ARM | RUS |

Վահե Հովհաննիսյան. Առաջիկայում ապագան է

06.11.23 | 11:37

Այլընտրանքային նախագծեր խմբի համահիմնադիր Վահե Հովհաննիսյանը գրում է.

Այսօր միջազգային փորձագիտական գնահատականներում քննարկվում է Հայաստանի հնարավոր «զոնալ բաժանման հեռանկարը»՝ չբացառելով, որ զարգացումներն ի վերջո կարող են բերել փոքր Հայաստանի բաժանմանը ազդեցության գոտիների՝ թուրքական, ռուսական, պարսկական, ԵՄ-ական... Մենք ջախջախված ներկայով պետք է գնանք դեպի ապագա։ Չուզենք էլ՝ մեզ տանելու են։ Մենք մեր ձեռքերով մեր ապագան կարող ենք սարքել դժոխք, եթե շարունակենք ճիշտ չհասկանալ անցյալը, ճիշտ չգնահատել ներկան։ Ներկա ազգային պարզունակությունը և մերկանտիլիզմը, որը քարշ ենք տվել բազմաթիվ դարերով մինչև 21-րդ, պետք է էական շտկման ենթարկվի։ Մի կողմից քո ամբողջ էությունը հակադրվում է պետության փլուզման գաղափարին, բայց մյուս կողմից՝ իշխանության վերջին խոսույթը՝ «խաղաղության խաչմերուկը», որն ակնհայտ արհեստականությամբ դրվեց շրջանառության մեջ և անդադար տիրաժավորվում է, իրականում կարող է հանգեցնել հենց դրան։ Վերջին 5 տարիների պատմությունը ցույց է տալիս, որ այս իշխանության՝ առաջին հայացքից բոլոր արհեստական գաղափարների հետևում իրական մշակված ողբերգության սցենար է։ Նման իշխանության, շփոթված-շոկային հասարակության և դեֆոլտի մեջ գտնվող ընդդիմադիր առաջնորդության պայմաններում ի՞նչը պետք է խանգարի Հայաստանը քարտեզի վրա չտեսնողների սցենարին։ Այս հարցն ունի միայն մեկ պատասխան՝ ՄԵՆՔ։ Բայց որպեսզի այդ մենքը ունենա ձևակերպում, պետք է կտրուկ փոխել աշխատանքի բովանդակությունը, տեխնոլոգիաները, խնդիրները։ Այսօր հուսահատեցնող է ոչ այնքան իշխանության որակը, դա մենք անգիր գիտենք, որքան՝ դիմացը տիրող անճարակությունը՝ մի դեպքում անելիքը լավ չպատկերացնելու պատճառով, մյուս դեպքում՝ գործարքային գույքամոլության։ Նոր բովանդակությամբ նոր համակարգերի ստեղծումը պահանջում է շատ հարցերի հանդեպ վերաբերմունքի վերանայում։ Որպես սկիզբ՝ պետք է ընդունենք պարզ իրողությունները, առողջացման նախնական քայլերը. n Անարդար մեխանիզմներով մեծ կապիտալ դիզածները պարտք են Արցախին ու արցախահայությանը։ n Իշխանությունը որպես միայն փող աշխատելու միջոց ու միջավայր ընկալած անձինք պարտք են պետությանը։ n Զրոյական սոցիալական պատասխանատվությամբ օլիգարխիան պարտք է այս ժողովրդին։ n Ինտելեկտուալ անհատները և շրջանակները պարտք են պետությանը, որովհետև տարբեր պատճառներով արդյունավետ չեն եղել, հաճախ լռել են, հաճախ սպասարկել են այլ շահեր։ Եվ այդ պարտքը պետք է վերադարձվի, որպեսզի Հայաստանը ապագա ունենա։ Ժամանակին իշխանությունը որպես փող աշխատելու ընկալումը՝ «փող-պետություն» աշխարհայացքը, փակեց հազարավոր ունակ մարդկանց ճանապարհը։ Կարող ու կիրթ մարդիկ հազարներով թողեցին գնացին, մեկուսացան, չգտան իրենց Հայաստանում, չռեալիզացվեցին։ Տեղը զավթեց այլ որակ։ Այսօրվա՝ ստի և աշխարհի ու պետականության մասին գավառական պատկերացումներով պետության մեր նարատիվը պետք է փոխվի, հակառակ դեպքում ապագան շատ ցավոտ է լինելու։ Մենք 100%-ով տապալեցինք մեր անցյալը, աննորմալ գին վճարեցինք, հիմա ամենանվաստացված, անարժանապատիվ վիճակում ենք՝ անհույս ու անորոշ։ Բայց մեզ սպասում է նոր փուլ։ Առջևում «ապագան» է, որին ընդառաջ մենք գնում ենք անմիտ, անծրագիր, քանդված վիճակում։ Ի՞նչ անել, որ մեր ապագան ոչ թե դժոխք դառնա, այլ՝ հետպատերազմյան վերականգնման փուլ (սա միակ առողջ տարբերակն է)։ Անհրաժեշտ է լինելու մի քանի ցավոտ փաստերի ընդունում, ներկայի ռացիոնալ գնահատում, ներհասարակական համակեցության նոր խաղի կանոնների հաստատում, ապագայի շուրջ ստրատեգիական մտածողություն ու այդ մտածողության տեր մարդիկ։ Ուրեմն պետք է սկսենք ձևակերպել նոր ասելիք, ու դրանք դավանող մարդկանց կոնկրետ ցանկ։ Ու վերջապես հերիք է սպասել, թե իբր ոմանք կձևակերպեն մեզ համար լուծումներ ու իբր կառաջնորդեն պայքարի։ Չեն արել, չեն անելու։ Շարունակելի»։


Հայաստան Ի վերջո, ինչպի՞սի գերեզման, շիրիմ ես ունենալու. Բագրատ Սրբազան

Հայաստան Ի վերջո, ինչպի՞սի գերեզման, շիրիմ ես ունենալու. Բագրատ...

15:41

Հռոմում մեկնարկել է Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև բանակցությունների երկրորդ փուլը

Հռոմում մեկնարկել է Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև բանակցությունների երկրորդ...

15:36

Փրկարարներն ավտոմեքենան դուրս են բերել ջրանցքից

Փրկարարներն ավտոմեքենան դուրս են բերել ջրանցքից

15:22

Վալոդյա Գրիգորյանը երդմամբ ստանձնեց Փարաքարի ղեկավարի պաշտոնը

Վալոդյա Գրիգորյանը երդմամբ ստանձնեց Փարաքարի ղեկավարի...

15:05

Արամ Ա Կաթողիկոսը պատգամ է ուղղել Սուրբ Զատկի կապակցությամբ

Արամ Ա Կաթողիկոսը պատգամ է ուղղել Սուրբ Զատկի...

14:53

Օտարերկրացին Դիլիջանի անտառներում ընկել եւ կոտրել է ոտքը

Օտարերկրացին Դիլիջանի անտառներում ընկել եւ կոտրել է...

14:45

Ուզում են նորից մահափորձ անել իմ դեմ. Վարդան Ղուկասյան

Ուզում են նորից մահափորձ անել իմ դեմ. Վարդան Ղուկասյան

14:21

2026թ.-ին իշխանությունը շանս չունի վերարտադրվելու. Առաքելյան

2026թ.-ին իշխանությունը շանս չունի վերարտադրվելու....

14:02

Այո, շատ կարևոր հարցերում պարտավոր ենք մեր անձնական ամբիցիաները դնել կողքի և մտածել պետության առավելագույն շահի մասին. Ռուբեն Մխիթարյան (Տեսանյութ)

Այո, շատ կարևոր հարցերում պարտավոր ենք մեր անձնական ամբիցիաները դնել կողքի և մտածել պետության...

12:33

Վարդան Ղուկասյանը ստանձնելով Գյումրիի քաղաքապետի պաշտոնը՝ երդվեց ծառայել քաղաքի բարգավաճմանը (Տեսանյութ)

Վարդան Ղուկասյանը ստանձնելով Գյումրիի քաղաքապետի պաշտոնը՝ երդվեց ծառայել քաղաքի բարգավաճմանը...

12:07

Էդ ի՞նչ hարձակnւմ էր վրես, Միութենական միությունների մեջ ընդգրկվելը չի նշանակում Հայաստանի անկախությունը ոտնահարել. Վարդան Ղուկասյան

Էդ ի՞նչ hարձակnւմ էր վրես, Միութենական միությունների մեջ ընդգրկվելը չի նշանակում Հայաստանի...

11:33

ՀՀ ՊՆ-ն հերքում է ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ կրակոցների մասին Բաքվի հայտարարությունը

ՀՀ ՊՆ-ն հերքում է ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ կրակոցների մասին Բաքվի...

10:33

ՀՀ ՊՆ-ն հերքում է ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ կրակոցների մասին Բաքվի հայտարարությունը

ՀՀ ՊՆ-ն հերքում է ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ կրակոցների մասին Բաքվի...

10:33

«Փաստ». Նիկոլ Փաշինյանը անհանգստանալու մի շարք պատճառներ ունի

«Փաստ». Նիկոլ Փաշինյանը անհանգստանալու մի շարք պատճառներ...

09:26

«Հրապարակ». Ի՞նչ է սպասվում հազարավոր դիմորդներին. ԿԳՄՍՆ-ի խայտռակությունը

«Հրապարակ». Ի՞նչ է սպասվում հազարավոր դիմորդներին. ԿԳՄՍՆ-ի...

09:15

«Փաստ». Միայն ուրացման հայտարարություններն ու խոստումները, փաստորեն, բավարար չեն

«Փաստ». Միայն ուրացման հայտարարություններն ու խոստումները, փաստորեն, բավարար...

09:02

Բագրատաշենի անցակետում Ուզբեկստանի կողմից հետախուզվողի են հայտնաբերել

Բագրատաշենի անցակետում Ուզբեկստանի կողմից հետախուզվողի են...

20:17

Նիկոլի կառավարման օրոք հայ ժողովուրդը տվել է շուրջ 5 100 զոհ, յուրաքանչյուր 4 զոհից մեկը եղել է Արցախի մեր հայրենակիցը․ Նրանց բոլորի թիկունքում հայրենիքը հանձնել է մեկ մարդ․ Արտակ Զաքարյան

Նիկոլի կառավարման օրոք հայ ժողովուրդը տվել է շուրջ 5 100 զոհ, յուրաքանչյուր 4 զոհից մեկը եղել է...

19:45

Պուտինին հրավիրել են Իրան

Պուտինին հրավիրել են Իրան

19:21

Ռուսաստանը պատրաստակամոություն է հայտնել նպաստել Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների կարգավորման գործընթացին

Ռուսաստանը պատրաստակամոություն է հայտնել նպաստել Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների...

19:04

RIOmall
Artioli
երկերքչրքհնգուրբշբթկրկ
123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930

Հայկական մամուլ

«Փաստ». Նիկոլ Փաշինյանը անհանգստանալու մի շարք պատճառներ ունի

«Փաստ». Նիկոլ Փաշինյանը անհանգստանալու մի շարք պատճառներ...

09:26

«Հրապարակ». Ի՞նչ է սպասվում հազարավոր դիմորդներին. ԿԳՄՍՆ-ի խայտռակությունը

«Հրապարակ». Ի՞նչ է սպասվում հազարավոր դիմորդներին. ԿԳՄՍՆ-ի...

09:15

«Փաստ». Միայն ուրացման հայտարարություններն ու խոստումները, փաստորեն, բավարար չեն

«Փաստ». Միայն ուրացման հայտարարություններն ու խոստումները, փաստորեն, բավարար...

09:02

«Հրապարակ». Որոշել են մարզեր գնալ

«Հրապարակ». Որոշել են մարզեր գնալ

09:55

«Ժողովուրդ». Հայաստանից ավելի շատ հեռանում են, քան գալիս. ՀՀ սահմանային ելք ու մուտքերը` թվերով

«Ժողովուրդ». Հայաստանից ավելի շատ հեռանում են, քան գալիս. ՀՀ սահմանային ելք ու մուտքերը`...

09:45

«Հրապարակ». Ամեն ինչից հուզվում են

«Հրապարակ». Ամեն ինչից հուզվում են

09:34

«Իրավունք». Փորձում են հեռակառավարել Ազատության հրապարակում գեներացվող ընդդիմադիր գործընթացները

«Իրավունք». Փորձում են հեռակառավարել Ազատության հրապարակում գեներացվող ընդդիմադիր...

09:18

«Իրավունք». Փաշինյանը հանգստացրել է թիմակիցներին. «Իրա նման «крепкий орешек»-ների՞ ենք «ջարդել» ոնց մեզ պետք է»

«Իրավունք». Փաշինյանը հանգստացրել է թիմակիցներին. «Իրա նման «крепкий орешек»-ների՞ ենք «ջարդել»...

09:02

«Հրապարակ». Արցախցիների պառակտումը շարունակվում է

«Հրապարակ». Արցախցիների պառակտումը շարունակվում է

09:27

«Հրապարակ». Ինչ է կապում Արմեն Աբազյանին Սամվել Շահրամանյանի հետ

«Հրապարակ». Ինչ է կապում Արմեն Աբազյանին Սամվել Շահրամանյանի...

09:13

«Փաստ». Արդյոք դեռ ունե՞նք անկախություն

«Փաստ». Արդյոք դեռ ունե՞նք անկախություն

09:02

«Ժողովուրդ». Անդրանիկ Քոչարյանի հարցով ընդդիմության նախաձեռնությունը հնարավոր է տապալվի. Նա համախոհներ է ձեռք բերել

«Ժողովուրդ». Անդրանիկ Քոչարյանի հարցով ընդդիմության նախաձեռնությունը հնարավոր է տապալվի. Նա...

09:56

«Հրապարակ». Հայհոյող, ծեծող-ջարդող ՔՊ-ականը «կրթվում է»

«Հրապարակ». Հայհոյող, ծեծող-ջարդող ՔՊ-ականը «կրթվում...

09:46

«Իրավունք». Անթալիայի ֆորումի չլուսաբանված կողմը

«Իրավունք». Անթալիայի ֆորումի չլուսաբանված կողմը

09:33

«Հրապարակ». ՔՊ-ականներից ոմանց մոտ տպավորություն էր ստեղծվել, թե գնում են արտահերթ ընտրությունների

«Հրապարակ». ՔՊ-ականներից ոմանց մոտ տպավորություն էր ստեղծվել, թե գնում են արտահերթ...

09:14

«Հրապարակ». Իշխանությունն օրենսդրությունը հարմարեցնում է իրեն

«Հրապարակ». Իշխանությունն օրենսդրությունը հարմարեցնում է...

09:01

«Հրապարակ». Ցուցմունք տվողը մարզպետի բարեկամն է

«Հրապարակ». Ցուցմունք տվողը մարզպետի բարեկամն է

09:55

«Ժողովուրդ». Անդրանիկ Քոչարյանն է խնդրել հետաձգել իր վարքը քննող հանձնաժողովի հարցը. դռնփակ նիստ

«Ժողովուրդ». Անդրանիկ Քոչարյանն է խնդրել հետաձգել իր վարքը քննող հանձնաժողովի հարցը. դռնփակ...

09:38

«Հրապարակ». Ցուցմունք տվողը մարզպետի բարեկամն է

«Հրապարակ». Ցուցմունք տվողը մարզպետի բարեկամն է

09:28

«Փաստ». Գեղարքունիքում կմիաձուլվեն առողջության առաջնային պահպանման կենտրոնները

«Փաստ». Գեղարքունիքում կմիաձուլվեն առողջության առաջնային պահպանման...

09:18

«Հրապարակ». Վերջնաժամկետն՝ այսօր. Ի՞նչ են որոշել արցախցիները

«Հրապարակ». Վերջնաժամկետն՝ այսօր. Ի՞նչ են որոշել...

09:02

«Հրապարակ». Գուրգեն Արսենյանը «աչքից հեռու» հայավարի պատիվ է տվել դեսպաններին

«Հրապարակ». Գուրգեն Արսենյանը «աչքից հեռու» հայավարի պատիվ է տվել...

09:34

«Փաստ». Լոգիստիկ «պատերազմներ». ի՞նչ դիրք պետք է գրավի Հայաստանը

«Փաստ». Լոգիստիկ «պատերազմներ». ի՞նչ դիրք պետք է գրավի...

09:18

«Ժողովուրդ». Հիմա էլ ֆիլմարտադրությո՞ւնն են բերում Հայաստան. ներգրավված է ՔՊ-ական պատգամավորի ամուսինը

«Ժողովուրդ». Հիմա էլ ֆիլմարտադրությո՞ւնն են բերում Հայաստան. ներգրավված է ՔՊ-ական պատգամավորի...

09:02

«Հրապարակ». Փաշինյանի կառավարությունն արցախիցների հետ «բազարի» մեջ է մտել

«Հրապարակ». Փաշինյանի կառավարությունն արցախիցների հետ «բազարի» մեջ է...

09:45

«Ժողովուրդ». Վարչապետին դո՞ւր է գալիս, որ Անահիտ Ավանեսյանը խաբում է իրեն

«Ժողովուրդ». Վարչապետին դո՞ւր է գալիս, որ Անահիտ Ավանեսյանը խաբում է...

09:34

«Հրապարակ». Փաշինյանի կառավարությունն արցախիցների հետ «բազարի» մեջ է մտել

«Հրապարակ». Փաշինյանի կառավարությունն արցախիցների հետ «բազարի» մեջ է...

09:17

«Ժողովուրդ». Շքերթից առաջ եռակողմ հանդիպում կլինի

«Ժողովուրդ». Շքերթից առաջ եռակողմ հանդիպում կլինի

09:03

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանն ու Աննա Հակոբյանը գնացել են առանձին

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանն ու Աննա Հակոբյանը գնացել են...

09:45

«Հրապարակ». Արտահերթ կլինի. Իշխանությունը «զադնի» է դնում

«Հրապարակ». Արտահերթ կլինի. Իշխանությունը «զադնի» է...

09:35

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ականները Անդրանիկ Քոչարյանի հարցով մտադիր են ընդդիմադիրների հետ աշխատել

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ականները Անդրանիկ Քոչարյանի հարցով մտադիր են ընդդիմադիրների հետ...

09:33

«Հրապարակ». Դիանային կանչել են «на ковер»

«Հրապարակ». Դիանային կանչել են «на ковер»

09:16

«Ժողովուրդ». Իշխանությունը հույսը չի կորցնում. Փաշինյանն աշխատում է պառակտել ընդդիմությանը Գյումրիում

«Ժողովուրդ». Իշխանությունը հույսը չի կորցնում. Փաշինյանն աշխատում է պառակտել ընդդիմությանը...

09:01

«Ժողովուրդ». 2 մլրդ դրամ Սնուփ Դոգի չկայացած համերգի համար, երբ արցախահայերի աջակցության «40+10» ծրագիրը կրճատվում է

«Ժողովուրդ». 2 մլրդ դրամ Սնուփ Դոգի չկայացած համերգի համար, երբ արցախահայերի աջակցության «40+10»...

09:55

«Ժողովուրդ». Արագածոտնի մարզպետի մասնակցությամբ գործը դեռ քննվում է. ի՞նչ են փորձում պարզել

«Ժողովուրդ». Արագածոտնի մարզպետի մասնակցությամբ գործը դեռ քննվում է. ի՞նչ են փորձում...

09:47

«Ժողովուրդ». Ում ջանքերով է «ՋեյԼո»-ն գալիս Հայաստան. ոչ մի կառույց տեղյակ չէ

«Ժողովուրդ». Ում ջանքերով է «ՋեյԼո»-ն գալիս Հայաստան. ոչ մի կառույց տեղյակ...

09:35

«Հրապարակ». Մարտունը «կատաղել է»

«Հրապարակ». Մարտունը «կատաղել է»

09:27

«Ժողովուրդ». Հինգ լրագրող տուժող է ճանաչվել

«Ժողովուրդ». Հինգ լրագրող տուժող է ճանաչվել

09:16

«Հրապարակ». Սարիկ Մինասյանին բարձր պաշտոն կտան

«Հրապարակ». Սարիկ Մինասյանին բարձր պաշտոն կտան

08:23

«Իրավունք». Փաշինյանը խիստ հրահանգ է իջեցրել գյումրեցի ՔՊ-ականներին, որ «ռեխները քիչ ստեղ-ընդեղ շաղ տան»

«Իրավունք». Փաշինյանը խիստ հրահանգ է իջեցրել գյումրեցի ՔՊ-ականներին, որ «ռեխները քիչ ստեղ-ընդեղ...

09:53

«Հրապարակ». Ի՞նչ սցենարներ են սպասվում Գյումրիում

«Հրապարակ». Ի՞նչ սցենարներ են սպասվում Գյումրիում

09:45

«Ժողովուրդ». Պահանջվել է քննել Ավինյանի հարցը. Փաշինյանը նպատակ ունի «զբաղվել» նրանով

«Ժողովուրդ». Պահանջվել է քննել Ավինյանի հարցը. Փաշինյանը նպատակ ունի «զբաղվել»...

09:33

«Ժողովուրդ». Հայաստանի սպառողական շուկայում 12-ամսյա գնաճը 2024-ի դեկտեմբերին կազմել է 1,5%․ թվեր

«Ժողովուրդ». Հայաստանի սպառողական շուկայում 12-ամսյա գնաճը 2024-ի դեկտեմբերին կազմել է 1,5%․...

09:15

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանը պարբերաբար գնում է բժշկի

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանը պարբերաբար գնում է բժշկի

09:02

«Ժողովուրդ». Չի բացառվում, որ ՍԴ-ն մինչև ապրիլի 18-ը որոշում կայացնի

«Ժողովուրդ». Չի բացառվում, որ ՍԴ-ն մինչև ապրիլի 18-ը որոշում...

09:57

«Հրապարակ». Երկու շոկ՝ մեկ շաբաթում

«Հրապարակ». Երկու շոկ՝ մեկ շաբաթում

09:46

«Փաստ». Ռոբերտ Քոչարյանի դիրքերն ուժեղացան

«Փաստ». Ռոբերտ Քոչարյանի դիրքերն ուժեղացան

09:33

«Ժողովուրդ». Սպառողական շուկայում գներն աճել են 3.3%-ով․ թվեր

«Ժողովուրդ». Սպառողական շուկայում գներն աճել են 3.3%-ով․...

09:16

«Փաստ». Համընդհանուր հայտարարագրման վերջնաժամկետը դեռ չի փոխվել, իսկ քաղաքացիները համատարած բոյկոտում են համակարգը

«Փաստ». Համընդհանուր հայտարարագրման վերջնաժամկետը դեռ չի փոխվել, իսկ քաղաքացիները համատարած...

09:02

«Ժողովուրդ». ԿԿՀ-ն Արարատի մարզպետի ընտանիքի անդամի նկատմամբ վարչական վարույթ է հարուցել

«Ժողովուրդ». ԿԿՀ-ն Արարատի մարզպետի ընտանիքի անդամի նկատմամբ վարչական վարույթ է...

09:45