Armtimes.com գործակալությանը տված հարցազրույցում բավականին ուշագրավ հայտարարություն է արել Հայաստանում ԱՄՆ դեսպան Ռիչարդ Միլզը՝ խոսելով Հայաստանի տնտեսական ներուժի մասին: Միլզը հայտարարել է, որ Հայաստանի ներուժը լիարժեք բացել հնարավոր չի լինի, եթե գոնե առևտրային հարաբերության համար չբացվի հայ-թուրքական սահմանը:
ԱՄՆ-ը, իհարկե, մշտապես հանդես է եկել այդ սահմանի բացման դիրքորոշմամբ, թեև, անկասկած, դժվար է գտնել որևէ աշխարհաքաղաքական կենտրոն, որը չարտահայտեր նման դիրքորոշում՝ առնվազն առերևույթ: Հարցը, իհարկե, այն է, թե որ կենտրոնն ինչ պարագայում և պայմաններում, այսպես ասած՝ ինչ գնով է տեսնում այդ սահմանի բացումը: Հոկտեմբերին, օրինակ, երբ Հայաստանում անցկացվում էր ՀԱՊԿ վեհաժողովը, ՌԴ արտգործնախարար Լավրովն էլ խոսեց սահմանի բացման հեռանկարի մասին, սակայն՝ Արցախում Հայաստանի փոխզիջման գնով:
Խնդիրը ներկայումս բավական ուշագրավ երանգավորում կամ ուրվագիծ է ստացել Հայաստանի ներքաղաքական կյանքում՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի հայտնի ելույթից հետո, որ հնչեց ՀԱԿ համագումարում: Լևոն Տեր-Պետրոսյանը կրկնեց իր հայտնի մոտեցումը՝ Արցախյան հարցի կարգավորման փոխզիջումային փուլային տարբերակի մասին, շղթայաբար նաև հայ-թուրքական հարաբերությունների վրա այդ տարբերակի ազդեցության մասին: Դա, ըստ էության, այն մոտեցումն էր, որ հոկտեմբերին Երևանում արտահայտել էր ՌԴ արտգործնախարար Լավրովը:
Տեր-Պետրոսյանի հայտարարության առանցքը, իհարկե, այն էր, որ նա թե՛ Հայաստանի իշխանությանը, թե՛ Հայաստանի խորհրդարանական ընտրության հեռանկարով շահագրգռված կամ հետաքրքրված աշխարհաքաղաքական կենտրոններին ներկայացրեց օրակարգի իր հայտը կամ պատկերացումը, դրանում ՀԱԿ-ի դերը՝ հանդես գալ սպառազինության մրցավազքի դեմ, այսպես ասած՝ խաղաղասիրության օրակարգով, որի առանցքում, բնականաբար, փոխզիջումային փուլային տարբերակն է:
Երևի թե այս առաջարկին Ռուսաստանի կողմից արձագանքի սպասել պետք չէր, քանի որ իրականում Տեր-Պետրոսյանը դեկտեմբերին կրկնում էր հոկտեմբերին Երևանում հենց ՌԴ արտգործնախարարի արտահայտածի տրամաբանությունը: Իսկ ահա ԱՄՆ դեսպան Միլզի հարցազրույցն Armtimes.com գործակալությանը, հայ-թուրքական սահմանի բացման վերաբերյալ հնչեցրած դիրքորոշմամբ, հնարավոր է դիտարկել Տեր-Պետրոսյանի ելույթ-հայտին ԱՄՆ արձագանք:
Դեսպան Միլզի խոսքը վկայում է, որ ընդհանուր առմամբ ԱՄՆ-ը դրական է վերաբերվում այդ հայտին՝ դիտարկելով այն իր պատկերացումների ծիրում, և թերևս դեմ չէր լինի, եթե այդ խնդիրը հանդիսանար հայաստանյան նախընտրական օրակարգի առարկա: Սակայն ուշագրավ է, որ դեսպանը շեշտադրում է սահմանի բացման «առևտրային» ռեժիմի հանգամանքը՝ այդպիսով թերևս ազդարարելով, որ բացման քաղաքական «ռեժիմի» մասով դիտարկվող տարբերակները ԱՄՆ-ի համար այդքան էլ ընդունելի չեն: Իսկ «քաղաքական ռեժիմի» առումով դիտարկվող տարբերակը հենց հայ-թուրքական հարաբերությունը Արցախի խնդրի կարգավորմամբ պայմանավորելն է՝ այն, ինչ արտահայտել էին հոկտեմբերին՝ Սերգեյ Լավրովը, իսկ դեկտեմբերին՝ Տեր-Պետրոսյանը:
Այդուամենայնիվ, նկատելի է, որ Տեր-Պետրոսյանը ներկայացրել է հայտ, որն ընդհանուր առմամբ չի մերժվում կամ մերժելի չէ աշխարհաքաղաքական կենտրոնների համար՝ որպես հայաստանյան ներքաղաքական նախընտրական օրակարգի տարր:
Տվյալ պարագայում խնդիրն, իհարկե, դառնում է այն, որ հայաստանյան օրակարգն ինչպես երկու տասնամյակ, այնպես էլ այժմ կարիք ունի քաղաքական այլընտրանքների: Առայժմ այլընտրանքները ձևակերպվում են միայն ռազմահայրենասիրական էմոցիոնալ, պաթետիկ ձևաչափերով՝ մինչդեռ Հայաստանը պետություն է, և այլընտրանքները պետք է ստանան էմոցիաներից զերծ քաղաքական ձևակերպումներ Հայաստանի շահի և անվտանգության ներքաղաքական սպասարկումը առավել բարձր մակարդակի և արդյունավետության բերելու համար, որպեսզի շոշափվող մոտեցումները ոչ թե կրկնեն աշխարհաքաղաքական այս կամ այն կենտրոնում ձևակերպվածները, այլ հենց այդ կենտրոններին ներկայացնեն Հայաստանի ձևակերպումը:
Դա է Հայաստանում երկու տասնամյակի վաղեմության և ռիսկային, անհեռանկար և անգամ պրակտիկ քաղաքականության իմաստով երկու անգամ տապալված (Մոսկվայից ծնված հայ-թուրքական ֆուտբոլային դիվանագիտությունն ու ապրիլյան պատերազմը) մոտեցումներից ձերբազատվելու և դրանք նոր, համարժեք և հենց Հայաստանի շահն ու անվտանգությունը իրապաշտորեն, միջազգային քաղաքականությանը ադեկվատ տրամաբանությամբ արտահայտող հայեցակարգերով փոխարինելու ճանապարհը:
18:35
18:30
18:23
18:11
17:46
17:33
17:13
16:55
16:36
16:23
16:06
15:52
15:35
15:17
15:08
14:56
14:43
14:29
14:13
13:58
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | 2 | 3 | |||||
4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | |
18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | |
25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 |
09:44
09:35
09:25
09:17
09:02
09:56
09:45
09:37
09:26
09:17
09:02
09:53
09:38
09:27
09:13
09:02
09:58
09:45
09:35
09:27
09:13
09:04
09:59
09:46
09:37
09:25
09:14
09:02
09:56
09:45
09:36
09:23
09:09
09:56
09:42
09:25
09:13
09:02
09:58
09:44
09:36
09:27
09:13
09:02
09:45
09:36
09:25
09:16
09:02
09:58