգնաժամի ավելի շոշափելի դառնալը։ Եվրամիության ֆիսկալ սահմանափակումները սովորաբար ուղղված են այն երկրներին պատժելուն, որոնց դեֆիցիտը գերազանցում է արտադրության տարեկան ծավալի 3 տոկոսը, իսկ պարտքային ծանրաբեռնվածությունը գերազանցում է արտադրության 60 տոկոսը։ Բայց դրանք դադարեցվել են համավարակի սկզբում, որպեսզի ապահովեն տնտեսության խթանման մասշտաբային փաթեթը, որը խախտվել էր մատակարարումների շղթայի խափանումներով։ Մինչ ԵՄ-ի առաջնորդները պնդում են, որ սա ժամանակավոր է, փոփոխությունը հրամայական է դարձել. ԵՄ երկրների միջին դեֆիցիտը ավելացել է ավելի քան կրկնակի թույլտատրելի շեմի համեմատ, իսկ միջին պարտքը մոտեցել է տնտեսական արտադրության 90 տոկոսին։ Ձախ ուղղվածություն ունեցող տնտեսագետների համար, որոնք բողոքում էին կոշտ խնայության դեմ համաշխարհային ֆինանսական ճգնաժամից հետո, այս պահը լավագույն դեպքում բարձր գնով ձեռք բերված գաղափարախոսական հաղթանակ է նշանակում։ «Սա իրականում ողբերգություն է»,- ասել է ավագ տնտեսագետ, «Նոր էկոնոմիկայի հիմնադրամի անդամ Ֆրանկ վան Լերվենը։ «Վերջին տասը եւ ավելի տարիներին մեզ հավաստիացնում էին, որ թե՛ բանվորները, թե՛ թոշակառուները, թե՛ երիտասարդությունը պետք է զոհողությունների գնան եւ ապրեն ըստ միջոցների։ Մենք տեսել ենք դեգրադացվող ենթակառուցվածք, առողջապահության մեր համակարգը վատացել է... Ամեն բան իզուր էր»,- ասել է նա։ «Դոգման մերկացվել է որպես նեղ քաղաքական գաղափարախոսություն՝ զրկված մակրոտնտեսական մտածողությունից, որն օգտագործվում է որպես զենք նեղ քաղաքական նպատակների համար»։
09:02
23:14
18:42
18:33
16:45
12:09
11:38
10:26
23:47
23:33
23:09
22:43
22:32
22:23
18:45
18:33
18:20
17:34
16:35
16:14
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | 2 | 3 | |||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
09:56
09:45
09:37
09:26
09:17
09:02
09:53
09:38
09:27
09:13
09:02
09:58
09:45
09:35
09:27
09:13
09:04
09:59
09:46
09:37
09:25
09:14
09:02
09:56
09:45
09:36
09:23
09:09
09:56
09:42
09:25
09:13
09:02
09:58
09:44
09:36
09:27
09:13
09:02
09:45
09:36
09:25
09:16
09:02
09:58
09:45
09:37
09:23
09:14
09:02