Արցախի Հանրապետության Մարտակերտի շրջանի Նոր Կարմիրավան գյուղի տարածքում վերսկսվել են հնագիտական արշավախմբի պեղումները։ «Պատմական միջավայրի պահպանության պետական ծառայություն» ՊՈԱԿ-ի գիտական աշխատանքների գծով փոխտնօրեն Նժդեհ Երանյանի փոխանցմամբ` Արցախի Հանրապետության կառավարության ֆինանսավորմամբ ամռանը պեղումները կշարունակվեն նաև Տիգրանակերտում:
ՊՈԱԿ-ից հայտնում են, որ ինչ այդ արշավախումբն աշխատում է Նոր Կարմիրավան գյուղի տարածքում հայտնաբերված մարդակերպ կոթողների շրջակա տարածքում:
Աղբյուրը հիշեցնում է, որ Արցախի մարդակերպ կոթողները հետազոտողների ուշադրությունն առաջին անգամ գրավել են դեռ անցած դարի 60-ական թվականներին: Այսօր արդեն հայտնի է ավելի քանի 30 նմանատիպ կոթող: Դրանք ուղղանկյուն տափակ երկայնական սալեր են, որոնց մարդու կերպ է տրվել: Այս կոթողները սփռված են հատկապես Արցախի Հանրապետության հյուսիս-արևելյան շրջաններում` Մարտակերտում, դրա շրջակայքում: Մարդակերպ կոթողները թվագրվում են մ.թ.ա. 8-6-րդ դարերով և ամենայն հավանականությամբ հանդիսանում են ռազմիկների կամ ռազմիկ-նախնիների գերեզմանակոթողներ, որոնք կանգնեցվել են դամբարանաբլուրների (կուրգանների) կամ հիմնահողային թաղումների վրա: Կոթողների շրջակայքում պեղումները սկսվել են 2016 թ․։
Արցախի հնագիտական արշավախումբը ղեկավարում է պ.գ.դ. պրոֆեսոր Համլետ Պետրոսյանը: Նոր Կարմիրավանում աշխատանքներն իրականացվում են հնագետ Նժդեհ Երանյանի գլխավորությամբ: Վերջինիս փոխանցմամբ Նոր Կարմիրավանում պեղումների ժամանակ հայտնաբերված մ.թ.ա. 1 հազարամյակով թվագրվող մարդակերպ քանդակները Արցախի այդ շարքի կոթողների լավագույն օրինակներն են։
Արցախի քարե մարդակերպ կոթողները երկրամասի նախաքրիստոնեական մշակույթի կարևոր օրինակներ են։ Դրանք հավանաբար կանգնեցվել են կոլեկտիվի որևէ անդամի մահվան դեպքում: Խոսքը մարդու մասին է, ով սոցիալական բարձր խավի է պատկանել: Այդ հուշարձանների հետազոտությունը, նրանց հստակ ժամանակագրությունը և էթնոմշակութային պատկանելության խնդիրների քննությունը ոչ միայն գիտական նշանակություն ունեն, այլև մերժում են ադրբեջանական կեղծարարությունը:
Պեղումներից հայտնաբերված գտածոները ուսումասիրումից ու վերականգնումից հետ կհանձնվեն Արցախի Հանրապետության «Պատմական միջավայրի պահպանության պետական ծառայություն» ՊՈԱԿ-ին, ապա` կցուցադրվեն Տիգրանակերտի և Տողի մելիքական ապարանքի թանգարաններում:
17:19
17:02
16:21
16:02
15:44
15:16
14:47
14:19
14:02
13:37
13:24
13:13
13:02
12:44
12:18
12:03
22:16
21:55
21:49
21:38
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | 3 | |||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03
