Թուրքիայի ընդդիմադիր Ժողովրդադեմոկրատական կուսակցության անդամ, խորհրդարանի հայազգի պատգամավոր Կարո Փայլանը հարցազրույց է տվել Կանադայի հայկական պարբերականներից «Հորիզոնին», որի ժամանակ խոսել է Թուրքիայում քաղաքացիական հասարակության, հայ համայնքի ու ծպտյալ հայերի արդի խնդիրների մասին:
Ըստ Փայլանի՝ հայերի լռությունն ու զգուշությունը Թուրքիայում նրանց անվտանգության երաշխիքը չեն կարող հանդիսանալ:
Վահագն Քարաքաշյանի և Դիանա Սքայայի հետ Կարո Փայլանի զրույցը ներկայացնում ենք ստորև՝ որոշակի կրճատումներով.
- Ի՞նչ կարծիք ունեք արդի թուրքական քաղաքացիական հասարակության մասին:
- Անցյալ տասնամյակում շատ է խոսվել ու գրվել Թուրքիայի ծպտյալ հայերի մասին: Հրանտ Դինքն ու նրա հիմնած «Ակօս» պարբերականն առաջիններից էին, որ խոսեցին այդ մասին:
- Երբ փոքր էի՝ այցելել եմ Թուրքիայի զանազան քաղաքներ: Երբ մարդիկ իմանում էին, որ հայ եմ՝ մոտենում և փսփսում էին, թե իրենց պապերն էլ են հայ, կամ որ իրենց գյուղն իսլամացված է: Հրանտ Դինքից ու «Արդարություն և զարգացում» կուսակցության իշխանության գալուց ի վեր մարդիկ ավելի հաճախ սկսեցին քաջություն դրսևորել իրենց հայկական ինքնության մասին խոսելու: Տիգրանակերտի հայկական Սուրբ Կիրակոս եկեղեցու նորոգման հարցերով զբաղվող հատուկ խմբի անդամ էի: Նորոգման ժամանակ շատերն էին մեզ մոտենում ու խոսում իրենց կորսված արմատների, ինքնության մասին: Այս ծպտյալ հայերի մասին կարծիքները դեռևս շարունակում են հակասական մնալ: Ես կոչ եմ անում հայությանն անվերապահորեն ընդունել նրանց, քանի որ շատ դժվար բան է չորս սերունդ շարունակ որպես մահմեդական ապրելով՝ հանկարծ միանգամից քրիստոնյա դառնալ:
-Ինչպիսի՞ն է Թուրքիայի հայության վիճակը ներկա լարված իրավիճակում:
- Թուրքիայի հայերը երեք սերունդ լուռ մնացին: Ցեղասպանությունը վերապրած տատիկս խնդրում էր, որ ես էլ լուռ մնամ: Նա չէր ուզում խոսել ցեղասպանության մասին: Մի օր էլ հայտնվեց Հրանտ Դինքն ու հայտարարեց, որ ահավոր բան է պատահել, և թուրքերն ու հայերը կարոտ են վերքերի բուժման: Հրանտը վայելում էր թուրք ժողովրդի համակրանքը, սակայն, դժբախտաբար, նրան սպանեցին: Դինքի մահից հետո հայերի նոր սերունդը քաջություն դրսևորեց տարածելու իր գաղափարները: Վախի ազդակը, սակայն, շարունակում է առկա լինել: Եվ մենք գիտենք, որ վտանգը միշտ եռապատկվում է, երբ խոսքը հայերի կամ այլ կրոնական փոքրամասնությունների մասին է, և դրա հետևանքով որոշ մարդիկ նախընտրում են լուռ մնալ: Իմ պես շատ հայեր փորձում են որոշ չափով իրենց ձայնը բարձրացնել:
Ես միշտ օրինակ եմ բերում Հրանտ Դինքին, որը քաջաբար խոսում էր Ցեղասպանության մասին, և միևնույն ժամանակ օրինակ եմ բերում Սևակ Բալըքչըին, որը լռակյաց երիտասարդ էր ու քաղաքական կողմնորոշումներ չուներ, սակայն նույնպես սպանվեց: Հայերի լռությունը Թուրքիայում չի ապահովելու մեր անվտանգությունը: Ցեղասպանության բազմաթիվ զոհեր նույնպես լուռ են:
Այդ՝ նմանը չունեցող ոճիրը տեղի է ունեցել Թուրքիայում, ուստի՝ մենք այդ ամենին պետք է առերեսվենք հենց Թուրքիայում:
15:09
14:48
14:35
14:19
14:02
13:42
13:32
13:13
12:44
12:17
11:37
11:35
11:06
10:56
10:35
10:09
09:56
09:42
09:33
09:12
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | |
13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | |
20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | |
27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
09:56
09:42
09:33
09:02
09:56
09:42
09:34
09:16
09:02
09:52
09:42
09:35
09:16
09:02
09:22
09:14
09:02
09:46
09:31
09:26
09:14
09:01
09:55
09:41
09:30
09:26
09:16
09:02
09:54
09:44
09:32
09:15
09:02
09:56
09:43
09:35
09:02
09:44
09:16
09:02
09:52
09:45
09:33
09:16
09:03
09:55
09:46
09:34
09:17
09:03