ՀՀ արդարադատության նախարար Դավիթ Հարությունյանն «Արմենպրես» լրատվական գործակալությանը տված հարցազրույցում ներկայացրել է կոռուպցիայի կանխարգելմանն ուղղված քայլերը, պրոբացիայի համակարգում գրանցված արդյունքները, քրեակատարողական հիմնարկների վերանորոգման և կառուցման ուղղությամբ տարվող աշխատանքները, էլեկտրոնային նոր համակարգերի ներդրման ծրագրերը, ինչպես նաև մշակվող մի շարք օրենսդրական փաթեթների մանրամասները:
- Պարոն Հարությունյան, Հայաստանը վերջին տարիներին օրենսդրական դաշտում կոռուպցիայի կանխարգելմանը նպաստող բազմաթիվ օրենքներ է ընդունել: Կան արդյոք որոշակի արդյունքներ կոռուպցիայի դեմ պայքարի ոլորտում և ինչ կանխատեսումներ ունեք ապագայում` հաշվի առնելով ՀՀ վարչապետ Կարեն Կարապետյանի վերջին հանձնարարականը` մշակել նոր, հավակնոտ հակակոռուպցիոն ռազմավարություն:
- Վերջին մեկ տարվա ընթացքում կոռուպցիայի դեմ պայքարի շրջանակներում ևս հսկայական աշխատանք է կատարվել: Դեռևս 2016 թվականի դեկտեմբերին ընդունվել և 2017 թվականին հուլիսի 1-ից ուժի մեջ է մտել «ՀՀ քրեական օրենսգրքում լրացում կատարելու մասին» օրենքը, որի ընդունմամբ քրեականացվել է ապօրինի հարստացումը: 2017 թվականին հունիսի 9-ին ընդունվել է «Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովի մասին» օրենքի և հարակից օրենքներում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» օրենքների նախագծերի փաթեթը, որի համաձայն ՀՀ-ում առաջին անգամ ստեղծվելու է կոռուպցիայի կանխարգելման մարմին: Ի տարբերություն գործող հակակոռուպցիոն մարմինների՝ Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովն ունենալու է ինքնուրույն աշխատակազմ, ֆինանսավորվելու է ՀՀ պետական բյուջեից, օժտված է լինելու անկախության երաշխիքներով:
2017 թվականին հունիսի 9-ին ընդունված «Հանրային ծառայության մասին» ՀՀ օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» օրենքով ընդլայնվել է հայտարարագիր ներկայացնելու պարտականություն ունեցող պաշտոնատար անձանց շրջանակը (բոլոր դատախազները, ազգային անվտանգության մարմինների, հարկային, մաքսային ծառայությունների, քննչական կոմիտեի և հատուկ քննչական ծառայության քննիչները, Երևան քաղաքի վարչական շրջանների ղեկավարները, գնումների բողոքարկման խորհրդի անդամները), հստակեցվել է փոխկապակցված անձանց շրջանակը, ներդրվել է շահերի հայտարարագրման ինստիտուտը, ինչի արդյունքում բարձրանալու է հանրային հաշվետվողականությունը:
Բացի այդ, ներկայումս մշակվում է «Հանրային ծառայության մասին» ՀՀ նոր օրենքի նախագիծը, որի շրջանակներում ևս նախատեսվում է ներդնել մի շարք հակակոռուպցիոն կարգավորումներ, որոնք կնպաստեն կոռուպցիայի կանխարգելմանը:
2017 թվականի հունիսի 9-ին ընդունվել է «Ազդարարման համակարգի մասին» ՀՀ օրենքը և հարակից օրենքները, որի շրջանակներում սահմանվել են ազդարարների պաշտպանության երաշխիքների, ինչպես նաև գործուն կառուցակարգերի ներդրման դրույթներ (անանուն հաղորդում ներկայացնելու մեխանիզմ), ինչը կնպաստի հանրության մեջ կոռուպցիայի նկատմամբ հասարակական անհանդուրժողական վերաբերմունքի ձևավորմանը, կոռուպցիոն դեպքերի բացահայտմանը, կոռուպցիոն դեպքեր բացահայտող մարմինների գործունեության արդյունավետության բարձրացմանը: Բացի այդ, մշակվել են «Ազդարարման համակարգի մասին» ՀՀ օրենքից բխող ենթաօրենսդրական ակտերը, որոնք անհրաժեշտ նախադրյալներ են ստեղծելու գործնականում ազդարարների պաշտպանության և ազդարարման միասնական էլեկտրոնային հարթակի գործարկման համար:
Վերոնշյալ բոլոր նախագծերը բազմիցս քննարկվել են բոլոր շահագրգիռ կողմերի հետ և ընդունվել են կոնսենսուսի արդյունքում: Պետական մարմինների, քաղաքացիական հասարակության և միջազգային կազմակերպությունների դրական արձագանքը արդեն իսկ կարևոր գնահատական է կատարված բարեփոխումների համար: Կարծում եմ, օրենքների կիրառման փուլում առավել տեսանելի կդառնա դրանցով ամրագրված դրույթների արդյունավետությունը կոռուպցիայի դեմ պայքարի տեսանկյունից:
Այնուամենայնիվ, հարկ եմ համարում ընդգծել, որ Հայաստանում հակակոռուպցիոն պայքարում առաջընթաց արձանագրել են նաև գործընկեր միջազգային կազմակերպությունները: Օրինակ, Տնտեսական համագործակցության և զարգացման կազմակերպության (ՏՀԶԿ) Արևելյան Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի հակակոռուպցիոն ցանցի ստամբուլյան հակակոռուպցիոն գործողությունների ծրագրի գնահատման 3-րդ փուլի շրջանակներում Հայաստանին տրված 23 հանձնարարականներից 21-ի կատարման գործընթացում արձանագրվել է առաջընթաց, ընդ որում 5 հանձնարարականների առումով՝ նշանակալի առաջընթաց: Եվրոպայի Խորհրդի Կոռուպցիայի դեմ պայքարի պետությունների խմբի (ԳՐԵԿՈ) գնահատման 4-րդ փուլով Հայաստանին տրված 18 հանձնարարականներից 17-ով գրանցվել է առաջընթաց:
Ինչ վերաբերում է նոր հակակոռուպցիոն ռազմավարությանը, ապա դրա մշակման գործընթացը արդեն մեկնարկել է: Մշակման գործընթացում ներառված են ոչ միայն պետական մարմինները, այլ նաև քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչները, միջազգային փորձագետները:
Միաժամանակ, ՀՀ վարչապետի հանձնարարությամբ հանրապետական գործադիր մարմինները մշակում են հակակոռուպցիոն նոր ռազմավարության վերաբերյալ առաջարկություններ, որոնք կներկայացնեն ՀՀ արդարադատության նախարարություն: Արդարադատության նախարարությունը դիմել է քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչներին, որպեսզի վերջիններս նույնպես ներկայացնեն առաջարկություններ՝ նոր հակակոռուպցիոն ռազմավարության շրջանակներում ներառելու նպատակով: Լիահույս եմ, եմ, որ նոր ռազմավարությունը կլինի հավակնոտ՝ համապարփակ լուծումներ առաջարկելով առկա կոռուպցիոն խնդիրների համար, և միաժամանակ իրագործելի՝ հանրության համար տեսանելի, շոշափելի արդյունքներ արձանագրելու համար:
- Հայաստանում որոշ խնդիրներ կան քրեակատարողական հիմնարկների շենքային պայմանների հետ կապված: Արդարադատության նախարարությունն այս ուղղությամբ ի՞նչ քայլեր է ձեռնարկելու: Քրեակատարողական նոր հիմնարկի կառուցման ծրագրեր կա՞ն արդյոք:
- Քրեակատարողական համակարգում իրավիճակը բարելավելու, ինչպես նաև քրեական պատիժների նպատակային իրագործումն առավել արդյունավետ դարձնելու համար Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարության կողմից մշակվել և ՀՀ կառավարություն է ներկայացվել «ՀՀ քրեակատարողական համակարգում իրավիճակի բարելավման նպատակով 2018-2038 թվականների ռազմավարությանը և դրա իրականացման 2018-2038 թվականների միջոցառումների ծրագրին հավանություն տալու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարության արձանագրային որոշման նախագիծը, որով քրեակատարողական ոլորտին առնչվող առանձին միջոցառումներ են նախատեսվել, մասնավորապես՝ ըստ առաջնահերթության թիրախային ուղղություններից է քրեակատարողական հիմնարկների օպտիմալացմանն ու արդիականացմանը, անազատության մեջ գտնվող անձանց պահման պայմանների բարելավմանն ուղղված միջոցառումների իրականացումը:
«Քրեակատարողական հիմնարկների օպտիմալացում և արդիականացում» ուղղությամբ ռազմավարական նպատակները միտված են ՀՀ քրեակատարողական հիմնարկների շենքային և տեխնիկական հագեցվածության ապահովմանը, ենթակառուցվածքների զարգացմանը, որի արդյունքում անազատության մեջ գտնվող անձանց համար կապահովվեն միջազգային չափանիշներին համապատասխան պահման պայմաններ:
Նախատեսվում է շարունակական քայլեր ձեռնարկել ազատությունից զրկված անձանց ներպետական և միջազգային չափանիշներին համահունչ անձնական տարածությամբ ապահովելու ուղղությամբ: Խնդիրը դիտարկվել է ինչպես ազատությունից զրկված յուրաքանչյուր անձի՝ նվազագույն բնակելի տարածության, այնպես էլ մարդկային արժանապատվության հետ համատեղելի պայմաններով անձնական տարածության ապահովման տեսանկյունից: Ռազմավարությամբ նախատեսվել է վերանորոգվել քրեակատարողական հիմնարկներ և կառուցվել 2 նոր քրեակատարողական հիմնարկ:
Հարկ է նաև նշել, որ 2016-2017 թվականների ընթացքում ՀՀ արդարադատության նախարարության կողմից քայլեր ձեռնարկվեցին գերբնակեցման խնդիրը լուծելու ուղղությամբ, մասնավորապես՝ շահագործման հանձնելով «Արմավիր» քրեակատարողական հիմնարկի վեց մասնաշենքերը՝ 1240 լրակազմով, ինչը ստեղծել է ավելի մեծ թվով լրակազմ ունենալու հնարավորություն: Արդյունքում, ավելի քան 649 ազատությունից զրկված անձ, այդ թվում՝ ցմահ ազատազրկման դատապարտված 20 անձ տեղափոխվել են «Արմավիր» քրեակատարողական հիմնարկ:
Միաժամանակ, ՀՀ Արդարադատության նախարարությունը բազմաթիվ քայլեր է ձեռնարկել քրեակատարողական հիմնարկում բժշկական ծառայությունների արդիականացման ուղղությամբ, ինչպես նաև էներգախնայողության ծրագրի իրականացման կապակցությամբ: Մասնավորապես, ՀՀ արդարադատության նախարարության քրեակատարողական հիմնարկներում իրականացվող էներգախնայողության ծրագրի շրջանակներում քրեակատարողական բոլոր հիմնարկներն ապահովվել են անհրաժեշտ ջերմային և հիգիենիկ պայմանները՝ ջեռուցումը, կենցաղային տաք ջրի ապահովումը, իրականացվել է հիմնարկների պատերի և ծածկի ջերմամեկուսացումը, կառուցվել ու վերազինվել են գազատարները և կաթսայատները, ներքին և արտաքին ջերմային ցանցեր, արտաքին լուսատուները փոխարինվել են էներգաարդյունավետ լուսատուներով:
Վերջին տարիներին ՀՀ արդարադատության նախարարության քաղաքականության առանցքային ուղղություններից մեկն է հանդիսանում բանտային առողջապահության ոլորտում բարեփոխումների իրականացումը:
14:02
12:33
12:04
11:11
18:33
18:15
17:47
17:23
17:09
11:47
11:25
11:04
10:35
10:17
09:58
09:44
09:36
09:25
09:16
09:02
17:23 21.12.24
10:17 21.12.24
11:04 21.12.24
18:15 21.12.24
11:25 21.12.24
17:47 21.12.24
12:04 22.12.24
12:33 22.12.24
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | |||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | |
| 30 | 31 | ||||||
09:58
09:44
09:36
09:25
09:16
09:02
09:36
09:28
09:14
09:02
09:53
09:36
09:27
09:02
09:58
09:45
09:33
09:15
09:02
09:58
09:44
09:35
09:14
09:02
09:52
09:36
09:28
09:14
09:14
09:02
09:53
09:17
09:02
09:52
09:37
09:27
09:14
09:02
09:46
09:37
09:26
09:15
09:15
09:02
09:44
09:35
09:26
09:13
09:02
09:17
