Չիփսեր եւ «աղբային» սննդի այլ տեսակներ ուտելը երիկամներին եւ մարմնի այլ հատվածներին ոչ պակաս վնաս է հասցնում, քան արյան մեջ ավելորդ շաքարը երկրորդ տեսակի դիաբետի դեպքում: Այդ մասին ասված է հոդվածում, որը հրապարակվել է Experimental Physiology ամսագրում:
«Արեւմուտքի բնակիչների սննդակարգը գնալով ավելի ու ավելի «աղբային» սնունդ է պարունակում, եւ այսօր մեզ մոտ աստիճանաբար վկայություններ են հավաքվում այն բանի օգտին, որ նման ուտեստների չափից շատ օգտագործումը մեծացնում է երկրորդ տեսակի դիաբետի եւ ճարպակալման զարգացման շանսերը: Մենք ցույց ենք տվել, որ այդ սննդի օգտագործումը երիկամներ գլյուկոզայի փոխանցման ընթացքում նույն փոփոխություններն է առաջացնում, ինչ երկրորդ տեսակի դիաբետը»,— հայտնել է Հավովի Չիչգերը (Havovi Chichger) Ռասկինի համալսարանից (Մեծ Բրիտանիա):
Չիչգերն ու իր գործընկերները հետեւել են նյութափոխանակության փոփոխություններին, որոնք տեղի են ունեցել առնետների օրգանիզմում, որոնց կերակրել են բացառապես «աղբային» սննդով` պահածոյացված պանրի կտորներով, շոկոլադե բատոններով, կեքսերով եւ զեֆիրով ութ շաբաթ շարունակ: Զուգահեռաբար գիտնականները հետեւել են առնետներին, որոնք սնվել են նորմալ սննդով կամ հետեւել են բարձր կալորիական սննդակարգի` ճարպի 60 տոկոս մասնաբաժնով:
Այդ մոնիտորինգը անսովոր երեւույթ է բացահայտել. պարզվել է, որ այն առնետների օրգանիզմում, որոնք «աղբային սննդով» են սնվել, նյութափոխանակության համակարգը զգալիորեն փոփոխել է աշխատանքը, այդ թվում եւ այն, թե բջիջներն ինչպես են փոխազդել գլյուկոզայի եւ այլ շաքարների հետ: Մասնավորապես, փոխվել է GLUT եւ SGLT ընտանիքների սպիտակուցների աշխատանքը, որոնք առավարում են շաքարի մոլեկուլների տեղափոխումը արյունատար անոթների եւ երիկամների ներսում:
Գիտնականները պատմում են, որ երիկամներում տվյալ մոլեկուլները յուրօրինակ ֆիլտրի դեր են խաղում, որը «որսում է» գլյուկոզայի մոլեկուլները եւ դրանք վերադարձնում է արյան շրջանառություն: Այդ սպիտակուցների աշխատանքում խախտումները, որոնք դրանց ակտիվության բարձրացման են հանգեցնում, երկրորդ տեսակի դիաբետի եւ նյութափոխանակության հետ կապված այլ խնդիրների զարգացման հետեւանքներից մեկն են:
Չիչգերը նշում է, որ «աղբային» սննդով սնվող առնետների օրգանիզմում GLUT եւ SGLT սպիտակուցների աշխատանքի փոփոխությունները սկզբունքորեն քիչ են տարբերվել նրանից, ինչ տեղի է ունենում դիաբետով հիվանդների օրգանիզմում: դա թույլ է տալիս խոսել Արեւմուտքի երկրներում դիաբետի համաճարակի ընթացիկ զարգացման մեջ տվյալ սննդի դերի առկայության մասին, ինչպես նաեւ այն մասին, որ նման խնդիրների դեմ կարելի է պայքարել արգելափակելով այդ միացությունների աշխատանքը:
23:14
18:42
18:33
16:45
12:09
11:38
10:26
23:47
23:33
23:09
22:43
22:32
22:23
18:45
18:33
18:20
17:34
16:35
16:14
15:55
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | 3 | |||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | ||
09:56
09:45
09:37
09:26
09:17
09:02
09:53
09:38
09:27
09:13
09:02
09:58
09:45
09:35
09:27
09:13
09:04
09:59
09:46
09:37
09:25
09:14
09:02
09:56
09:45
09:36
09:23
09:09
09:56
09:42
09:25
09:13
09:02
09:58
09:44
09:36
09:27
09:13
09:02
09:45
09:36
09:25
09:16
09:02
09:58
09:45
09:37
09:23
09:14
09:02
