Քառօրյա պատերազմի արդյունքում Ադրբեջանը ցույց տվեց, որ ի զորու է ռազմական ճանապարհով բեկում մտցնել 22-ամյա ստատուս քվոյի մեջ: Բաքվի թեկուզ չնչին հաջողությունները ռազմաճակատում (անկախ դրանց դիմաց վճարված գնից) շատ թանկ վաճառվեցին ներքին և արտաքին լսարանին: Վերսկսված պատերազմական գործողություններն ի ցույց դրեցին, որ հայկական կողմերը լուրջ խնդիրներ ունեն ռազմատեխնիկական ապահովման առումով: Թեև ռուս պաշտոնյաները պնդում են ռազմական հավասարակշռության գոյությունը, սակայն պատերզմը ցույց տվեց, որ առնվազն ռազմատեխնիկական բալանսը տարածաշրջանում խախտված է, և Ադրբեջանը շոշափելի առավելություն ունի հայկական կողմերի նկատմամբ: Իսկ երբ խախտվում է բալանսը, գալիս է ուժերի վերադասավորման ժամանակը:
Ակնհայտորեն ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացը դուրս է եկել Մինսկի խմբի ձևաչափից, այն այժմ ամբողջությամբ գտնվում է Ռուսաստանի վերահսկման տիրույթում: ԱՄՆ-ն և ԵՄ-ն, գոնե ժամանակավորապես, «ձեռքները լվացել են»` Պուտինին ազատորեն գործելու հնարավորություն տալով: Մոսկվայի գերնպատակը կարճաժամկետում Ադրբեջանին ԵՏՄ ինտեգրելն է և Թուրքիայի ու Արևմուտքի ազդեցության գոտուց դուրս բերելը, ինչի արդյունքում Ռուսաստանը կվերականգնի տարածաշրջանային գերտերության կորուսված հեղինակությունը: Իսկ այդ ճանապարհին պետք է բավարարել Բաքվի որոշակի քմահաճույքները:
● Որոնք են առաջարկվող լուծումները
Մոսկվան (Լավրովի այցելության ընթացքում և դրանից հետո) սկսելու է լրջագույն ճնշումներ գործադրել Հայաստանի վրա` մի կողմից հայտնի «փոխզիջումային» տարբերակները սեղանին դնելով և մյուս կողմից` ադրբեջանական սպառնալիքին մատնացույց անելով: Ստեղծված իրավիճակում հայաստանյան իշխանություններն ընտրելու են ոսկե միջինը` սկսելու են «լղոզման» գործընթացը, որը, թերևս, ամենալավն է ստացվում: Նման դեպքում բացառվում են հետևյալ երկու զարգացումները.
-Ծայրահեղ լուծումներից առաջինը` ակնհայտ զիջումների գնալը (տարածքների հանձնում) հայկական կողմերին համարժեք ոչինչ չի կարող փոխհատուցել, եթե իհարկե պատրաստ չեն ճանաչել ԼՂՀ անկախությունը: Գնալ զիջումների` փորձելով ներսում դա ներկայացնել որպես միակ խելամիտ տարբերակ (տարածքների հանձնում` ինչ-որ երաշխիքների դիմաց), կնշանակի իշխանությունների համար նախ վտանգի տակ դնել սեփական գոյությունը, և հետո` բանակցային հետագա գործընթացում Հայաստանին նետել առավել ոչ շահավետ դիրք, ինչպես նաև ստրատեգիական առումով թուլացնել Արցախի անվտանգությունը:
-Ծայրահեղ երկրորդ տարբերակը`բացառել որևէ զիջում, տարածքի հանձնում և մաքսիմալիստական հռետորաբանությամբ պատրաստվել մեծամասշտաբ պատերազմի, նույնպես իրատեսական չէ հայաստանյան իշխանությունների համար, որովհետև նման տոնով խոսելու արդյունքում բացառված կլինի ռուսական զենքով (այն էլ` ապառիկ) համալրում ստանալու հնարավորությունը: Ուզենք թե ոչ` ռուսական զենքին Հայաստանը այլընտրանք չունի: Այս տարբերակը թեև մեծ աջակցություն կգտնի հանրության շրջանում, սակայն խելամիտ լուծում չի լինի:
● Հայկական կողմի համար ամենաօպտիմալ լուծումը
Ենթադրյալ «լղոզված» գործընթացի էությունը կլինի հետևյալը. անվերապահորեն խոստանալ պահանջվող զիջումների իրականացում մոտակա ժամանակներում (անհրաժեշտ է շահել առնվազն 2 տարի` մինչև 2018թ-ի ապրիլ), ինչի դիմաց պահանջել համարժեք սպառազինություն, որը ռեալ հակակշիռ կդառնա ադրբեջանական զենքին և մի բան էլ ավել: Բացի դրանից պետք է պահանջել որոշակի միջոցներ այդ ժամանակահատվածում ենթադրյալ նոր սահմաններն ամրացնելու և ենթակառուցվածքներ կառուցելու համար: Բոլորն են գիտակցում, որ անվտանգության միակ իրական երաշխիքը զենքն է և ոչ թե խոստումները, իսկ հայկական կողմի զիջումների դիմաց պետք է վճարել: Այս դեպքում հայաստանյան իշխանություններից պահանջվելու է ահռելի քաղաքական կամք գործող 20-ամյա արատավոր ավանդույթները արմատախիլ անելու, խիստ սահմանափակ ժամանակահատվածում ուժերը վերադասավորելու և Հայակական բանակը ծնկած վիճակից ոտքի հանելու համար:
Եթե գործող իշխանության մոտ դա ստացվեց, ապա երկու տարի անց ձևավորվելիք նոր իշխանությունը բացառիկ հնարավորություն կունենա ինչպես ռազմաճակատում, այնպես էլ` բանակցային սեղանի շուրջ հանդես գալ հավասարը հավասարին սկզբունքով ու որ ամենակարևորն է` պահանջել վերանայել նախորդ համաձայնությունները: Հակառակ դեպքում հայկական կողմերը հայտնվելու են նույն կոտրած տաշտակի առաջ, ինչ որ այսօր են կանգնած:
11:09
10:36
10:28
10:21
10:12
09:56
09:45
09:33
09:23
09:16
09:09
09:00
20:25
20:03
17:59
17:43
17:29
17:14
16:58
16:43
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | ||
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | |
28 | 29 | 30 | 31 |
10:12
09:56
09:45
09:33
09:23
09:16
09:09
09:53
09:45
09:33
09:25
09:13
09:02
09:58
09:45
09:37
09:22
09:15
10:04
09:56
09:43
09:33
09:17
09:02
09:56
09:45
09:33
09:17
09:02
10:06
09:53
09:45
09:33
09:24
09:12
09:02
10:08
09:58
09:47
09:33
09:25
09:17
09:02
09:59
09:45
09:37
09:26
09:14
09:08
09:56