«Լավաշի դիմանկաներ. հայկական հացը ֆոտոպատումներում». ցուցահանդես լավաշի դիմանկարներն էլ ավելի ճանաչելի դառրձնելու միտումով

25.04.23 | 13:40

Լավաշը հայկականի խորհրդանիշներից է և մեր ազգային խոհանոցում իր ուրույն տեղն ունի։ Ցորենի ալյուրից պատրաստվող անալի սպիտակ հացատեսակը հայերն ավելի քան երեք հազար տարի առաջ են բացահայտել։

Լավաշը թխում են թոնրում, և թոնրից դուրս եկող յուրաքանչյուր լավաշ իր տեսքն ու դիմագիծն ունի։ Տասնամյակների ընթացքում հացթուխները դրանց յուրօրինակ անվանումներ են տվել։

Մեզ համար ծանոթ ու անծանոթ լավաշներն իրենց դիմագծերովու անուններով հանրությանը ներկայացնելու և ճանաչելի դարձնելու նպատակով «Երեմյան Փրոջեքթս»-ը նախաձեռնել և իրականացրել է «Լավաշի դիմանկաներ. հայկական հացը ֆոտոպատումներում» խորագիրը կրող ցուցադրությունը։ Միջոցառումը տեղի է ունեցել ապրիլի 22-ին խորհրդանշական վայրում՝ «Լավաշ» ռեստորանում։

«Տասնամյակից ավել ամեն օր տեղացի և օտարերկյա հյուրերին մեր ռեստորաններում ներկայացնում ենք թոնրի լավաշի թխման գործընթացը, ինչը շատ կարևոր ենք համարում, քանի որ դա շատ գեղեցիկ ավանդույթ և արարողակարգ է։ Այս նախաձեռնությամբ մենք շարունակում ենք հայկական խոհանոցի ճանաչելիության բարձրացմանն ուղղված մեր նախաձեռնությունների շարքը՝ հավատարիմ մնալով հայկական հյուրընկալության ավանդույթների պահպանման մեր առաքելությանը։ Այս անգամ որոշեցինք անդրադառնալ հայկական լավաշին, հացարարման գործըթնացին։ Մեր փորձառու ու հմուտ հացթուխներ՝ տիկին Նվարդի, Գայանեի, Կարինեի և լուսանկարչի հետ միասին ստացանք լավաշի դիմանկարներ։ Հուսով ենք, որ նախագիծը կսիրվի»,- նշեց «Երեմյան Փրոջեքթս» ընկերության PR բաժնի ղեկավար Անահիտ Գևորգյանը։

Հացթուխի վարպետությամբ ու լուսանկարչի հմտությամբ՝ լավաշներից յուրաքանչյուրն իր ուրույն գույնը, ձևն ու բովանդակությունն են ստացել։ Որքան տաք է թոնիրը, և որքան հմուտ է հացթուխը, ըստ այդմ որոշվում է լավաշի դիմագիծը։ Օրինակ, թոնրի տաքանալուց հետո թխված առաջին լավաշին թեժաթուխ են ասում, գեղեցիկ լավաշին՝ ծաղիկ-ծաղիկ․․․ և այսպես՝ մոտ 20 տեսակ։

Միջոցառման հյուրերից ազգագրագետ Ռուզաննա Ծատուրյանն ընդգծեց. «Լավաշի տարբեր անվանումներն, իհարկե, խոսում են լավաշի՝ երկար տարիներ գոյություն ունեցած ավանդույթի մասին, որովհետև ինչը լավ են ճանաչում մարդիկ, այդ պարագայում անգամ մանրուքներին անուններ են տալիս»։

Լավաշի դիմանկարներից առանձնանում էր սրտիկ-լավաշի դիմանկարը, որի նկարագրությունում գրված է. «Լավաշ, որում ոչ միայն ներդրված է սեր և սիրտ, այև պատկերված է. հաճախ են թոնրից պատահաբար դուրս գալիս տարբեր պատկերներով լավաշներ. այս նկարում անակնկալ պատկերը սիրո խորհրդանիշ սիրտն է։

Իսկ «Երեմյան Փրոջեքթս» ընկերության հացթուխ Նվարդ Վարդանյանն էլ պատմեց, որ հացարարման գործում կարևորը հենց սերն է. «Սերը, հոգի դնելը ամենակարևոր գրավականն է, երբ դու հոգի ես դնում, սեր ես դնում քո արած աշխատանքի մեջ, արդյունքն էլ է լավ լինում։ Ու հասկանում ես, որ այդ դեպքում միայն լսում ես բարի խոսքեր, գովեստներ։ Այդ սերը հետադարձ փոխանցվում է մեզ»։

Նախաձեռնության հեղինակները նշեցին, որ սա առաջին ցուցադրությունն է, բայց այս նախագծի ցուցադրությունների նոր առիթներ անպայման կստեղծեն, որպեսզի հայկական հացի դիմանկարներն էլ ավելի ճանաչելի դառնան։