Շախով-շուխով, առաջ դեպի քաղաքական գժանոց

10.12.16 | 09:39

«Փաստ»-ի հյուրն է «Նոր ժամանակներ» կուսակցության նախագահ Արամ Կարապետյանը

– Պարոն Կարապետյան, մեր կառավարությունն այսօր սկսե՞լ է բարեփոխումների այն շղթան, որը կհանգեցնի տնտեսական իրական արդյունքների:

– Ոչ: Այն ամենը, ինչ անում է կառավարությունը, այսպես կոչված բարեփոխումների շրջանակում, կլասիկա է: Դա հետևյալն է` ծախսերը կրճատում ես, մուտքերն ամեն գնով ավելացնում ես: Այս իրավիճակում Հայաստանի տնտեսությունը շտկել, իմ կարծիքով, անհնար է:

– Դա գուցե արվում է մեր երկրի ճգնաժամային իրավիճակից ելնելո՞վ: Թե՞ մենք այլ ելք ունենք:

– Ճգնաժամ, թե ոչ ճգնաժամ, կապ չունի: Տնտեսագիտության առաջին կուրսի ուսանողն էլ գիտի. եթե վիճակը ծանր է, և չենք ուզում ավելացնել բյուջեի դեֆիցիտը, ծախսերն ենք կրճատում, համակարգի ուռճացած մասն ենք կրճատում, աշխատատեղերն ենք կրճատում:

– Բայց դա ո՞ւր կհասցնի:

– Բանն էլ այն է, որ հասկանալի չէ նրանց ստրատեգիան: Իսկ տնտեսությունը նաև ստրատեգիա է, այն է` ինչպե՞ս ենք մենք ուզում այս վիճակից դուրս գալ:
Բոլորը միաբերան նույնն են ասում` նավթ չունենք, գազ չունենք, էս չունենք, էն չունենք: Դա նորություն չէ: Երեք տարեկան երեխան էլ գիտի, որ մենք նավթ չունենք, իսկ Ադրբեջանն ունի: Բայց հարցն այն է, թե մենք ի՞նչ ենք այս իրավիճակում անելու, ինչպե՞ս ենք այն ուղղելու: Արդյունաբերությո՞ւնն ենք զարգացնելու, գյուղատնտեսությո՞ւնն ենք առաջ մղելու:

Ի դեպ, վերջինս փորձեց անել Հովիկ Աբրահամյանը: Բայց հիմա տեսնում ենք, որ բան դուրս չեկավ. գյուղատնտեսական ապրանքների արտահանման թվերը գահավիժում են:
Կամ ասում են ստեղծենք ներդրումային հիմնադրամ, որպեսզի ներդրումներն ավելացնենք: Մինչդեռ Հայաստանը` փոքր շուկա, պատերազմական գոտում գտնվող շուկա. ո՞նց են դա անելու: Երբ այսօր աշխարհը մեկուսացման է գնում:

– Ո՞րն է ստրատեգիան` պատասխանեք այս հարցին: Կառավարությունն առաջին հերթին ստրատեգիա ու ծրագիր է և հետո միայն գործողություններ:

– Այդ հարցերի պատասխանը գուցե տա Ռազմավարական նախաձեռնությունների կենտրո՞նը, որը փորձում է հիմնել կառավարությունը:

– Միգուցե: Բայց ելնելով նրանից, որ ես մի քանի երկրների ռազմավարական կենտրոնների փորձագետ եմ եղել, կարող եմ մի բան ասել` այն տնտեսական միտքը, որ տեսնում եմ այստեղ, հույս չի ներշնչում, թե խնդիրը կլուծվի: Չնայած, գուցե կան մարդիկ, որոնց ես չե՞մ ճանաչում…

– Համենայն դեպս վարչապետը սկզբնական շրջանում խոսում էր ոչ ստանդարտ քայլերի մասին: Ասում էր, որ մի քիչ պետք է գիժ լինենք: Դուք հիմա տեսնու՞մ եք այդ գժությունը:

– Ոչ: Ես սկզբում ասացի. այն, ինչ այսօր երկրում արվում է, կլասիկա է: Նա սկզբից ճիշտ էր ասում: Իրոք, այդպես է` Հայաստանն այս իրավիճակից կարելի է հանել ոչ ստանդարտ, ասիմետրիկ քայլերով: Եվ առաջին հերթին` քաղաքական ասիմետրիկ քայլերով: Մինչդեռ, ինչպես տեսանք, բոլորին տարավ դարձրեց հանրապետական: Առաջինը ես էի ասել` ինչպե՞ս կարող է կոալիցիոն կառավարության ժամանակ վարչապետն անկուսակցական լինել:

– Լավ, վարչապետը մտավ կուսակցության մեջ, հասկանալի էր, բայց այդ 7000 հոգու մտնե՞լն ինչ էր, ինչի՞ համար էր: Այդ աղմուկը, այդ բարձրագոչ խոսակցությունները… Դա օգո՞ւտ էր, վնա՞ս էր…

– Ո՞նց թե ինչի համար էր: Դա էլ է հասկանալի, դա էլ է կլասիկա: Փիառ քաղաքագիտության սովորական գործիքներից էր:
Հետապնդում էր երեք նպատակ: Առաջին` ցույց տալու, որ Կարեն Կարապետյանը կուսակցության մեջ որոշակի տեսակարար կշիռ ունի: Ոչ թե պարզապես ինքը մտել է այդ կուսակցության մեջ, այլև իր հետ տարել է մի մեծ բազմություն:
Երկրորդ` տեսակարար կշիռը բարձրացնելուց հետո սա նաև համապատասխան ակտ էր, որ ապագա կուսակցական գործընթացների մեջ դերակատարություն պետք է ունենան երկու Կարեն Կարապետյանները:
Եվ երրորդ խնդիրը` ընտրությունների ժամանակ, բնականաբար մինչ այդ Հայաստանի վիճակը չի լավանալու, եթե հանրապետականը ստացավ 50 և ավելի տոկոս ձայն, բանական մարդիկ հարց կտան. երկիրը հասցրել եք այսքան վատ վիճակի, այդ ինչպե՞ս եղավ, որ այսքան ձայն ստացաք:

Նրանք էլ կպատասխանեն, թե գազի գինն ենք իջեցրել, էլեկտրաէներգիայի գինն ենք իջեցրել, այսքան մարդ մտավ կուսակցության մեջ. իրենց ընտանիքներով մեզ են ձայն տվել: Մի խոսքով հիմքեր են ստեղծում իրենց «հաղթանակը» հիմնավորելու համար:

– Բայց մի քիչ պրիմիտիվ չէ՞ այս ամենը, երբ մեր հասարակությունը մինչև ուղն ու ծուծը գիտի և՛ հանրապետականներին, և՛ քաջատեղյակ է հանրապետականացման մեխանիզմներին:

– Ճիշտ եք, պրիմիտիվ է: Բայց հենց դա է հետաքրքիրը: Տեսեք` արդեն որերորդ լրագրողին են ծեծում խորհրդարանում: Պրիմիտիվ է, էլի, այս ամենը: Տարրական գժանոց է: Այնտեղ կարող են իրար բամփել, ամենավերջին խոսքերն ասել իրար, հետո իրար մեդալ տալ, հետո ասել՝ հետ արի քաղաքականություն…

– Այսինքն` այս ճանապարհը տանում է մեզ ոչ մի տեղ:

– Ո՛չ, «ոչ մի տեղ» չէ: Սխալվում եք: «Ոչ մի տեղը» քաղաքական կատեգորիա է, երբ ելքեր են փնտրում: Մեզ շատ գեղեցիկ ձևով, էն որ ասում են` շախով–շուխով տանում են քաղաքական գժանոց:

Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ թերթի այսօրվա համարում: