Մհեր Ավետիսյանը Ֆեյսբուքյան իր էջում տեղադրել է Հովհաննես Քաջազնունու նամակը հետևյալ գրառմամբ․
Սիրելի' հայերենակիցներ, յուրաքանչյուրիդ խնդրում եմ ծանոթանալ մեծն Հովհաննես Քաջազնունու այս նամակին, որը կարևոր է ներկա և ապագա սերունդների համար` հայկական պետականության ընթացքի ընկալման տեսանկյունից։
Համոզված եմ, որ այն կօգնի ճիշտ վերլուծություններ և հետևություններ անել ապագայի կառուցման համար։
Ձեզ ենք ներկայացնում հայ քաղաքական մտքի պատմության ևս մեկ ուշագրավ աշխատություն, որի հեղինակը առաջին Հանրապետության վարչապետ Հովհաննես Քաջազնունին է: Այն գրվել է 1924-ին՝ Բուխարեստում: Քաջազնունին ինքը ժամանակին՝ Թուրքիայի և թուրքերի հետ լեզու գտնելու կողմնակից էր, հատկապես իր վարչապետության շրջանում: Հետագայում, երբ Հայաստանը խորհրդայնացվեց և մաս կազմեց ԽՍՀՄ-ին, նա կողմնակից էր, որ աշխարհի հայությունը սատար կանգնի Խորհրդային Հայաստանին:
Քաջազնունին, պատրաստվելով վերադառնալ Խորհրդային Հայաստան, ՀՅԴ իր երեկվա կուսակից ընկերների հետ հրապարակային բանավեճում համոզմունք էր հայտնում, որ բոլշևիկյան Խորհրդային Ռուսաստանը և ԽՍՀՄ-ը առաջիկա տարիներին չի կործանվի, ինչպես պնդում էին նրա շատ ու շատ ընկերներ:
Հայկական ուսումնասիրությունների ԱՆԿ կենտրոն
_______________________
Ինչպե՞ս պիտի լուծի հայ ազգը այս դժվարին խնդիրը:
Հայության կեսը անջատված է, պոկված մայր երկրից, փոշիացած է, ցրված աշխարհի չորս կողմը: Պետության համար սա, լավագույն դեպքում, օժանդակիչ կամ պահեստի ուժ է միայն, ոչ ավելին: Իբրև պետական գործոն տարր, մնում է երկրորդ կեսը՝ մեկ միլիոն հայ մարդ, որ հայրենի հողի վրա՝ Արարատյան դաշտում ու նրա շուրջը, պետք է կառուցի հայ պետության շենքը:
Փոքր է Հայաստանը, զուրկ հարստություններից, կտրված հաղորդակցության մեծ ճանապարհներից, սեղմված ու փակված իր խստաշունչ լեռնաստանի մեջ:
Փոքր է թվով Հայաստանի հայը, աղքատ է, տգետ. միանգամայն անվարժ պետական կյանքի ու պետական շինարարության:
Կարո՞ղ է այդպիսի մի ժողովուրդ, այդպիսի մի երկրում պետություն կազմել:
Պետք է որ կարողանա, հարկադրված է կարողանալու, եթե ուզում է ապրել: Եվ իրականությունն այն է, որ կանգնել է արդեն այդ ճամփի վրա, դրել է պետության հիմնաքարը 1918 մայիս 28-ին, ու այսօր մենք ունենք Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետությունը:
Պետությո՞ւն է արդյոք այդ հանրապետությունը:
Պետություն է, թեև ո՛չ ինքնակալ ու ո՛չ ինքնիշխան, այսինքն՝ ոչ բացարձակապես անկախ ու ոչ բացարձակապես ազատ, որովհետև կապված է դաշնակցային կապերով Անդրկովկասյան մյուս հանրապետությունների (Ադրբեջանի ու Վրաստանի) հետ, ու ապա՝ սրանց հետ միասին, մտնում է մեծ Խորհրդային Միության մեջ:
Հայաստանի Խորհրդային Հանրապետությունը իրավականորեն պետություն է այն իմաստով, ինչ իմաստով պետություններ են Վյուրդեմբերգի հանրապետությունը Գերմանական միության, Նեոշատել կանտոնը՝ Շվեցարական Համադաշնության, կամ Կալիֆոռնիա նահանգը Հյուսիս-Ամերիկյան Միացյալ Նահանգների մեջ: Եվ ավելի ճիշտը՝ պետություն է այն իմաստով, ինչ իմաստով պետություններ են Վիկտորիան Ավստրալիական Դաշնակցության մեջ, Օնտարիոն՝ Կանադական ու Տրանսվալը՝ Հարավ-Աֆրիկյան Դաշնակցության մեջ:
Այս կիսանկախ դրությունը կարո՞ղ է բավարարել Հայաստանի պետականորեն կազմակերպվելու պահանջը՝ այն հրամայական պահանջը, որ քաղաքական հրապարակ է նետել ու մեծամեծ փորձանքների ենթարկել հայաստանցի հային:
Կարող է, այո՛, եթե ոչ ամբողջովին՝ գեթ շատ խոշոր չափերով:
Շարունակությունը` այստեղ
18:05
17:46
17:23
17:08
16:45
16:24
15:52
15:34
15:14
14:33
14:14
13:45
13:03
12:49
12:24
12:09
11:45
11:23
11:09
10:47
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | 2 | 3 | |||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
09:56
09:45
09:37
09:26
09:17
09:02
09:53
09:38
09:27
09:13
09:02
09:58
09:45
09:35
09:27
09:13
09:04
09:59
09:46
09:37
09:25
09:14
09:02
09:56
09:45
09:36
09:23
09:09
09:56
09:42
09:25
09:13
09:02
09:58
09:44
09:36
09:27
09:13
09:02
09:45
09:36
09:25
09:16
09:02
09:58
09:45
09:37
09:23
09:14
09:02