Lragir.am-ի զրուցակիցն է ՄԻԵԴ-ում հայ գերիների շահերը պաշտպանող փաստաբան Սիրանուշ Սահակյանը
Տիկին Սահակյան, հայ գերիների վերադարձի գործընթացը կարծես փակուղում է հայտնվել, ի՞նչ է տեղի ունենում
Պատճառները բազմագործոն են։ Այստեղ վստահորեն նշանակություն ունի բանակցողների ունակությունը, բանակցային դիրքը, ինչը ես պրոֆեսիոնալ չեմ գնահատում։ Բայց կան նաև արտաքին քաղաքական գործոններ՝ Ղարաբաղյան խնդրի հանգուցալուծումը հօգուտ Ադրբեջանի բխում է մի շարք կառույցների ու երկրների շահերից։ Թե Արևմուտքը, և թե արևելյան երկրներն այս պահին ունեն կենսական շահեր Ադրբեջանի հետ։ Եվ այդ երկրները ցանկանում են լավացնել հարաբերություններն Ադրբեջանի հետ՝ ի վնաս Հայաստանի, զիջումների ճանապարհով։ Եվ դրան նպաստում է նաև Հայաստանի թուլացած դիրքը՝ ներքաղաքական, տնտեսական և ռազմական առումով։ Այս պայմաններում զուգահեռ ընթանում են բանակցություններ։ Յուրաքանչյուրը ցանկանում է իր քավորությամբ ապահովել պրոադրբեջանական պրոյեկտների իրագործումը՝ մեր գործող իշխանությունների ձեռքով։ Եվ կա հարթակների մրցակցություն, բնականաբար, Արևմուտքը ցանկանում է, որ իր հովանավորությամբ լուծվի այս խնդիրը։ Ռուսաստան էլ փորձում է իր հսկողության ու ազդեցության ներքո վերցնել գործընթացը, և այս մրցակցությունը թույլ չի տալիս, որ հարցերն արագ կարգավորում ստանան։ Որքան մեծանում են գործընթացի դերակատարները, այնքան գործընթացը ծանրանում է։ Եվ քանի որ գերիների վերադարձը նաև կապված է այս քաղաքական օրակարգային խնդիրների հետ, որովհետև գերիները պատանդներ են, ովքեր պահվում են որպես երաշխիք՝ քաղաքական պահանջների վերջնական ու անվերապահ կատարման համար, խնդիրը չի լուծվում կամ տեղաշարժերը շատ չնչին ու աննկատ են։
ՄԻԵԴ-ի գործիքակազմն այս հարցում սպառվա՞ծ է այլևս։
ՄԻԵԴ-ում միանշանակ հնարավոր է հասնել արդյունքի, պարզապես գործընթացը ժամանակ է պահանջում։ Եվ հիմա էլ կոմունիկացիայի փուլ կա, այսինքն՝ չեմ կարող ասել, որ գործընթացը սառած է։ Ճիշտ հակառակը, բնականոն ընթանում է։ Ուղղակի իրավական գործընթացները ժամանակատար են, և Ադրբեջանը դա հասկանալով, պետք է փորձի մինչև հարցի իրավական լուծումը քաղաքական ճանապարհով հասնել առավելագույն օգուտների։ Վերջին տվյալներով՝ մենք Ադրբեջանում ունենք հաստատված 38 գերի, իսկ չհաստատված իրական թիվը 118 է։ Այսինքն՝ 118 գերեվարման դեպքերից միայն 38-ն է հաստատված, մնացած 80 անձինք, թեև եղել են Ադրբեջանում, սակայն նրանց գերեվարումը չի հաստատվում։ Եվ հաստատումների հարցում որևէ դրական տեղաշարժ չկա։
Միջազգային ի՞նչ հարթարկներ կարող է օգտագործել Հայաստանը, ինչը կպարտադրի, որ Բաքուն վերադարձնի հայ գերիներին։
Կա քաղաքական դաշտը, դա բանակցությունների սեղանն է։ Կա իրավական դաշտը՝ դատական ատյանները, և կան այս երկուսը զուգակցող հարթակներ։ Օրինակ՝ նույն ԵՄ-ն ու ԱՄՆ-ն ունեն պատժամիջոցների համակարգ, որի համար անհրաժեշտ են իրավական փաստեր՝ մարդու իրավունքների խախտումների, կոռուպցիոն վարքի վերաբերյալ, և պետք է լինի քաղաքական նպատակահարմարություն, որպեսզի պատժամիջոցներով ճնշեն պետությանը և դրա պաշտոնատար անձանց։ Մենք դրա կիրառությունը տեսել ենք տարբեր օրինակներով, մեզ ծանոթ են Բելառուսի, Ուկրաինայի օրինակները, բայց այդ պատժամիջոցները կիրառվել են նաև Չինաստանի, աֆրիկյան երկրների նկատմամբ։ Այսինքն՝ կա պատժամիջոցների կիրառման բավական հարուստ փորձ, որը մեծ գործիք է Արևմուտքի ձեռքին։ Այստեղ նրանք սինխրոնիզացված են աշխատում՝ ԵՄ, ԱՄՆ, Միացյալ Թագավորություն, Կանադա, բայց մենք տեսնում ենք, որ այդ գործիքները չեն գործադրվում Ադրբեջանի հետ հարաբերություններում։ Դրա համար նախ անհրաժեշտ է ճնշում թե հայկական իրավապաշտպան կառույցների, թե իշխանությունների կողմից, բայց նաև անհրաժեշտ են արտաքին նախադրյալներ, որպեսզի այն կիրառող պետություններն անտեսեն իրենց տնտեսական և այլ շահերը և գործեն հանուն արժեքների։ Մենք ունենք, եթե չասեմ անսահմանափակ, գոնե սոլիդ ապացուցողական բազա, որ Ադրբեջանը խրված է մարդու իրավունքների, պատերազմական հանցագործությունների մասշտաբային խախտումներում և նաև կոռուպցիոն գործընթացներում։ Եվ բոլոր փաստաթղթերն էլ, որոնք արտահոսեցին՝ կապված կոռուպցիոն հանցագործությունների հետ, ունեն անուններ, որոնք առնչվում են Ադրբեջանի պարագլուխներին։ Բայց այդ ցայտուն ապացույցների պարագայում մենք դեռևս արդյունք չունենք։ Բայց ես վստահ եմ, որ ժամանակի գործոնը ևս կարևոր է, մշտական գործընկերներ չկան, շահերը կփոփոխվեն, և որոշակի կրիտիկական կետերում արդարությունը կաշխատի նաև հայ գերիների համար։
10:00
09:42
09:14
15:15
13:55
13:04
12:35
12:03
16:02
15:33
15:15
18:18
18:04
17:55
17:35
17:02
16:24
16:15
16:13
16:09
| երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
| 1 | 2 | 3 | |||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
09:44
09:23
09:02
09:28
09:13
09:34
09:18
09:03
09:55
09:48
09:36
09:28
09:02
09:55
09:49
09:35
09:18
09:02
09:19
09:02
09:49
09:34
09:18
09:03
09:55
09:42
09:35
09:17
09:02
09:45
09:35
09:27
09:09
09:53
09:45
09:36
09:28
09:15
09:02
10:02
09:52
09:44
09:35
09:17
09:02
09:55
09:44
09:33
09:23
09:03
