Հունվարի 28-ը Հայաստանի զինված ուժերի կազմավորման օրն է: Հայկական բանակի կազմավորման գործընթացը թեև սկսվել է 1988-ի փետրվարից՝ արցախյան շարժման առաջին օրերից, բայց պաշտոնապես հիմնադրվել է 1992 թվականի հունվարի 28-ին:
1992-ի հենց այս օրը պատմական որոշում ընդունվեց «Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության վերաբերյալ»՝ այդ կերպ հայտնելով ՀՀ ԶՈւ ստեղծման մասին:
Հայաստանի Հանրապետության զինված ուժերը կազմավորվել են բավականին բարդ ժամանակաշրջանում, երբ աշխարհաքաղաքական դաշտում Խորհրդային Միությունը ապրում էր իր գոյության վերջին ամիսները՝ փլուզման շրջանը, իսկ տարածաշրջանում սկսվել էր միջէթնիկական, տարածքային պատերազմ հայերի և ադրբեջանցիների միջև։
Զինված ուժերի կազմավորումն ու զարգացումը տեղի է ունեցել 3 ժամանակային փուլերով՝ 1-ը տևել է 1988–ի փետրվարից 1992 թ․–ի մայիս։ Այս ժամանակաշրջանում ղարաբաղյան շարժման ակտիվացման և հայ-ադրբեջանական հարաբերությունների ծայրաստիճան սրման պայմաններում Հայաստանի և Արցախի բնակչության ռազմական անվտանգության ապահովումը դարձավ ավելի քան հրատապ։
Երկրորդ փուլը տևել է 1992–ի հունիսից 1994–ի մայիս, որի ընթացքում Հայաստանի և Արցախի հանրապետությունները ենթարկվում էին Ադրբեջանի Հանրապետության ագրեսիայի թիրախում։
Երրորդ փուլ, որը սկսվել է 1994–ի հունիսից և շարունակվում է մինչ այսօր։ Այս ժամանակաշրջանում զգալի աշխատանքներ են իրականացվել բանակաշինության, զորքերի մարտունակության բարձրացման, կարգապահության ամրապնդման, սպայական ու ենթասպայական, ինչպես նաև պայմանագրային անձնակազմի պատրաստման ու վերապատրաստման, բանակ-հասարակություն հարաբերություններում առաջընթացի ապահովման ուղղությամբ։
Քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանի կարծիքով՝ հայկական բանակն իր ձևավորումից մինչ օրս կարողացել է լուծել երկու հիմնական խնդիր: Առաջինը, որ ՀՀ ԶՈւ-ն ինքնուրույն կարողանում է լուծել իր առջև դրված մարտական խնդիրները և հանդիսանում է անվտանգության երաշխավոր հայկական երկու պետությունների համար, ինչը Հայաստանի և Արցախի հանրապետություններին բավականին լուրջ ազդեցություն է տալիս տարածաշրջանում: Երկրորդ՝ հայկական բանակը դարձել է տարածաշրջանային անվտանգության համակարգի հիմքը՝ ոչ միայն Հայաստանի և Արցախի, այլ նաև ամբողջ Հարավային Կովկասում դա պահպանելու տեսակետից:
Ինչ վերաբերում է սպառազինության մասով ձեռքբերումներին, Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանը հիշեցրեց 2016–ի անկախության շքերթը, որի ժամանակ հայկական բանակը ցուցադրեց իր ժամանակակից տեխնիկան՝ սկսած հրթիռային միջոցներից, հեռահար հրթիռային համակարգերից՝ «Սմերչ», «Իսկանդեր», մինչև ՀՕՊ համակարգերը, որոնք լավագույնն են տարածաշրջանում:
«Միանշանակ է, որ ապրիլյան պատերազմը քննություն էր, որ մեր զինված ուժերը հաղթահարեցին և անցան զարգացման հաջորդ փուլին: Ոչ միայն նշված սպառազինության ձեռքբերումը, այլ նույն էլեկտրոնային հետախուզական տեխնոլոգիաների, հեռահար դիտարկման սարքավորումների ձեռքբերում և տեղադրումն էր կարևոր սահմանի ողջ երկայնքով: Այժմ էլեկտրոնային ռադիոհետախուզության միջոցների շնորհիվ հայ զինվորները կարողանում են հակառակորդի ԱԹՍ-ները չեզոքացնել: Ամեն ինչ խոսում է այն մասին, որ մեր բանակն իր սպառազինությունը փոխել է 21-րդ դարին համապատասխան պահանջներով»,- ասաց նա:
Քաղաքագետը կարևոր է համարում նաև այն փաստը, որ սարքավորումների ինչ-որ մի մասը արտադրվում է Հայաստանում: Ըստ նրա՝ սա բացի ռազմականից, նաև տնտեսական խնդիր է լուծում, և հնարավորություն է ստեղծում հետագայում Հայաստանի ռազմական արտադրանքը միջազգային շուկաներ արտահանելու:
Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանի խոսքով՝ այժմ տեղին չեն տարածաշրջանում սպառազինության բալանսի պահպանման մասին խոսակցությունները, չնայած նրան, որ Ադրբեջանը միլիարդավոր դոլարներ է ծախսում զինամթերքի ձեռքբերում համար:
«Կարևորն այն է, որ հավասարակշռությունը լիարժեք պահպանված է, դրա մասին խոսակցություններն ու մտահոգություններն այլևս ակտուալ չեն: Երկու երկրների բանակները տարբեր խնդիրներ են լուծում՝ Ադրբեջանը հարձակվողական, Հայաստանը՝ պաշտպանողական: Ոչ միայն բալանսը պահպանվում է, այլ հայկական ուժերը գերակշռություն ունեն: Մենք ավելի արդյունավետ զինատեսակներ ունենք մեր առջև դրված խնդիրները լուծելու համար»,- նկատեց նա:
Հայոց բանակի զարգացման գործընթացը ևս մեկ կարևոր հանգամանք է նաև բանակի արդիականացման 7-ամյա ծրագիրը, որը պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանը ներկայացրել է 2018 թ.-ի հունվարի 26-ին ՊՆ վարչական համալիրում կայացած նախարարին կից կոլեգիայի նիստի ժամանակ: Նախարարի խոսքով՝ ծրագիրը նախատեսում է «զինված ուժերը հասցնել նոր ու բացառիկ մակարդակի»։
Ծրագրում տեղ են գտել ինչպես սպառազինության, դիրքերի ամրացման, այնպես էլ ռազմական կրթությանը վերաբերող բարեփոխումներ: Առաջիկայում կվերակառուցվի և կվերազինվի Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական համալսարանը: Վիգեն Սարգսյանը խոսել է նաև պաշտպանական ոլորտին վերաբերող օրենսդրության ուղղությամբ կատարված աշխատանքներին:
Անդրադառնալով սոցիալական ծրագրերին՝ նախարարը չափազանց կարևորել էր բացառիկ թափանցիկության սկզբունքով գործող Զինծառայողների ապահովագրության հիմնադրամի գործունեության շարունակականությունը: Վիգեն Սարգսյանը խոսել է նաև առաջիկայում մեկնարկող սոցիալական նոր ու բացառիկ ծրագրի մասին, որը ենթադրում է բնակարանների ձեռքբերման հնարավորություն զինծառայողների համար՝ հիպոթեքային վարկավորման աննախադեպ պայմաններով:
Քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանը համոզված է, որ այս ծրագրի իրականացումը ապահովելու է հայկական բանակի թռիչքային զարգացումը, ինչպես հանձնարարել էր Նախագահ Սերժ Սարգսյանը:
«Նախագահ Սարգսյանը թռիչքաձև լուծումների մշակման անհրաժեշտության մասին էր խոսել: Բնականաբար, նման արդյունքների հասնելու համար լուծումները պետք է հեղափոխական լինեն: Եթե ապրիլյան պատերազմից հետո մեկնարկած բարեփոխումների աշխատանքի տեմպը պահպանվի, ավելի քան վստահ եմ, որ թռիչքային աճը կապահովվի: Համենայնդեպս, Նախագահ Սարգսյանը շատ իրատեսական խնդիրներ է դրել բանակի առջև»,- նշեց քաղաքագետը:
23:45
20:45
20:19
20:03
16:24
16:11
15:51
15:35
15:17
15:17
14:52
14:35
14:18
12:52
12:35
12:17
12:03
11:36
11:23
11:12
14:05 25.06.25
13:22 25.06.25
12:38 25.06.25
16:24 26.06.25
13:45 25.06.25
14:24 25.06.25
15:11 25.06.25
11:17 25.06.25
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | |||||||
2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | |
9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | |
16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | |
23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | |
30 |
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03