ARM | RUS |

Հայաստանի մոդեռնիստական գլուխգործոցը. «The Calvert Journal»

11.11.17 | 20:37

Հեղինակավոր «The Calvert Journal» ամսագիրը, որը մասնագիտացած է Արևելյան Եվրոպայի, Ռուսաստանի և Միջին Ասիայի մշակութային և պատմական ժառանգության նմուշների լուսաբանման մեջ, իր հերթական հոդվածում անդրադարձել է Սևանի գրողների միության տանը, շենքի պատմությանը, ներկայիս վիճակին ու ճակատագրին։

Հեղինակ Օուեն Հաթերլեյը նախ վկայակոչում է մեծանուն ռուս բանաստեղծ Օսիպ Մանդելշտամի և նրա տինկնոջ հուշերը շինության և դրա շուրջ ներդաշնակ բնության գեղեցկության մասին։ Հիշատակվում է Վասիլի Գրոսմանի ու ֆրանսիացի գրող Սիմոնա դը Բովուարի ավելի ուշ արված նոթերն ու տպավորությունները։




Նշվում է, թե վայրը, որտեղ ներկայումս գտնվում է գրողների հանգստյան տունը, ժամանակին եղել է կղզի` շրջապատված Սևանա լճի ջրերով, այնուհետ ջրային զանգվածի սակավության պատճառով, վերածվել է թերակղզու։ Թերակղզու բլրի վրա է տեղակայված 19-րդ դարի վանք` կառուցված նույն ժայռաքարերից, որոնցով շրջապատված է տարածքը։ Չնայած բարդ տեղանքին, 1932 թ-ին ճարտարապետներ Գևորգ Քոչարն ու Միքայել Մազմանյանը որոշում են նախագծել գրողների հանգստի տունը, տեղանքին համահունչ լուծումներ հաղորդելով շինությանը։

Շենքը կառուցված է խորհրդային մոդեռնիզմի ոճով և ժամանակին արժանացել է խորհրդային ավանգարդ ճարտարապետական դպրոցի ներկայացուցիչների դիմադրությանը, ովքեր հեղինակներին մեղադրում են ընդունված ճարտարապետական նորմերն աղավաղելու մեջ։

1937 թ-ին, երբ գրողների հանգստյան տունն արդեն ընդունում էր իր առաջին հյուրերին, Քոչարն ու Մազմանյանը ձերբակալվում ու աքսորվում են Նորիլսկ, որտեղից վերադառնում են միայն 15 տարի անց, Ստալինի մահից հետո։



Հեղինակը շարունակում է, թե գրողների շինության պատմության հաջորդ շրջափուլը սկսվում է 60-ականներին, երբ Քոչարը աքսորից վերադառնալուն պես սկսում է շենքի նոր մասնաշենքի նախագծումը։ Ուշ ավանգարդի լեզվամտածողությամբ նախագծված այս հատվածը համալրում է շենքը ևս մեկ տեռասայով` ճաշարանային շինությամբ, որի շրջանաձև հատվածը կառուցվում է մեկ սյան վրա, ներդաշնակորեն փոխկապակցվելով թե՛ հին շինությանը, թե միջավայրի հետ։ Բազմելով ափի ժայռաբեկորներին ու կախվելով լճի վրա, մասնաշենքը հիանալի տեսարան է բացում դեպի Սևանա լիճ։

60-ականներից սկսած, շինությունը դառնում է Խրյուշովյան դարաշրջանի մոդեռնիզիմի խորհրդանիշ, լուսանկարները տիրաժավորվում են ողջ միության կազմով, ընդգծելու հատկապես այն հանգամանքը, որ դրա հեղինակները ստալինյան ռեպրեսիաների զոհեր են եղել, ովքեր աքսորից վերադառնալուց հետո ավարտին են հասցրել շինությունը։

Նշվում է, թե շինությունը մինչ օրս պատկանում է գրողների միությանը, սակայն գտնվում է ոչ բարվոք վիճակում, խամրած է, հատկապես, մերձակայքում նորակառույց հանգստյան տների ֆոնին։ Այնուհանդերձ, այն շարունակում է մինչև օրս գերել զբոսաշրջիներին։

«Այն մնում է սովետական հաջողված ուտոպիստական նախագծերից մեկը, շքեղ չէ, սակայն իր ճարտարապետական լուծումներով, շրջակա միջավայրին ներդաշնակությամբ և դրանից բացվող տեսարանով դրախտային տեսք է ստանում», - գրում է հոդվածագիրը։

Պարբերականը վերջում անդրադառնում է «Գեթթի» հիմնադրամի (Getty Foundation) շինության վերաբերյալ մեթոդական և գիտական վերլուծության իրականցնելու նախաձեռնությանը, որը ղեկավարվելու է արվեստի քննադատների ազգային ասոցիացիայի նախագահ Ռուբեն Արևշատյանի կողմից։

Պարբերականի հետ զրույցում ճարտարապետ Սարհատ Պետրոսյանը նշել է, թե շինության արդիականացումը պետք է արդարացված լինի ու միտված լինի երկարաժամկետ շահագործմանը, որպեսզի հետագայում այն կրկին մոռացության չմատնվի։ Շինության կենտրոնում նախատեսված է կոնֆերանս դահլիճ և ռեստորան։

«Մինչ այս ծրագիրը կիրագործվի, այցելեք Սևան, կտեսնեք յուրօինակ մի երևույթ`էժան հյուրատուն, բազմած բլրին ու Սևանա լճին նայող, ներսում` ժամանակակից պատկերասրահ, սովետական ողբերգության ու ձեռքբերումների մի գործող թանգարան», - եզրափակում է հեղինակը։


«Աղետաբեր հարված հայ ժողովրդին». Մայր Աթոռը հայտարարություն է տարածել իշխանությունների մասին

«Աղետաբեր հարված հայ ժողովրդին». Մայր Աթոռը հայտարարություն է տարածել իշխանությունների...

19:21

Ուղիղ.Ազատություն քաղբանտարկյալ Սամվել Կարապետյանին. երթ՝ դեպի ԱԱԾ

Ուղիղ.Ազատություն քաղբանտարկյալ Սամվել Կարապետյանին. երթ՝ դեպի...

18:03

ՀՅԴ․ Ոստիկանությունը մեր անդամներին անօրինական կերպով հրավիրում է բաժիններ

ՀՅԴ․ Ոստիկանությունը մեր անդամներին անօրինական կերպով հրավիրում է...

17:32

Անհամբեր սպասում ենք ընդհանուր արժեքների և շահերի վրա հիմնված ՀՀ-ԱՄՆ ռազմավարական գործընկերության խորացմանը. ՀՀ ԱԳՆ

Անհամբեր սպասում ենք ընդհանուր արժեքների և շահերի վրա հիմնված ՀՀ-ԱՄՆ ռազմավարական գործընկերության...

12:45

հայցադիմումներ է ներկայացնում վիրավորանքների և զրպարտության դեպքերով

հայցադիմումներ է ներկայացնում վիրավորանքների և զրպարտության...

12:28

Ձերբակալվել է Վահագն Չախալյանը

Ձերբակալվել է Վահագն Չախալյանը

12:04

Աղազարյանը շիշ շպրտեց իրեն հայհոյած ՔՊ-ական Պարսիլյանի ուղղությամբ

Աղազարյանը շիշ շպրտեց իրեն հայհոյած ՔՊ-ական Պարսիլյանի...

12:27

Տրանսպորտային ապաշրջափակումը ՀՀ համար եղել և մնում է կարևոր առաջնահերթություն. ԱԳՆ խոսնակ

Տրանսպորտային ապաշրջափակումը ՀՀ համար եղել և մնում է կարևոր առաջնահերթություն. ԱԳՆ...

10:46

Էլեկտրաէներգիայի անջատումներ՝ Երևանի ու մարզերի մի շարք հասցեներում

Էլեկտրաէներգիայի անջատումներ՝ Երևանի ու մարզերի մի շարք...

10:31

Հրդեհ՝ Հաղթանակ թաղամասում․ տան ներսում հայտնաբերել են երեք քաղաքացու դի

Հրդեհ՝ Հաղթանակ թաղամասում․ տան ներսում հայտնաբերել են երեք քաղաքացու...

10:10

ԱԺ-ն արտահերթ նիստ կգումարի. կքննարկեն բռնության ճանապարհով պետական իշխանությանը տիրանալու անթույլատրելիությունն ու ժողովրդավարության պաշտպանությունը

ԱԺ-ն արտահերթ նիստ կգումարի. կքննարկեն բռնության ճանապարհով պետական իշխանությանը տիրանալու...

16:56

Սամվել Կարապետյանին պատկանող «Տաշիր» ընկերությունների խմբի երևանյան գրասենյակում խուզարկություններ են ընթանում

Սամվել Կարապետյանին պատկանող «Տաշիր» ընկերությունների խմբի երևանյան գրասենյակում...

11:58

ԱԺ-ն առաջին ընթերցմամբ ընդունեց ՀԷՑ-ն ազգայնացնելու մասին օրենքի նախագիծը

ԱԺ-ն առաջին ընթերցմամբ ընդունեց ՀԷՑ-ն ազգայնացնելու մասին օրենքի...

11:50

ՀԷՑ-ը օրինական սեփականատիրոջից խլելը հանգեցնելու է էլեկտրամատակարարման համակարգի ապակայունացման, էլեկտրաէներգիայի սակագների թանկացման․ Հայտարարություն

ՀԷՑ-ը օրինական սեփականատիրոջից խլելը հանգեցնելու է էլեկտրամատակարարման համակարգի ապակայունացման,...

17:41

Հայկական Կարմիր խաչը դատապարտում է առաքելություն իրականացնող անձանց հանդեպ բռնությունը

Հայկական Կարմիր խաչը դատապարտում է առաքելություն իրականացնող անձանց հանդեպ...

16:27

Արթուր Սարգսյանին պատգամավորական անձեռնմխելիությունից զրկելու հարցով Աննա Վարդապետյանը կգնա Ազգային ժողով

Արթուր Սարգսյանին պատգամավորական անձեռնմխելիությունից զրկելու հարցով Աննա Վարդապետյանը կգնա...

16:02

Արթուր Սարգսյանին պատգամավորական անձեռնմխելիությունից զրկելու հարցով Աննա Վարդապետյանը կգնա Ազգային ժողով

Արթուր Սարգսյանին պատգամավորական անձեռնմխելիությունից զրկելու հարցով Աննա Վարդապետյանը կգնա...

16:02

2025թ. 1-ին կիսամյակում պետական բյուջեի հարկային եկամուտներն ու տուրքերը ծրագրվածի նկատմամբ գերակատարվել են 6.5 մլրդ դրամով. Փաշինյան

2025թ. 1-ին կիսամյակում պետական բյուջեի հարկային եկամուտներն ու տուրքերը ծրագրվածի նկատմամբ...

13:33

Հարցը վաղուց արդեն ՀԷՑ-ի շուրջ չէ․ ավելի խորքային Է՝ ի՞նչ է պետությունը, ո՞ւմ է ծառայում. Անանյան

Հարցը վաղուց արդեն ՀԷՑ-ի շուրջ չէ․ ավելի խորքային Է՝ ի՞նչ է պետությունը, ո՞ւմ է ծառայում....

11:54

Շնորհավորում եմ պարոն Օհանյանին՝ ծննդյան կապակցությամբ. նրա բժշկի թղթերն անընդհանտ հարգելի չեմ կարող համարել. Սիմոնյան

Շնորհավորում եմ պարոն Օհանյանին՝ ծննդյան կապակցությամբ. նրա բժշկի թղթերն անընդհանտ հարգելի չեմ...

11:45

RIOmall
Artioli
երկերքչրքհնգուրբշբթկրկ
123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
28293031

Հայկական մամուլ

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ն հավաքում է տեղեկություններ մի խումբ հոգևորականների վերաբերյալ

«Ժողովուրդ». ՔՊ-ն հավաքում է տեղեկություններ մի խումբ հոգևորականների...

09:44

«Ժողովուրդ». Արարատ Միրզոյանը արտոնյալ է ՔՊ թիմում, բայց հետ քաշված

«Ժողովուրդ». Արարատ Միրզոյանը արտոնյալ է ՔՊ թիմում, բայց հետ...

09:23

«Փաստ». Կյանքը «լավացել է», իսկ ժողովուրդը դա ամենևին չի զգում

«Փաստ». Կյանքը «լավացել է», իսկ ժողովուրդը դա ամենևին չի...

09:02

«Ժողովուրդ». Ռեկտորի շրջանակը փորձում է պարզել` ով է «ներկայացրել» իրավիճակը

«Ժողովուրդ». Ռեկտորի շրջանակը փորձում է պարզել` ով է «ներկայացրել»...

09:28

«Ժողովուրդ». Դատական նիստերը հետաձգում են, որ վաղեմության ժամկետով Ջալալ Հարությունյանին ազատեն պատասխանատվությունից

«Ժողովուրդ». Դատական նիստերը հետաձգում են, որ վաղեմության ժամկետով Ջալալ Հարությունյանին ազատեն...

09:13

«Փաստ». Մոպեդները կդառնան պարտադիր ապահովագրման ենթակա տրանսպորտային միջոց. նախագիծ

«Փաստ». Մոպեդները կդառնան պարտադիր ապահովագրման ենթակա տրանսպորտային միջոց....

09:34

«Հրապարակ». Չի մերժում, բայց համոզում է

«Հրապարակ». Չի մերժում, բայց համոզում է

09:18

«Փաստ». Իսկ այլ երկրներում հնարավո՞ր է հարսանիք օպերային թատրոնում կամ մարզադաշտում

«Փաստ». Իսկ այլ երկրներում հնարավո՞ր է հարսանիք օպերային թատրոնում կամ...

09:03

«Իրավունք». ՔՊ-ում երեկ թեժ է եղել. ՔՊ-ական կանայք, կոնկրետ «դեբոշ են» սարքել

«Իրավունք». ՔՊ-ում երեկ թեժ է եղել. ՔՊ-ական կանայք, կոնկրետ «դեբոշ են»...

09:55

«Փաստ». Սյունիքի մարզի չորս դպրոց միաձուլվում է

«Փաստ». Սյունիքի մարզի չորս դպրոց միաձուլվում է

09:48

«Իրավունք». ՔԿ–ից 590 հազար դոլար հափշտակողը նախարարի կուրսեցի՞ն է

«Իրավունք». ՔԿ–ից 590 հազար դոլար հափշտակողը նախարարի կուրսեցի՞ն...

09:36

«Ժողովուրդ». Ինչ է կատարվում իրավապահ համակարգում. պատգամավորը 1 տոննա կոկաինը տեսնելու գրություն է ուղարկել ՔԿ

«Ժողովուրդ». Ինչ է կատարվում իրավապահ համակարգում. պատգամավորը 1 տոննա կոկաինը տեսնելու գրություն...

09:28

«Փաստ». Փաշինյանի տեսլականը՝ չզինվել և չդիմադրել Ադրբեջանի ագրեսիային

«Փաստ». Փաշինյանի տեսլականը՝ չզինվել և չդիմադրել Ադրբեջանի...

09:02

«Փաստ». Օխլոկրատիայի հետևանքը... օդիոզ իշխանություն

«Փաստ». Օխլոկրատիայի հետևանքը... օդիոզ իշխանություն

09:55

«Փաստ». Նորից շարունակում են հարվածել բանակի հիմքերին

«Փաստ». Նորից շարունակում են հարվածել բանակի հիմքերին

09:49

«Ժողովուրդ». ՊԲ նախկին հրամանատարին տեղափոխել են Վարդաշենի մեկուսարան. քրեական գործը դատարանում է

«Ժողովուրդ». ՊԲ նախկին հրամանատարին տեղափոխել են Վարդաշենի մեկուսարան. քրեական գործը դատարանում...

09:35

«Հրապարակ». Հավաքների «մասսովկա» ՔՊ–ականներն են ապահովում

«Հրապարակ». Հավաքների «մասսովկա» ՔՊ–ականներն են...

09:18

«Փաստ». Իրան-Հայաստան դաշինքը կփոխի ստատուս-քվոն Հարավային Կովկասում

«Փաստ». Իրան-Հայաստան դաշինքը կփոխի ստատուս-քվոն Հարավային...

09:02

«Ժողովուրդ». 71 քաղաքացի վճարել է 15 մլն դրամ՝ պարտադիր զինվորական ծառայություն չանցնելու համար. թվեր

«Ժողովուրդ». 71 քաղաքացի վճարել է 15 մլն դրամ՝ պարտադիր զինվորական ծառայություն չանցնելու համար....

09:19

«Հրապարակ». «Զենքը դրել են գլխիս, ասել՝ դիր»

«Հրապարակ». «Զենքը դրել են գլխիս, ասել՝ դիր»

09:02

«Փաստ». Ճշգրտումներ զինծառայողների և նրանց ընտանիքների անդամների ամենամսյա պարգևավճարի վճարման կարգում

«Փաստ». Ճշգրտումներ զինծառայողների և նրանց ընտանիքների անդամների ամենամսյա պարգևավճարի վճարման...

09:49

«Փաստ». Բյուջեի միջոցներով համերգ՝ «ընտրյալների» համա՞ր

«Փաստ». Բյուջեի միջոցներով համերգ՝ «ընտրյալների»...

09:34

«Հրապարակ». Կնոջ թիկունքում քարոզարշավն ու ուղեկցող շրջիկ տգետները

«Հրապարակ». Կնոջ թիկունքում քարոզարշավն ու ուղեկցող շրջիկ...

09:18

«Ժողովուրդ». «Հեռացման իրավունքները». վիրավորանք, զրպարտություն պարունակող լրագրողական աշխատանքները կջնջվեն համացանցից

«Ժողովուրդ». «Հեռացման իրավունքները». վիրավորանք, զրպարտություն պարունակող լրագրողական...

09:03

«Ժողովուրդ». ՀՀ զբոսաշրջության ոլորտը նպատակ ունկ 20% աճ գրանցել, սակայն 2025-ի առաջին եռամսյակում 9.6%-ով նվազել է

«Ժողովուրդ». ՀՀ զբոսաշրջության ոլորտը նպատակ ունկ 20% աճ գրանցել, սակայն 2025-ի առաջին...

09:55

«Հրապարակ». Հրահանգ է իջել, որ ուղերձներում նպատակահարմար չէ անդրադառնալ Շուշիի ազատագրմանը

«Հրապարակ». Հրահանգ է իջել, որ ուղերձներում նպատակահարմար չէ անդրադառնալ Շուշիի...

09:42

«Հրապարակ». Կրակն են ընկել «ապօրինի գույքի» ձեռը

«Հրապարակ». Կրակն են ընկել «ապօրինի գույքի» ձեռը

09:35

«Հրապարակ». Արցախի նախագահի թեկնածուների փնտրտուք է

«Հրապարակ». Արցախի նախագահի թեկնածուների փնտրտուք է

09:17

«Ժողովուրդ». 34 մլն դրամ ջազի միջազգային օրվա առթիվ. որքան գումար է ծախսվել միջոցառման համար եւ ինչպես

«Ժողովուրդ». 34 մլն դրամ ջազի միջազգային օրվա առթիվ. որքան գումար է ծախսվել միջոցառման համար եւ...

09:02

Շուշիի ազատագրման տարեդարձը մսխված է, սակայն ոչինչ անվերադարձ կորսված չէ. Սերժ Սարգսյան

Շուշիի ազատագրման տարեդարձը մսխված է, սակայն ոչինչ անվերադարձ կորսված չէ. Սերժ...

09:45

«Ժողովուրդ». Փաշինյանը նպատակ ունի վերից վար փոխել ՔՊ վարչությունը

«Ժողովուրդ». Փաշինյանը նպատակ ունի վերից վար փոխել ՔՊ...

09:35

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանի ախրանան կրկին դեսանտ է իջեցրել Սյունիքում

«Հրապարակ». Նիկոլ Փաշինյանի ախրանան կրկին դեսանտ է իջեցրել...

09:27

«Հրապարակ». ՄԱՊ–ի Ալիկի գործարանում կադրային ջարդ է

«Հրապարակ». ՄԱՊ–ի Ալիկի գործարանում կադրային ջարդ է

09:09

«Փաստ». Կառավարության որոշումը դեռ չկա, բայց «պրոցեսները» գնում են

«Փաստ». Կառավարության որոշումը դեռ չկա, բայց «պրոցեսները» գնում...

09:53

«Ժողովուրդ». Սամվել Շահրամանյանի թիմը չի պատրաստվում «զիջել դիրքերը». ընտրությունները կարող են կուլմինացիոն լինել

«Ժողովուրդ». Սամվել Շահրամանյանի թիմը չի պատրաստվում «զիջել դիրքերը». ընտրությունները կարող են...

09:45

«Փաստ». Գիշերներն ինչո՞ւ են ջուրն անջատում

«Փաստ». Գիշերներն ինչո՞ւ են ջուրն անջատում

09:36

«Հրապարակ». ՔՊ-ական կանայք թեժ մրցակցության մեջ են

«Հրապարակ». ՔՊ-ական կանայք թեժ մրցակցության մեջ են

09:28

«Ժողովուրդ». Ուղիղ սպառնալիքներ, քննարկում իրավապահ համակարգում. թիրախում «Հայաստան» խմբակցության երկու պատգամավորներ են

«Ժողովուրդ». Ուղիղ սպառնալիքներ, քննարկում իրավապահ համակարգում. թիրախում «Հայաստան» խմբակցության...

09:15

«Հրապարակ». Դատել են Հայկ Սարգսյանին ու Դիանա Գասպարյանին

«Հրապարակ». Դատել են Հայկ Սարգսյանին ու Դիանա...

09:02

Ո՞վ կընտրվի ԲԴԽ անդամ.ԱԺ նիստն` ուղիղ

Ո՞վ կընտրվի ԲԴԽ անդամ.ԱԺ նիստն` ուղիղ

10:02

«Հրապարակ». ԱԺ-ում ծնունդ էին նշում ե՛ւ իշխանականները, ե՛ւ ընդդիմադիրները

«Հրապարակ». ԱԺ-ում ծնունդ էին նշում ե՛ւ իշխանականները, ե՛ւ...

09:52

«Իրավունք». Փաշինյանը Ավինյանին հրահանգել է ոչ մի դեպքում Նոր Նորքի թաղապետին չկպնել

«Իրավունք». Փաշինյանը Ավինյանին հրահանգել է ոչ մի դեպքում Նոր Նորքի թաղապետին...

09:44

«Հրապարակ». Գյումրիում իշխանությունը խլելու օպերացիաներ են սկսել

«Հրապարակ». Գյումրիում իշխանությունը խլելու օպերացիաներ են...

09:35

«Ժողովուրդ». 6 գնում 1 օրում՝ Մարտունու մշակույթի տան համար. քաղաքապետ Հովեյանի կասկածելի գործարքները

«Ժողովուրդ». 6 գնում 1 օրում՝ Մարտունու մշակույթի տան համար. քաղաքապետ Հովեյանի կասկածելի...

09:17

«Ժողովուրդ». Ինչու է Նարեկ Գրիգորյանն իր աղջկա անունը Սմայլիկ դրել եւ բողոքում ԱԺ ամբիոնից

«Ժողովուրդ». Ինչու է Նարեկ Գրիգորյանն իր աղջկա անունը Սմայլիկ դրել եւ բողոքում ԱԺ...

09:02

«Ժողովուրդ». Միջնորդել են հրթիռները նորից փորձաքննության ենթարկել

«Ժողովուրդ». Միջնորդել են հրթիռները նորից փորձաքննության...

09:55

«Փաստ». Ավելի քան 2,5 մլն դիտում. ո՞րն է Ռոբերտ Քոչարյանի ֆենոմենը

«Փաստ». Ավելի քան 2,5 մլն դիտում. ո՞րն է Ռոբերտ Քոչարյանի...

09:44

«Հրապարակ». Փաշինյանի վիճակն ավելի է բարդացել

«Հրապարակ». Փաշինյանի վիճակն ավելի է բարդացել

09:33

«Հրապարակ». Չգիտեն՝ ինչ անեն Փաշինյանի հետ

«Հրապարակ». Չգիտեն՝ ինչ անեն Փաշինյանի հետ

09:23

«Փաստ». Ասում են՝ մենք հզոր ենք, տեսեք՝ էսա ինչ ենք անում, իսկ ընտրություններում էլի նույն արդյունքն է

«Փաստ». Ասում են՝ մենք հզոր ենք, տեսեք՝ էսա ինչ ենք անում, իսկ ընտրություններում էլի նույն...

09:03