Միացյալ Նահանգները եւ եվրոպական երկրները շարունակում են խոստանալ աջակցել Ուկրաինային եւ ամրապնդում են իրենց դաշինքը առաջադեմ զենքի եւ փողի պարբերական մատակարարումներով: Բայց, չնայած դրան, ոչ ԱՄՆ-ը, ոչ էլ ՆԱՏՕ-ի ռազմական կոալիցիայի մաս կազմող արեւմտաեվրոպական որեւէ երկիր իրականում չեն հայտարարել, որ պատերազմի մաս են կազմում, գրում է Conversation-ը։
«ԱՄՆ-ը Ուկրաինային տրամադրել է 17,6 միլիարդ դոլարի աջակցություն՝ անվտանգության ապահովման համար: Սակայն դժվար է հետեւել օտարերկրյա օգնությանը եւ տարբերակել կառավարությունների խոստացած գումարները եւ իրականում տրամադրված գումարները: Որոշ ոչ պաշտոնական գնահատականների համաձայն՝ 2022 թվականին Ուկրաինայի հանդեպ ԱՄՆ-ի ստանձնած պարտավորությունները շատ ավելին են եւ կազմում են 40 միլիարդ դոլար:
Միեւնույն ժամանակ, եվրոպական երկրները 2022 թվականին ընդհանուր առմամբ նվիրաբերել են մոտ 29 միլիարդ եվրո կամ ավելի քան 28,3 միլիոն դոլար՝ ֆինանսական եւ հումանիտար անվտանգության ապահովման համար՝ չհաշված լրացուցիչ օգնությունը ուկրաինացի փախստականներին:
Այս աջակցությունը թույլ է տվել Ուկրաինային հետ մղել ռուսական ներխուժումը։ Առանց արեւմտյան օգնության, սարքավորումների եւ ուսուցման, Ուկրաինան, ամենայն հավանականությամբ, արդեն պարտված կլիներ:
Որպես պատերազմի եւ ռազմական միջամտությունների ոլորտի մասնագետ՝ ես կարծում եմ, որ իրավիճակը Ուկրաինայում պրոքսի (միջնորդավորված) պատերազմի դասական դեպք է, որտեղ կողմնակի մարդիկ դաշնակիցներին տրամադրում են փող, զենք եւ այլ ձեւեր՝ առանց իրենց զինվորների կամ քաղաքացիական անձանց կյանքը վտանգելու։
Ավելի լավ պատկերացումն այն մասին, թե իրականում ինչ են իրենից ներկայացնում միջանկայալ պատերազմները, եւ ինչ նպատակի են դրանք ծառայում, օգտակար ենթատեքստ է տալիս ԱՄՆ-ի եւ ՆԱՏՕ-ի շարունակական ոչ պաշտոնական ներգրավվածությանը Ուկրաինայի պատերազմում:
Պրոքսի պատերազմները զինված հակամարտություններ են, որոնցում մի երկիր իր ռազմական անձնակազմից բացի այլ ռեսուրսներ է ուղարկում, ինչպիսիք են զենքերը, մարզիչները, խորհրդատուները, հետախուզական անօդաչու սարքերը, փողերը կամ նույնիսկ վարձկանները՝ աջակցելու մեկ այլ երկրի, որը կռվում է պատերազմում: Հաճախ դա արվում է քաղաքական նպատակի, օրինակ՝ մեկ այլ երկրում ռեժիմի փոփոխության հասնելու համար:
Պրոքսի պատերազմների մեծ մասում կառավարությունը փորձում է որոշել մեկ այլ երկրի պատերազմի արդյունքը: Օրինակ՝ ԱՄՆ-ը 1946-1954 թվականներին աջակցում էր Ֆրանսիային ինքնաթիռներով, մեքենաներով եւ զենքերով՝ Հնդկաչինի վրա վերահսկողությունը վերականգնելու համար: Վիետնամի պատերազմը սկսվեց ընդամենը մեկ տարի անց՝ 1955 թվականին։
Պրոքսի պատերազմները թույլ են տալիս կառավարություններին վնասել թշնամուն՝ առանց իրականում պատերազմ հայտարարելու կամ զորք ուղարկելու:
Իհարկե, ամեն կառավարություն չէ, որ հավասար հնարավորություն ունի ֆինանսապես աջակցելու այլ պատերազմներին։ Ահա թե ինչու գլոբալ հասանելիություն ունեցող համեմատաբար հզոր կառավարությունները, ինչպիսիք են ԱՄՆ-ը եւ Մեծ Բրիտանիան, հակված են հովանավորել պրոքսի պատերազմները:
Պրոքսի պատերազմները հատկապես օգտակար դարձան ԱՄՆ-ի եւ այլ խոշոր տերությունների համար Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո, քանի որ ՄԱԿ-ի 1945 թվականի կանոնադրությունն արգելում էր պատերազմը, բացառությամբ ինքնապաշտպանության դեպքերի:
Նրանք հայտնի են դարձել նաեւ այն պատճառով, որ ԱՄՆ-ը եւ Խորհրդային Միությունը միջուկային զենք ունեին սառը պատերազմի ժամանակ: Սա նշանակում էր, որ ցանկացած ուղղակի առճակատում ուներ սովորական պատերազմից միջուկային պատերազմի վերածվելու շատ մեծ ռիսկ:
Ե՛վ ԱՄՆ-ը, եւ՛ Խորհրդային Միությունը հովանավորում էին պրոքսի պատերազմներին այնպիսի վայրերում, ինչպիսին էր Անգոլան, որտեղ կոմունիզմը եւ նավթը գործոններ էին, Սալվադորը, որտեղ կոմունիզմի վերելքը նույնպես ԱՄՆ-ի մտահոգությունն էր 1970-ական եւ 1980-ական թվականներին: Այս միջամտությունը յուրաքանչյուր կառավարության համար միջոց էր վնասելու մյուսի շահերին՝ առանց հետագա ռազմական էսկալացիայի էական ռիսկի:
Պրոքսի պատերազմները կարող են նաեւ օգնել լեգիտիմացնել օտարերկրյա կառավարության օրինականության հաստատմանը: Եթե ԱՄՆ-ն ուղղակիորեն աջակցի մի կողմի քաղաքացիական պատերազմին փոքր երկրում, դա կարող է նմանվել խուլիգանության: Բայց եթե ԱՄՆ-ն պաշտպանի իր հանձնառությունը՝ ասելով, որ փորձում է հակազդել խոշոր արտաքին հակառակորդներին, ինչպիսիք են Խորհրդային Միությունը կամ Չինաստանը, ապա երրորդ երկրի գործերին միջամտությունը կարող է անհրաժեշտ եւ կենսական թվալ:
2022 թվականին Ուկրաինայի վրա Ռուսաստանի հարձակումը միջազգային պատերազմ է, սակայն ՆԱՏՕ-ն չի կարող ռիսկի դիմել Ռուսաստանի վրա ուղղակի հարձակմամբ, քանի որ Ռուսաստանը միջուկային զենք ունի եւ նաեւ ՄԱԿ Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամ է: Ռուսաստանը նույնպես դժվար թե լքի Ուկրաինան, քանի դեռ չի պարտվել մարտի դաշտում, ինչը Ուկրաինային դարձնում է իդեալական վստահված հաճախորդ, կամ առնվազն իդեալական ՆԱՏՕ-ի համար, բայց շատ թանկ՝ Ուկրաինայի եւ Ռուսաստանի համար մարդկային կյանքերի առումով:
Եթե ՆԱՏՕ-ին հաջողվի օգնել Ուկրաինային հաղթել Ռուսաստանին, ապա հզոր կառավարությունները, ամենայն հավանականությամբ, պրոքսի պատերազմները կդիտեն որպես օգտակար գործիք: Բայց եթե Ռուսաստանը անցնի ուղիղ հարձակման ՆԱՏՕ-ի երկրների վրա կամ օգտագործի միջուկային զենք Ուկրաինայում, ապա պրոքսի պատերազմները կարող են փոխարինվել ուղղակի առճակատմամբ եւ, համապատասխանաբար, երրորդ համաշխարհային պատերազմով: Հուսանք, որ դա տեղի չի ունենա»:
22:47
22:29
22:02
20:44
20:20
18:11
17:46
17:35
17:14
16:15
15:53
15:15
13:45
13:26
13:13
12:57
12:43
12:12
11:47
11:34
երկ | երք | չրք | հնգ | ուրբ | շբթ | կրկ | |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | ||
7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | |
14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | |
21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | |
28 | 29 | 30 | 31 |
09:53
09:44
09:35
09:25
09:12
09:01
09:45
09:32
09:23
09:15
09:02
10:06
09:53
09:46
09:35
09:24
09:13
09:01
09:25
09:14
09:02
09:58
09:45
09:34
09:26
09:13
09:02
09:02
09:45
09:35
09:27
09:12
09:01
09:45
09:34
09:26
09:14
09:02
10:05
09:53
09:45
09:34
09:26
09:13
09:01
09:56
09:34
09:26
09:15
09:02