«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Ռուսաստանի հումանիտար գիտությունների ինստիտուտի պրոֆեսոր, քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը:
– Պարոն Մարկեդոնով, ի՞նչ արդյունքներ պիտի ակնկալենք ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի այցելությունից տարածաշրջան, և ի՞նչ նկատի ուներ Ռուսաստանի արտգործնախարարության խոսնակ Մարիա Զախարովան՝ ասելով, թե համանախագահները մտադիր են Երևանում հստակեցնել իրավիճակը Ղարաբաղյան հակամարտության գոտում:
– Միջնորդները այցելելու են տարածաշրջան հակամարտության սրացումից հետո, որը տեղի ունեցավ մայիսի 15-ին: Կարծում եմ, որ նրանք գալիս են պարզապես «ժամերը ստուգելու» նպատակով: Ես չեմ հավատում, որ այս այցը կարող է տեղից շարժել խաղաղության գործընթացը: Մենք երկար տարիներ տեսնում ենք հակամարտության էսկալացիայի և բանակցային գործընթացի տատանումների այսպիսի ալգորիթմ: Փետրվարին Մյունխենում եղավ անվտանգության խորհրդաժողովը, իսկ դրանից մի քանի օր հետո՝ բախումներ շփման գխում: Ապրիլի վերջին Մոսկվայում տեղի ունեցավ Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարների եռակողմ հանդիպումը, որից երկու շաբաթ անց տեղի ունեցավ հակամարտության նոր էսկալացիա: Հիմա կլինի միջնորդների այցը տարածաշրջան, և չի բացառվում, որ հուլիս-օգոստոսին նոր էսկալացիա տեսնենք, ուստի այս գործընթացում բանակցությունները և միջադեպերը հակամարտության գոտում մշտապես ուղեկցում են իրար, մի կողմից՝ տեղի են ունենում հանդիպումներ, իսկ մյուս կողմից՝ փորձ է կատարվում շոշափել իրադրությունը ուժային մեթոդներով:
Հնարավոր է՝ այսօր նախապատրաստվում է հանդիպում կողմերի միջև: Եթե տեղի ունենա ինչ-որ հանդիպում Հայաստանի և Ադրբեջանի պաշտոնյաների միջև, միգուցե այդ դեպքում նոր էսկալացիան ավելի ուշ կլինի: Բայց ուզում եմ ճշտել, որ խոսքը ոչ թե պատերազմի, այլ էսկալացիայի մասին է: Գուցե տեսնենք այն, ինչ եղավ այս տարվա փետրվարին, մայիսին կամ նախորդ տարվա դեկտեմբերին:
– Նկատի ունեք նախագահների՞ հանդիպումը:
– Հնարավոր է՝ արտաքին գործերի նախարարների հանդիպում լինի, ոչ թե նախագահների:
– Վերջերս շատ են խոսում նոր պատերազմի հնարավորության մասին: Ի՞նչ կասեք այդ կանխատեսումների մասին:
– Գիտեք, ես միշտ կարդում եմ Միջազգային ճգնաժամային խմբի (ICG) զեկույցները, երևի 2006 թվականից: Կարդում, ուսումնասիրում եմ պրոֆեսիոնալ ձևով, և գրեթե բոլոր զեկույցներն էլ խոսում են նոր պատերազմի մասին: Հիպոթեզը, որի վրա հիմնվում է ICG-ն, այդպիսին է, և սա առաջին տարին չէ, այս զեկույցը առաջինը չէ, որտեղ նման կանխատեսում է արվում: Մի շարք փորձագետներ, ինչպես Թոմ դե Վաալը, Լոուրենս Բրոյերսը, խոսում են դրա մասին: Խոսքը հետևյալի մասին է, որ եթե չլինի դիվանագիտական կարգավորում, ապա պատերազմը անխուսափելի է: Ես կատեգորիկ կերպով համաձայն չեմ դրա հետ: «Ոչ պատերազմ, ոչ խաղաղություն» վիճակը շատ կոնֆլիկտների պարագայում տևում է տարիներ: Իրավիճակը Քաշմիրի շուրջ շարունակվում է 1947 թվականից, բայց այնտեղ պարտադիր կերպով պատերազմ չի լինում: Սրացումներ, լարվածություն լինում են, բայց հիմնախնդիրը չի լուծվում: Նույնը կարելի է ասել Կիպրոսի հիմնախնդրի մասին: Այնտեղ պատերազմ չկա, կարգավիճակի հարցը ևս լուծված չէ, թեև հունական Կիպրոսը միացել է Եվրամիությանը: Ուստի կարծում եմ, որ այլընտրանքը շատ ավելի լայն է: Իհարկե, պատերազմի վտանգ կա, բայց դա չի նշանակում, որ այն մեխանիկորեն իրացվելու է, և եթե այսօր հակամարտող կողմերը համաձայնության չհասնեն, վաղը պատերազմ կլինի, որովհետև պատերազմը նաև ենթադրում է մեծ ծախսեր անելու կողմերի պատրաստակամությունը: Այդ ծախսերն անխուսափելիորեն արտացոլվելու են երկու երկրների և հատկապես Ադրբեջանի ներքաղաքական կայունության վրա: Ինչո՞ւ եմ առանձնացնում Ադրբեջանը. որովհետև ստատուս քվոն ձեռնտու չէ Ադրբեջանին, նա գոհ չէ այս վիճակից: Հայաստանը քիչ թե շատ գոհ է, Ադրբեջանը՝ ոչ, նա ուզում է կոտրել ստատուս քվոն: Բայց նույնիսկ ապրիլյան պատերազմը ցույց տվեց, որ Ադրբեջանը պատրաստ չէ նոր պատերազմին, իսկ իրավիճակը սրել, արձագանքը ստուգել կարող է, ընդ որում՝ նա փորձում է ոչ միայն Հայաստանի, այլև միջնորդների արձագանքը: Մենք գիտենք, որ Միացյալ Նահանգները և Ռուսաստանը վատ հարաբերություններ ունեն, իսկ այստեղ՝ Ղարաբաղի հարցում, նրանք միասնաբար կարձագանքե՞ն, թե՞ ոչ: Կարելի է ստուգել դա: Այսպես է հարցին մոտենում Ադրբեջանը:
Շարունակությունը՝ այստեղ:
14:02
12:33
12:04
11:11
18:33
18:15
17:47
17:23
17:09
11:47
11:25
11:04
10:35
10:17
09:58
09:44
09:36
09:25
09:16
09:02
17:23 21.12.24
11:04 21.12.24
11:25 21.12.24
10:17 21.12.24
18:15 21.12.24
17:47 21.12.24
12:04 22.12.24
17:09 21.12.24
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | |||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | |
| 30 | 31 | ||||||
09:58
09:44
09:36
09:25
09:16
09:02
09:36
09:28
09:14
09:02
09:53
09:36
09:27
09:02
09:58
09:45
09:33
09:15
09:02
09:58
09:44
09:35
09:14
09:02
09:52
09:36
09:28
09:14
09:14
09:02
09:53
09:17
09:02
09:52
09:37
09:27
09:14
09:02
09:46
09:37
09:26
09:15
09:15
09:02
09:44
09:35
09:26
09:13
09:02
09:17
